Eiwit voor zwermvorming ook actief bij mensen

K.U.Leuven-biologen hebben ontdekt dat de oorzaak van zwermvorming bij woestijnsprinkhanen zich situeert in het actief worden van het eiwit PKA (proteïne kinase A). PKA is ook betrokken bij menselijk leren, angst en depressie. "Deze bevindingen tonen aan hoe doorheen de evolutie sinds de gemeenschappelijke voorouder van mensen en insecten belangrijke regulatieprocessen bewaard zijn gebleven", aldus biologe Heleen Verlinden.

Woestijnsprinkhanen leiden doorgaans een verborgen en eenzaam bestaan. Als in een periode van droogte de vegetatie afneemt, worden de sprinkhanen gedwongen om zich te verzamelen rondom de resterende voedselbronnen. In een aantal gevallen voelen ze zich dan aangetrokken tot mekaar en vormen enorme zwermen met zelfs tot 40 miljard insecten. Wanneer een dergelijke zwerm neerstrijkt in landbouwgebied zijn de gevolgen dramatisch.

De Leuvense biologen ontdekten samen met onderzoekers van de universiteit van Cambridge voor het eerst welk mechanisme aan de basis ligt van deze opmerkelijke gedragsverandering. Het blijkt een eiwit te zijn dat zich bevindt in het zenuwstelsel van de sprinkhanen. Door deze moleculaire oorzaak te ontrafelen zullen methodes ontwikkeld kunnen worden om sprinkhanenzwermen te vermijden.