We worden steeds dommer

‘We boeten in aan intelligentie.’ Volgens een controversiële theorie van wetenschappers van de universiteit van Stanford is de mens nu dommer dan diegene die duizenden jaren geleden leefde. ‘Omdat we onze hersenen niet meer nodig hebben om te overleven’, is de verklaring.

De redenering: duizenden jaren geleden, toen mensen nog in kleine groepen door de wildernis trokken, waren intellectuele vaardigheden cruciaal om te overleven. Sinds de mensheid akkers bewerkt en in grotere gemeenschappen samenleeft, is de intelligentie van het individu minder belangrijk, schrijft ontwikkelingsbioloog Gerald Crabtree van de Californische Stanford University in het vakblad Trends in Genetics.

Wilde dieren

De menselijke intelligentie hangt van zo’n 2.000 tot 5.000 genen af. Dat erfelijk materiaal voor de hersenen is volgens studies erg voor mutaties, schrijft Crabtree. Hij vermoedt dat de mensheid in de laatste 120 generaties, wat zo’n 3000 jaar is, stap voor stap aan intelligentie heeft ingeboet.

Zijn stelling: wie zijn hersenen vroeger niet gebruikte, kon zich niet voeden of zich voor wilde dieren beschermen. Alleen de slimsten overleven. Die selectieprocedure laat de menselijke intelligentie gestaag stijgen, aldus Crabtree.

Na de ontwikkeling van de landbouw leefden mensen echter in grotere groepen samen, die ook zwakkere individuen steunden. Zich beschermen tegen ziekten werd belangrijker dan intelligentie, want ziekten komen vaker voor in grotere groepen, volgens Crabtree.

Toekomst?

Hij spreekt daarmee studies tegen waaruit blijkt dat het gemiddelde intelligentiequotiënt sinds het begin van de twintigste eeuw van generatie op generatie is toegenomen. Dat fenomeen staat bekend, naar de intelligientie-onderzoeker James Robert Flynn, als het Flynn-effect.

De ontwikkelingsbioloog schept echter meteen hoop voor de toekomst. ‘Tegen de tijd dat onze beperkte intelligentie écht een probleem wordt, hebben we allang technologische hulpmiddeltjes uitgevonden waarmee we magische wijzigingen zullen kunnen aanbrengen in onze genen en cellen.’ Met andere woorden: tegen de tijd dat we echt dom zijn, kunnen we onszelf slim ‘maken’.

www.nieuwsblad.be