Elf EU-landen willen verkozen voorzitter van EU-Commissie

Elf Europese ministers van Buitenlandse Zaken dromen van een hechtere Europese Unie. Hun plan zal echter op veel weerstand stoten.

De ministers van Buitenlandse Zaken van elf van de 27 lidstaten van de Europese Unie zijn het eens geraakt over een hechtere economische, monetaire en politieke unie. De groep bevat vijf van de zes grote landen: Duitsland, Frankrijk, Spanje, Italië en Polen. Ook de Benelux, Oostenrijk, Denemarken en Portugal gaven hun fiat aan het plan.

Het elftal wil meer bevoegdheden voor de EU om de begrotingen van de lidstaten te controleren, het economisch beleid te coördineren en scherper toe te zien op de banken. Ze stellen tevens voor om de voorzitter van de Europese Commissie — het dagelijks bestuur van de EU — rechtstreeks door de burgers te laten verkiezen. Vandaag wordt die functie uitgeoefend door Jose Manuel Barroso. Hij zou dan zijn commissarissen mogen benoemen, een taak die vandaag nog weggelegd is voor de regeringen van de lidstaten.

Het Europees Parlement zou het recht krijgen om wetgeving voor te stellen. Nu is dat het prerogatief van de EU-Commissie en mogen de parlementsleden alleen goed- of afkeuren wat de Commissie hen voorlegt. Het parlement zou ook een tweede kamer krijgen, waarin de lidstaten vertegenwoordigd zijn.

Wijzigingen aan verdragen vergen nu unanimiteit, maar een deel van de groep van elf ministers vindt dat een gewogen meerderheid van lidstaten en burgers zou moeten volstaan. Een grote meerderheid van staten moet nauwer kunnen samenwerken als ze dat willen en niet geremd worden door het veto van enkelen, aldus de ministers.

Op het vlak van het buitenlands beleid zijn de voorstellen al even spectaculair. Er zou een politiekorps komen om de buitengrenzen van de Schengenzone te beschermen en een enkel Europees visum. Maar vooral: er zou een ministerie van Buitenlandse Zaken met echte slagkracht worden opgericht ter vervanging van de External Action Service. Het buitenlands beleid van de Unie zou worden gemaakt met een meerderheid van stemmen in plaats van unanimiteit. Er gingen ook stemmen op om een Europees leger op te richten.

De voorstellen zijn het werk van negen maanden overleg op initiatief van de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Guido Westerwelle.

www.standaard.be