Chef Europol waarschuwt voor dreiging Jihad

De chef van Europol heeft vrijdag gewaarschuwd voor de opkomst van een nieuwe, gedecentraliseerde dreiging van jihadisten. 'We maken ons zorgen', aldus Europol-chef Rob Wainwright in een interview met persbureau AP. 'We zien een ander soort jihadistische dreiging ontstaan en die wordt steeds sterker. De dreiging wordt steeds decentraler en veel moeilijker om te volgen.'

Het bestrijden van individuen die buiten de bestaande netwerken opereren vereist volgens Wainwright steeds slimmere maatregelen. Internet moet op een andere wijze in de gaten worden gehouden, er moet slimmer informatie worden verzameld en de internationale samenwerking bij de bestrijding van terrorisme moet worden uitgebouwd.

Wainwright gaf wel toe dat er grenzen zijn aan wat de handhavers van de wet kunnen doen. 'We kunnen geen politieagent gaan spelen op internet', zei hij.

Frustratie bij verschillende Europese inlichtingendiensten

Andere Europese terreurbestrijdingsinstanties onderschrijven dit. 'We hebben een wet voor oorlog, we hebben er een voor vrede, maar we hebben geen wet voor de huidige situatie', aldus Alain Chouet, voormalig directeur inlichtingen van de Franse spionagedienst DGSE.

'Als we Merah drie weken geleden hadden gestopt, wat zouden de mensen dan hebben gezegd? ’Waarom stoppen jullie hem? Wat heeft hij gedaan?'

De Duitse collega’s kampen met dezelfde frustratie in de zaak tegen Arid Uka, een Kosovaarse Albanees die vorig jaar twee mensen op de luchthaven van Frankfurt doodschoot. Buiten het feit dat hij illegaal een wapen had aangeschaft beging hij tot hij de moorden pleegde geen misdaden.

'Een groep die een aanslag met bommen of andere middelen voorbereidt loopt het gevaar ontdekt te worden', aldus een hooggeplaatste bron bij de Duitse inlichtingendienst. 'Een persoon of twee personen hebben meer kans niet ontdekt te worden door veiligheidstroepen of opgespoord te worden door de politie. Het is erg moeilijk om individuen zoals deze te vinden en te voorkomen dat ze in actie komen.'

'Niet langer als netwerk opereren nieuwe tacktiek Al Qaeda'

Sommige deskundigen menen dat het de nieuwe strategie van Al Qaeda is om niet langer als netwerk te opereren. Het aansporen van individuen om aanslagen te plegen zonder ze te organiseren in terreurcellen is een essentieel onderdeel geworden van de modus operandi van Al Qaeda, aldus Noman Benotman, een voormalige jihadist die banden had met Al Qaeda. Sinds de dood van Al Qaedaleider Osama bin Laden wordt deze strategie steeds vaker gebruikt.

Een Britse veiligheidsfunctionaris zei dat de sleutel tot de aanpak van individuele terroristen ligt in het uitzoeken of mensen slechts extremistische gedachten hebben of deze ook echt in de praktijk willen brengen. 'De realiteit is dat er veel van dit soort mensen zijn van wie de meesten nooit iets zullen doen. Je moet informatie hebben die erop wijst dat ze iets van plan zijn. Helaas bestaat er geen gedachtenpolitie.'

'Het ontbrak Merah aan professionaliteit'

Donderdag werd in Toulouse de 23-jarige Mohammed Merah doodgeschoten. Hij pleegde drie aanslagen in Toulouse en omgeving waarbij in totaal zeven mensen omkwamen. Volgens Wainwright ontbrak het Merah aan de professionaliteit die terroristen in het verleden wel hadden.

Merah leek volgens de Europol-chef in tweestrijd te staan: enerzijds wilde hij meer slachtoffers maken, anderzijds wilde hij de aandacht vestigen op zijn daden door de moordpartijen te filmen en erover op te scheppen.

'Het is veelzeggend dat hij zijn daden heeft gefilmd', zei Wainwright. 'Ondanks de fouten die hij maakte, was hij in staat forse schade aan te richten. Dat is een uitdaging voor ons.' Bij de moordpartijen lijkt sprake te zijn van invloed van Al Qaeda. 'Hij handelde in lijn met de tactieken van Al Qaeda en hoewel de aanvallen niet nauwgezet waren voorbereid, waren ze zeker op Al Qaeda geïnspireerd.'

Het is in het geval van Merah nog te vroeg om te bepalen of hij alleen handelde of dat hij steun van buitenaf kreeg. De autoriteiten proberen uit te zoeken of hij hulp heeft gehad van zijn broer of andere handlangers.

www.standaard.be