Superonkruid en superinsecten, de erfenis van pesticiden

Volgens een nieuwe studie is het eentonige gebruik van de onkruidverdelger glyfosaat verantwoordelijk voor de opkomst van het superonkruid op de akkers in de VS en een toegenomen herbicide gebruik. Maar doordat de gewassen minder bespoten hoeven worden met insecticiden, dankzij gentech produceert de plant deze voortaan zelf, is het totale pesticide gebruik gedaald. Echter deze trend wordt langzaam maar zeker doorbroken, er ontstaan resistente insecten.

Vele boeren gebruiken Roundup Ready gewassen, bijv. soja, mais en katoen. Deze gewassen zijn door gentech resistent geworden tegen de onkruidverdelger glyfosaat, wereldwijd verkocht als Monsanto’s Roundup. Doordat men het onkruid eenvoudig en goedkoop kan vernietigen door het veelvuldig gebruik van Roundup is de onkruidplaag in de gewassen eenvoudig in bedwang te houden. Een stuk goedkoper dan schoffelen en minder giftiger dan voorheen gebruikte standaard herbiciden.

Maar nu blijkt uit de studie, gepubliceerd in het peer-reviewed Journal Environmental Scienses Europe, dat het reductionistische gebruik van Roundup juist leidt tot meer herbiciden gebruik.

Auteur van de studie, Charles Benbrook (Washinton State University), verklaart: vooral in de beginjaren van de gentech gewassen was het een eenvoudig en effectief middel, de reden waarom de boeren het enthousiast gingen inzetten. Het kon eenvoudigweg niet fout gaan. Het pesticide gebruik nam af met 14 miljoen kg oftewel 2% van het totale volume (1996 - 2010).

Maar in 2011 blijkt dat, dankzij de superonkruiden, het herbicide gebruik in de VS is toegenomen met 239 miljoen kg. De mais en katoen die uitgerust met een gen dat een insecticide produceert die de aanval van, bijvoorbeeld wortelwormpjes en maisboorders, effectief afweert reduceerde het insecticide gebruik met 55 miljoen kg, zo’n 28% (1996 -2010).

Al met al schat men dat het gebruik van pesticiden op een hectare gentech gewassen zo'n 20% hoger ligt dan bij de akkers met conventionele gewassen. En volgens Benbrook moeten de echte problemen met resistentie nog komen, de kosten van het pesticidegebruik zullen sterk stijgen.

Ondertussen besluiten meer en meer boeren te stoppen met gentech, vertelt Benbrook, in 2007 – 2008 waren al veel katoenboeren die minder glyfosaat gingen gebruiken. Het draaide maar om een paar procent maar dit was het omslagpunt in het volume glyfosaat. In plaats van 4 gebruikten de boeren 3 maal glyfosaat per gewasjaar.

Dat men de chemische oorlogsvoering tegen resistentie van onkruid, insecten, etc. altijd verliest is geen verrassing. Zo waarschuwde in 2010 een onderzoekscommissie uit de VS voor de groeiende resistentie tegen glyfosaat oftewel Roundup. Volgens de conclusie van het rapport was het advies aan de boeren om verschillende herbicides te gebruiken of glyfosaat te mengen met andere chemicaliën.

Waarschuwingen voor de ontwikkeling van resistentie tegen pesticiden voert terug tot het jaar 1962. Het boek Silent Spring van Rachel Carson werd gepubliceerd. Dit boek schudde de bevolking langzaam maar zeker wakker over de gevaren van het ongelimiteerd gebruik van man-made pesticiden. Het was startschot van de moderne milieubeweging.

Carson beargumenteerde destijds: de ecologische schade die door pesticiden wordt veroorzaakt accumuleert in de natuur. Niet alleen het ongedierte maar ook de roofdieren en parasieten die de plaag normaliter onder controle houden worden vernietigd. En met het verstrijken van iedere generatie worden de plagen sterker, de zwaksten zullen sterven. Dit is natuurlijke selectie in topspeed. Het gevolg, meer en meer pesticiden zijn noodzakelijk om het ongedierte te bestrijden, men beland in een tredmolen die alleen maar sneller gaat draaien.

Op dit moment zijn meer dan 450 soorten geleedpotigen door de jaren heen resistent geworden.

Echter sinds het werk van Carson is gepubliceerd heeft er ook een verandering in het bewustzijn plaatsgevonden. Op dit moment verlangt de overheid in de VS en Australië dat insecticide producerende gentech mais met een zeker perecentage niet gemodificeerde mais wordt vermengd. Doel is het dat de insecten die resistent zijn geworden paren met niet resistente insecten. Dit moet de resistentie afzwakken.

Uit onderzoek van de Universiteit van Illinois blijkt dat het aantal boeren, die meewerken aan deze eis, aan het krimpen is. Terwijl uit de resultaten blijkt dat dit programma om de resistentie af te remmen lijkt te werken.

Ondanks de vele waarschuwingen van de natuur in afgelopen decennia heeft men weinig geleerd. Gentech gewassen blijken de resistentie juist te versnellen, landbouwdeskundigen zullen na 50 jaar eindelijk eens gaan luisteren naar entomologen.....

Complete studie (PDF)

blogs.nytimes.com