Kritische ex-Mossadbaas moet diplomatiek paspoort inleveren

De man die de laatste acht jaar aan het hoofd stond van de Israëlische inlichtingendienst Mossad, moet nu zijn diplomatiek paspoort inleveren. Dat meldt het commerciële televisiestation Kanaal 2 in Israël. Meir Dagan had zich de laatste tijd zeer kritisch uitgelaten over de regering-Netanyahu, onder meer in verband met Irans nucleaire programma en de VN-erkenning van een Palestijnse staat.

Dagan heeft de reputatie zeer kritisch te staan tegenover eerste minister Benjamin Netanyahu. Kanaal 2 suggereerde gisteren (zondag) dat de intrekking van zijn diplomatiek paspoort hier een gevolg van was.

Het kabinet van de eerste minister verspreidde hierop een communiqué. Daarin stond dat "diplomatieke paspoorten worden gegeven aan functionarissen om hen te helpen bij de uitoefening van hun taken. De regel is dat een persoon die niet langer een officiële positie heeft, verzocht wordt het document in te leveren."

Het ministerie van Buitenlandse Zaken, aldus het communiqué, had Dagan toegestaan zijn diplomatiek paspoort te behouden voor buitenlandse reizen die hij binnenkort maakt. Na zijn terugkeer moet hij het paspoort onmiddellijk inleveren.

Actie tegen Iran is stom

Toch is de beslissing ongewoon. Normaal mag iemand die niet langere officiële verantwoordelijkheid draagt, zo'n paspoort blijven gebruiken tot het vervallen is.
Dagan heeft de laatste maanden enkele controversiële publieke uitspraken gedaan. In mei verklaarde hij dat een militaire actie tegen Iran "een stom idee" zou zijn. Deze maand zei hij dat een aanval op Iran "een regionale oorlog zou betekenen en in dat geval zou je Iran de best mogelijk reden hebben gegeven om zijn nucleaire programma voort te zetten."

Dagan waarschuwde ook dat Israël buitenspel gezet kan worden doordat het te weinig vredesinitiatieven met de Palestijnen neemt. Hij betreurde dat opeenvolgende Israëlische leiders niet op het Saoedische vredesinitiatief van 2002 zijn ingegaan, een initiatief dat diplomatieke banden met Israël garandeerde in ruil voor de volledige terugtrekking uit de Palestijnse bezette gebieden.

Ontslag van Ashkenazi, Diskin en Yadlin

De laatste maanden hebben drie andere topfiguren in de Israëlische veiligheidsdiensten ontslag genomen: Gaby Ashkenazi, stafchef van het leger, Yuval Diskin, hoofd van Shin Bet, de algemene veiligheidsdienst, en Amos Yadlin, hoofd van de militaire inlichtingendienst. Veiligheidsanalisten beschouwden de drie, samen met Dagan, als gematigde krachten in de veiligheidsdiensten.

In tegenstelling tot Dagan hebben de drie andere topofficieren zich grotendeels onthouden van publieke commentaren. Maar naar aanleiding van de controverse rond Dagans paspoort heeft Ashkenazi de stilte doorbroken, zij het voorzichtig: "Ik vertrouw erop dat de nieuwe veiligheidsverantwoordelijken niet zullen aarzelen om hun standpunt kenbaar te maken op de gepaste fora."

Niemand stopt Bibi en Barak

De druppel die wellicht de emmer heeft doen overlopen bij Netanyahu, waren recente kranteninterviews waarin Dagan het beoordelingsvermogen van de eerste minister en van defensieminister Ehud Barak in twijfel trok. Hij wilde niet langer zwijgen "omdat, toen ik in functie was, Diskin, Ashkenazi en ik elk gevaarlijk avontuur konden blokkeren. Nu, vrees ik, is er niemand meer die Bibi (bijnaam Netanyahu, nvdr) en Barak kan stoppen."

Dagan geniet bewondering bij veel Israëli's. Hij leidde de Mossad onder drie eerste ministers en had daarbij niet meteen de reputatie een vredesduif te zijn. Volgens buitenlandse mediaberichten leidde hij verschillende gevaarlijke operaties die in Israël als successen worden gezien, onder meer de computersabotage waardoor het Iraanse nucleaire programma minstens drie jaar vertraging opliep, de uitschakeling van Iraanse geleerden, het bombardement van de Syrische kernreactor in Deir al-Zor en de moord op Hezbollah-kopstuk Imad Mughniyeh en op Hamas-kopstuk Mahmoud al-Mabhouh.

Door, Pierre Klochendler.

www.mo.be