<< error >> (our Markdown requires valid webpage links, not image links, see manual)

Invloed van zon veel groter dan klimaatpanel ons wil doen geloven

De zon heeft een veel grotere invloed op het klimaat dan het klimaatpanel van de Verenigde Naties ons wil doen geloven. Dat stellen Bas van Geel van de Universiteit van Amsterdam en een internationaal team van onderzoekers in een artikel dat vandaag in Nature Geoscience verschijnt.
Kleine variaties in zonneactiviteit hebben grote invloed op het klimaat. UvA-ecoloog Bas van Geel en zijn team komen er langzaam achter hoe groot die invloed is.

Hoe kan een nauwelijks meetbare variatie in de activiteit van de zon een effect hebben op het klimaat op aarde? Die vraag houdt Van Geel al jaren bezig. Deze week licht hij met zijn teamgenoten weer een klein tipje van de sluier op in het tijdschrift Nature Geoscience.

Straling uit de ruimte
In de Meerfelder Maar, een kratermeer in de Eifel, boorden de onderzoekers in de modderlagen op de bodem van het meer. Op tweeënhalf tot drie meter diepte vonden zij de laagjes slib die tussen 3300 en 2000 jaar terug werden afgezet.

In dat tijdvak zit ook een periode waarin de zon gedurende honderd jaar minder actief was. "We kunnen dat onder andere zien aan de hoeveelheid beryllium-10", vertelt Van Geel.

"Beryllium wordt in onze atmosfeer gevormd door straling uit de ruimte. In perioden met een actieve zon is er veel zogeheten zonnewind. Dat is een stroom van deeltjes van de zon die de straling uit de kosmos voor een deel tegenhoudt. Perioden met een actieve zon kun je dus herkennen aan minder kosmische straling en dus ook weinig gevormd beryllium; is de zon juist minder actief, dan vind je meer beryllium."

In de laagjes die corresponderen met de periode rond 800 voor Christus vonden de onderzoekers extra veel beryllium; een periode met lage activiteit van de zon dus.

Versterker in het klimaat
Uit eerder onderzoek wist Van Geel al dat deze periode, de overgang van het Subboreaal naar het Subatlanticum, relatief koel was. "Maar die afkoeling kun je niet verklaren uit de afgenomen directe straling van de zon alleen", weet Van Geel.

"Je praat over een afname van de zonnestraling van ongeveer 0,2 watt per vierkante meter. Dat is hooguit 1 promille van de totale hoeveelheid straling die op de aarde komt. Als de afkoeling echt door de minder actieve zon komt, dan moet er dus ergens een soort versterker in het klimaat zitten, een mechanisme waardoor het effect van de zon wordt vergroot."

Behalve naar de hoeveelheid beryllium keken de ond

www.trouw.nl