Dinosauriërs groeven naar zoogdieren

Structuren in gesteente in de Amerikaanse staat Utah blijken niet alleen van dinosaurussen te zijn, maar ook van zoogdieren. De 80 miljoen jaar oude sporen zijn – volgens de onderzoekers – bewijs dat dino’s op jacht waren naar in gangen levende zoogdieren. Door te graven!

De schrik van het Mesozoïcum-tijdperk zijn met recht de dinosauriërs. De bekende Jurassic Park films laten zien hoe naast plantenetende dinosauriërs, jagers zoals Velociraptor en de T-rex hun prooi in dolle vaart achterna rennen. Lang niet alle vleesetende dinosauriërs gebruiken deze strategie. Nieuw onderzoek laat zien dat dino’s ook groeven naar hun prooi, in dit geval kleine zoogdieren. De studie van de Amerikanen Edward Simpson en collega’s is gepubliceerd in het augustusnummer van het vakblad Geology.

Sporenfossielen

Van de zoogdieren en dino’s zelf is niets te vinden. Wel lieten ze hun sporen achter in de klei/siltsteen van 80 miljoen jaar oud in de Amerikaanse staat Utah. De omgeving waarin de dieren leefden was er eentje dichtbij een rivier. Na diverse overstromingen van de rivier werden de sporen bedolven en fossiliseerden ze uiteindelijk.

Edward Simpson en collega’s onderscheidden drie typen sporenfossielen. De eerste is een cilinderachtige structuur van 23 cm diep en 10 cm breed. Daarin zijn klauwafdrukken te herkennen die de onderzoekers herleiden tot een dinosauriër, mogelijk van een individu van de Dromaeosauridae of Troodontidae familie. Beide groepen zijn op vogels-gelijkende theropoden die op twee voeten liepen en voornamelijk vlees aten. De dino’s hebben hun achterpoten gebruikt om te graven.

Het tweede en derde type sporenfossiel liggen binnen enkele meters van type 1. Beide typen hebben gangen en een kamer. In één geval is de kamer 15 cm in doorsnede. Dergelijke gangenstelsels worden ook gevonden bij huidige gravende zoogdieren, mogelijk zelfs op knaagdieren gelijkende beestjes. Deze holen boden bescherming tegen vuur, verdroging en rovers.

Rover en prooi

Mogelijk is dat laatste niet gelukt. De graafgangen van de dinosauriërklauwen waren erg dichtbij de zoogdiergangen. Ook bleek dat er dieper was gegraven door de dino’s bij diepere gangenstelsels. Soortgelijk graafgedrag is ook waargenomen bij coyotes uit het Pleistoceen die op zoek waren naar prairiehonden.

Of het hier nu echt gaat om dino’s die groeven naar zoogdieren is niet 100% bewezen, al is het wel aannemelijk. De sporen van dino’s en de graafgangen van de zoogdieren liggen uit elkaar. Het zijn in ieder geval geen normale loopsporen van dino’s, want de klauw is duidelijk meerdere malen in het hol geweest. Ook zijn het onmogelijk graafsporen rondom een nest, omdat de graafsporen zo duidelijk verschillen in de diepte.

Gravende dino’s

Het graven door dinosauriërs is niet uniek. Eerder onderzoek liet zien dat dino’s in de grond groeven bij het bouwen van een nest. Ook groeven dino’s zelf complete holen om in te schuilen, mogelijk zelfs tegen de kou bij de polen. Wél uniek is dat ze ook naar hun prooi groeven. Dit onderzoek toont daarom een uniek kijkje in het leven van een dinosaurus.

Door, Adiël Klompmaker.

www.kennislink.nl