<< error >> (our Markdown requires webpage links, not image links, see manual)

Zelf-ontbranding

Ewald Engelen interpreteert de Risicorapportage van het CPB en concludeert dat Nederlandse woningbezitters op een schuldenbom zitten. Wat iedereen van heinde en ver kon zien aankomen, alleen die schlemielige oppositie en sociale partners niet, gaat inderdaad gebeuren. Rutte II bestrijdt de begrotingseffecten (8,2 miljard minder belastinginkomsten) van het eigen lastenverzwarings­beleid (alleen in 2013 al negen miljard) met nog meer lastenverzwaringen. Tenminste tweederde van het extra ombuigingspakket van zes miljard dat nodig is om volgend jaar te voldoen aan de Brusselse begrotingstekorteis van 2,8 procent zal daaruit bestaan.

Met voorspelbare, en hier al vaker beschreven consequenties: minder groei, hogere werkloosheid, meer faillissementen, meer uitkeringen, minder belastinginkomsten, een hoger tekort, meer schuld, achterhaalde prognoses, boze blikken in de Brusselse achteruitkijkspiegel, politieke paniek, meer bestuurlijke turbulentie, nog wanhopiger marketing (‘koop nou toch, mensen!’) en groeiende politiekhaat.

120 procent van het bbp
Is het stupiditeit, kwaadwillendheid, sadistische wellust of beseft het kabinet echt niet dat lasten verzwaren in een balansrecessie neerkomt op het aanblazen van open vuur met spiritus? Want Nederland is een schuldenbom op de rand van ontploffing. Vergeet de staatsschuld, vergeet het begrotingstekort, vergeet de zorgkosten. Het enige echte Nederlandse economische probleem zijn de torenhoge hypotheekschulden. Die zijn met 120 procent van het bbp pas echt gevaarlijk.

De jaarlijkse Risicorapportage Financiële Markten van het CPB wond geen doekjes om het explosieve karakter van de financiële situatie. Citaat 1: ‘Vooral jonge tweeverdieners in grote steden hebben te maken met hypotheekschulden die boven de actuele verkoopwaarde van hun huis liggen.’ Lees: driekwart van de één miljoen huishoudens die ‘onder water’ staan, zijn tussen de 25 en 45, hebben een aflossingsvrije tophypotheek op een huis dat zij op de top van de markt, tussen 2004 en 2008, hebben gekocht, en zijn uiterst kwetsbaar.

Scheiding en werkloosheid
Citaat 2: ‘Vooral de combinatie van dalende huizenprijzen en verlies van betaalcapaciteit door werkloosheid of scheiding leidt tot een verhoogd risico op wanbetaling en gedwongen verkoop. Naarmate herstel op de arbeidsmarkt langer op zich laat wachten, neemt dit risico toe.’ Lees: als de overheid doorgaat op dit onzalige pad van lastenverzwaring en de werkloosheid verder stijgt (en het UWV maakte begin deze week bekend tot ver in 2014 stijgende werkloosheid te verwachten), creëert zij de ideale omstandigheden voor een explosieve stijging van het aantal wanbetalers, huisuitzettingen en verder dalende huizenprijzen.

Citaat 3: ‘Als de economie de komende jaren slecht blijft presteren en de werkloosheid verder toeneemt, kunnen deze huishoudens in de problemen komen. Dat zou de gezondheid van banken negatief beïnvloeden.’ Lees: Nederlandse banken hebben vijf jaar na het uitbreken van de crisis nog zo’n grote hefboom (en zo weinig harde buffers) dat er maar dít (*vingerknip*) hoeft te gebeuren of er komt weer een (groot)bank in de problemen, met alle consequenties van dien: miljardensteun, verlies ‘triple A’, hogere rentelasten. Waarom denkt u anders dat de marktleider in hypothekenland steeds luider klaagt over Rutte II?

Niet insolvabel, wel illiquide
Ja, ik weet dat tegenover hypotheekschulden bezittingen staan. Maar wat heb je aan een pensioenspaarpot als je 35 bent, een schuld hebt van acht ton op een appartement dat nog maar zes ton waard is, en je net je baan of je vrouw bent kwijtgeraakt? Oftewel, Nederlandse huishoudens zijn weliswaar niet insolvabel maar wel illiquide – en als je maar lang genoeg illiquide bent, word je vanzelf insolvabel. De wanbetalersaantallen in Nederland zijn nog steeds absurd laag. We hebben in de vastgoedroes van de afgelopen twee decennia dan wel, getuige internationaal ongekende tophypotheken ter waarde van 125 procent van het onderpand, iedere prudentie uit het raam gekieperd, maar we piekeren er nog altijd niet over om onze maandelijkse hypotheekverplichtingen niet te honoreren.

Wat niet is, kan komen. Ook in de VS werd het percentage hypothecaire wanbetalers tussen 1991 en 2004 gemeten in decimalen (tussen 0,05 en 0,45) om tussen 2007 en 2009 plotseling door te schieten naar drie en een mondiale financiële crisis te veroorzaken. Het gaat er niet om dat het percentage wanbetalers in Nederland ongeveer 0,1 bedraagt, veel belangrijker is dat het aantal sinds 2009 is vervijfvoudigd.

We zitten op een schuldenbom. En doordat ons goede, lieve kabinet Brusselse gehoorzaamheid belangrijker vindt dan ons wel en wee zijn al onze pogingen om onze schuldenlast tot houdbare proporties terug te brengen bij voorbaat tot mislukken gedoemd. Bedroeg onze schuld in 2007 nog 245 procent van het besteedbaar inkomen, in 2012 was dat ondanks tientallen miljarden vervroegde aflossingen gestegen naar 285 procent. Autodafe – met dank aan een overheid, onze overheid, die ons besteedbaar inkomen in opdracht van Brussel nu al drie opeenvolgende jaren opvreet.

www.ftm.nl