Onherroepelijk een federale unie. Ook wij eisen een referendum!

Onherroepelijk worden we in een federale unie gedwongen, maar dit federale pad is zeer gevaarlijk, schrijven Thierry Baudet c.s vandaag in NRC Handelsblad. Daarom richten ze een burgerforum op, met als doel het verzamelen van handtekeningen om een referendum af te dwingen over de toekomst van Nederland in de Europese Unie.

Afgelopen woensdag hield David Cameron zijn langverwachte speech over de positie van het Verenigd Koninkrijk in de Europese Unie. Hij is voornemens de Britten hierover zelf te laten beslissen, via een referendum in 2017. ?Als politicus moet je je volk vertrouwen?, stelde hij terecht. Nu zo vaak de klacht wordt geuit dat de burger de politiek niet meer vertrouwt, is Camerons omkering van de vertrouwensvraag bijzonder verfrissend. Hoe kan de burger ooit de politiek vertrouwen wanneer de politiek zelf de burger niet vertrouwt ? en dan nog wel met betrekking tot een zaak die de kern vormt van het burgerschap, namelijk de inrichting en toekomst van de staat zelf? Als burgers van een van de oudste vrije, onafhankelijke staten ter wereld eisen wij dat ook Nederland een referendum uitschrijft. De vraag moet luiden: wilt u onderdeel worden van een Europese politieke unie, zoals in het voorstel van Barroso en Van Rompuy?

In 2005 heeft de bevolking zich met grote meerderheid uitgesproken tegen het ?Grondwettelijk Verdrag?. Sindsdien zijn de bevoegdheden van Brussel echter geenszins ingedamd: ze zijn juist exponentieel gegroeid. De EU is zo opgezet dat er steeds nieuwe bevoegdheden moeten worden overgedragen om te kunnen blijven functioneren. Zo dwingen de problemen rond de euro ons tot een Europees ministerie van Financiën en tot Europees gecoördineerd begrotingsbeleid dat het nationale budgetrecht uitholt, zoals ook de Raad van State afgelopen week erkende. Ook dwingen de problemen rond de euro tot een bankenunie, waarbij het risico op een faillissement gecollectiviseerd wordt. Dat betekent op termijn: één Europese Faillissementswet, één register van curatoren, harmonisatie van de verschillende nationale belastingregimes en verregaande inspraak vanuit Brussel over de inrichting van zorgstelsel, pensioenstelsel, huizenmarkt enzovoorts. De open grenzen dwingen tot collectief politie- en justitiebeleid, tot Europees immigratie- en asielbeleid; en zij maken het onmogelijk om als land zelf nog te sturen in de intra-Europese migratie. Het Europees Parlement deed ondertussen een dringende oproep aan de lidstaten om in Europees verband op te treden in Mali. Zo komen ook Buitenlandse Zaken en Defensie geleidelijk onder bereik van de EU.

Tegelijk stapelen de voorbeelden van twijfelachtig Brussels micromanagement zich op. Actualiteitenrubriek Nieuwsuur maakte twee veelbesproken reportages over EU-subsidies voor Franse plofkippen en Poolse geluidswanden in leeg platteland. Deze week bracht de Europese Commissie een adviesrapport uit met voorstellen voor Europese regulering van nationale media.

Onze democratische grondrechten zijn het product van eeuwen van contestatie en mobilisatie. Dit heeft op nationaal niveau geresulteerd in rechtstatelijk verankerde, collectieve beslissingsbevoegdheden die via verkiezingen en publiek debat op democratische legitimiteit kunnen rekenen bij de Nederlandse bevolking. Zulke legitimiteit ontbreekt op Europees niveau en zal zich daar ook niet kunnen ontwikkelen, vanwege de onoverbrugbare verschillen in taal, geschiedenis en cultuur.

Gevolg hiervan is dat Europese integratie altijd een elitair, technocratisch project zal zijn dat op weinig enthousiasme onder de bevolking kan rekenen. Als het slechts intergouvernementele coördinatie zou betreffen ? vrijhandel op basis van erkenningsregels ? zou dat tot weinig problemen hoeven leiden. Maar door de open grenzen, de harmonisatieregels en het rampzalige euro-experiment worden we onherroepelijk in een politieke unie gedrongen. Het pad van ?federalisering? dat Barroso en Van Rompuy eind vorig jaar hebben gewezen, laat aan duidelijkheid niets te wensen over.

Wij vinden dat dit federale pad ongewenst en onwerkbaar is, zelfs gevaarlijk. Ons belangrijkste bezwaar is echter dat het, gezien de zeer grote gevolgen die het voor onze toekomst heeft, slechts zou mogen worden ingezet na raadpleging van de Nederlandse burger. Hoe zien de inwoners van Nederland de toekomst van hun eigen land? Willen zij geleidelijk hun democratische zeggenschap verliezen en opgaan in een federale Europese staat ? die ons de mogelijkheid ontneemt de fundamentele beslissingen over onze toekomst zelf te nemen?

Willen zij dat het parlement in Den Haag een soort Provinciale Staten wordt ? een orgaan dat over de uitvoering of de details van beleid gaat, maar niet over de grote politieke vragen? Of willen zij dat de EU hervormd wordt tot een bescheiden organisatie die ruimte laat voor de diversiteit van de lidstaten en slechts hun onderlinge handelsbetrekkingen faciliteert, zonder politieke ambities?

Pas nadat deze fundamentele keuze aan de burger is voorgelegd, zou het Europese project kunnen voortgaan of niet, afhankelijk van de uitkomst. Wel of niet opgaan in een Europese staat, wel of niet opgeven van onze politieke zelfbeschikking: we staan voor een existentiële keuze, die alleen de burgers zelf kunnen maken.

Daarom richten wij een burgerforum op, met als doel het verzamelen van handtekeningen om een referendum af te dwingen over de toekomst van Nederland in de Europese Unie. We roepen allen die dit lezen op ons initiatief te ondersteunen.

Thierry Baudet, Universiteit van Tilburg. Paul Cliteur, hoogleraar encyclopedie van het recht aan de Universiteit Leiden. René Cuperus, medewerker van de Wiardi Beckman Stichting. Ewald Engelen, hoogleraar financiële geografie aan de Universiteit van Amsterdam. Arjo Klamer, hoogleraar economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Piet Moerman, emeritus hoogleraar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Ad Verbrugge, filosoof aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Twan Tak, emeritus hoogleraar staatsrecht aan de Universiteit Maastricht. Tom Zwart, hoogleraar mensenrechten aan de Universiteit Utrecht.

door Pim van den Dool

www.nrc.nl