Israël krijgt rol van ‘bad guy' in Turkse televisieserie

REPORTAGE EEN SOAP MET EEN POLITIEKE BOODSCHAP Israël is woedend over hoe de populaire Turkse tv-serie ‘De Vallei van de Wolven' de Mossad afschildert. Dat was ook de bedoeling, zegt de scenarioschrijver. ‘Iedereen moet zich boos maken over genocide.'

Hij heeft de premier van Turkije nog nooit ontmoet. Hij heeft nog nooit een dankbrief van de regerende AK-partij gekregen. Sterker nog, ze hebben een van zijn scenario's al eens gecensureerd. Scenarioschrijver Bahadir Özdener zweert dat zijn televisieserie niet is ingefluisterd door de machthebbers in Turkije.

Dat de voormalige vriend en bondgenoot Israël intussen tot vijand is benoemd, zowel tijdens de spreekbeurten van de Turkse premier als in de verhaallijn van de populaire Turkse televisieserie De Vallei van de Wolven, komt volgens hem hooguit voort uit ‘hetzelfde volksgevoel'.

Met zijn kantoor in het hart van de luxewijk Nisantasi is Bahadir Özdener zonder twijfel een product van seculier Turkije. Ringbaard, bloes, collegetrui. Een trotse Turk, vol wantrouwen tegen de buitenwereld. Hij was een student van minister van Buitenlandse Zaken Ahmet Davutoglu, die in de jaren negentig doceerde aan de Universiteit van Marmara. Hij gelooft in Davutoglu's visie van een Turkije dat de banden aanhaalt met de buurlanden, van Armenië tot Iran.

Zo verloopt de scène waarmee de scenarioschrijvers hun nu al zeven jaar lopende feuilleton tot wereldnieuws maakten: een spion van de Israëlische geheime dienst Mossad gijzelt een moeder met haar kind. De held uit de serie, de Turkse agent Polat Alemdar, bevrijdt hen met één pistoolschot. Het bloed van de Mossad-agent bevlekt de Davidster.

Dat beeld hebben de schrijvers bewust gekozen, als een knipoog naar de oorlog in Gaza die vorig jaar spanningen in het bondgenootschap tussen Turkije en Israël bracht. ‘Israël sluit zijn oren voor de stem van zijn vrienden', verduidelijkt Özdener. ‘Zijn vrienden in de Turkse politiek zeggen duidelijk: stop de misdaden tegen de menselijkheid.'

De serie is geen eendagsvlieg, maar een opiniemaker in Turkije en ver daarbuiten. De Vallei van de Wolven trekt wekelijks ruim 100 miljoen kijkers in Turkije, de Kaukasus, het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Van Macedonië tot West-China, van Marokko tot Dubai, van Azerbeidzjan tot Turkmenistan.

Zelfs op avonden dat een van de drie grote voetbalclubs uit Istanbul moet spelen, wagen koffiehuizen in Istanbul het niet om de nieuwste afleveringte vergeten. Dan wordt er in de rust geschakeld, en na het eindsignaal staan alle platte beeldschermen in de stad terug op het kanaal. ‘De serie is de waarheid', zoals een van de jongere kijkers bezweert. ‘Zo zit de wereld in elkaar', zegt hij.

Israël is niet altijd de bad guy geweest. Jarenlang ging de serie over de Turkse onderwereld en zijn banden met de politiek. De Vallei van de Wolven is vaak gebaseerd op waargebeurde verhalen en weerspiegelt de snel veranderende rol van Turkije in de wereldpolitiek, al sinds de eerste aflevering in 2003. Dat was het jaar waarin het Turkse parlement zich verzette tegen de Amerikaanse wens om troepen naar Irak te sturen over Turks grondgebied. En dat was ook het jaar waarin de film De Vallei van de Wolven, Irak werd uitgebracht. Daarin speelt het waargebeurde verhaal van het Amerikaanse leger dat elf leden van een Turkse speciale eenheid gevangen neemt. De Turken worden met een hoofdkap op afgevoerd, als terroristen.

Tegen de reeks die daarop volgde, maakte Israël bezwaar toen een aantal afleveringen werd gewijd aan een Israëlische dokter die organen verhandelde van Iraakse slachtoffers. De kritiek verstomde toen de Israëlische pers maanden later aantoonde dat ook dit verhaal op feiten was gebaseerd.

‘We kennen Israël erg goed', grinnikt de tekstschrijver. ‘Ze liegen. Maar wij willen dit gevecht niet. Israël wil dit gevecht.'

Özdener schroomt niet Israël te betichten van genocide. ‘Iedereen die het beleid van Israël niet veroordeelt, is een slecht mens. Iedereen moet zich boos maken over genocide. Als er tijdens de Tweede Wereldoorlog meer films waren gemaakt over het nazisme, was Hitler niet zo vrij geweest om onschuldige mensen te vermoorden. Nu hebben we de kans om onafhankelijke films te maken tegen genocide op het Palestijnse volk, zodat het Israëlische volk zich straks niet als Hitler hoeft te voelen.'

Die vergelijking tussen Israël en Hitler is geen verspreking. Bahadir Özdener onderstreept zijn woorden: ‘Ziet u die vergelijking dan niet? Kijk dan naar de gevolgen.'

www.standaard.be