Verbouwde boerderijtjes tamelijk bliksemgevoelig

Het recente warmte-onweer dat Nederland juli 2010 trof liet voor brandweren een nieuw verschijnsel zien, namelijk dat -NEGEN- stuks, nog pas tot villa omgebouwde vrijstaande landhuizen door blikseminslag werden vernield. Dit is geen nieuw verschijnsel maar een duidelijk vast te stellen nieuwe trend. En vooral triest voor wie het overkomt.
Maar vrijwilligers van plattelandsbrandweren - en die vaak zelf boerenzoontjes zijn - zich ondertussen maar afvragen: waar komen al die blikseminslagen in moderne, pas nog geheel verbouwde woonboerderijen toch vandaan? Alleen al het dorp Barneveld wordt de vrijwillige brandweer jaarlijks met een 3-tal afgebrande woonboerderijen geconfronteerd en dat komt elk jaar terug! Voor veel landelijke brandweren is dit een nieuw, maar wel stijgend fenomeen maar helaas staat hierover niets in de vakboeken! Waar moet je als brandweerman dan op letten?

Nee niemand doet niks fout. Toch is de vreemde inslagoorzaak in nog maar net, pas verbouwde en zo mooi landelijk gelegen boerderijtjes wel degelijk goed verklaarbaar want al jaren komt de bliksem toch echt niet meer van de god 'Toeval'. Inslagkennis en beveiliging van kwetsbare electronica zoals bv. kabeltelevisie is een wetenschap op zich geworden en er gaat tamelijk veel geld in om: omgerekend veroorzaakt de bliksem in parkstaatje Nederland al zo'n 300.000 euro aan dagelijkse schade. Per dag, wel te verstaan.
Dat is veel geld. De cijfers stegen daarom zo snel omdat technische kennis op inslaggebied vooral in raffinaderijen en/of bij militairen blijft hangen en daardoor niet terecht komt bij de bemiddelde koper van een landelijk gelegen, nog om te bouwen villa'tje.
De verklaring is niet alleen sociologisch maar vooral een gastechnische zaak want nu het melken van koeien economisch onrendabel is geworden staan dus heel wat oude boerderijtjes te koop voor de drukke, goed bemiddelde stadsbewoners om hier tot rust te komen. Maar, díe zijn gewend aan moderne huizen die minimaal al minstens tochtvrij zijn gemaakt. En dán gaat het op dit vlak mis omdat de vroegere veehouderijkunde opeens konflikteert met moderne opvattingen zoals energiebesparing, kruipruimte-ventilatie en elektriciteit in alle zolderhoekjes zoals met TL-buis verlichtte inloopkasten met manshoge vloerspiegel.

Bouwvoorschriften zijn er niet voor niets

Volgens TNO-voorschrift moet elk nieuw woonhuis (of kantoor) niet meer op fundamenten worden gebouwd, maar op een gasdichte betonplaat en tot een halve meter boven de grond moeten de buitenmuren gasdicht zijn met spouwbeluchting terwijl de binnenmuren dus echt helemaal gasdicht moeten zijn. Dit voorschrift is ontstaan omdat emanatie-radonisotoop ong.85% van alle longkanker veroorzaakt en ongeneeslijk is.
Die gasdichte ondervloer ontbreekt bij oude huizen incl. oude boerderijtjes, zelfs als ze aan alle overige bouwvoorschriften wel zouden voldoen. Gevolg: uit oude gierkelders, gewone kelders, onder de houten vloeren etc. stijgt radioactief, ferromagnetisch en zwaar ge-ioniseerd bodemgasisotoop U-222 omhoog en gaat in de woonkamer hangen of stijgt door de warmte naar de zolder.
Dat gaf toendertijd nog niks. In oude boerderijen woei dit gevaarlijke emanatie-radongas gewoon weg door het open rieten of pannendak naar buiten - maar tegenwoordig zijn alle daken gasdicht gemaakt vanwege de energiebesparing.
Het sterk reactieve isotoopgas dat voortdurend heliumkernen uitstoot (de electronen blijven achter) is ook nog ferromagnetisch en blijft dus hangen rond alle magneetvelden zoals zware stroomverbruikers en TL-smoorspoelen. Maar iets van dit, met electronen opgeladen gas wordt tijdens de nadering van een onweersbui toch wel geleidelijk in een sliert naar buiten gezogen en is vanwege de overmaat aan electronen een geleidend kanaal.
Dat "kanaaltje" ziet u niet - de bliksem wel. Uitleg:
Normale vonken slaan in een gewoon luchtmengsel over bij 1 a 1,5 kVolt/mm maar in een dergelijke sliert radioactief gas-ionen is slechts 60 volt/mm al genoeg. Bliksem is slechts voor 15% inderdaad een elektrisch verschijnsel - voor de overige 85% is bliksem een zwaar radioactief proces waarbij Gammastralen en positronen vrijkomt en dat hebben normale vonken niet.
En dus, na de 1e explosie van de bliksem wordt onder het pannendak nog veel meer aan dat geleidend isotoopgas aangetroffen en de bliksem is er dol op, reken maar! En dan wordt het complete dak van de woning gelicht en waait weg door de 2e naklap.
Hier komt dan vaak nog iets bij. Oude boerderijtjes bevatten vaak nog geen inlaat voor de invoer van riool, zware lichtkabel, gaspijp, ADSL enz. en dus ligt de grond vaak open voor de kabelsleuven.
Natuurlijk weten kabelbedrijven allang dat het graven van een gat risico's oplevert en leggen monteurs dwingend op: 'Bij het 1e gerommel: máák dat je wegkomt van dat gat!' - en wat ooit door Wim Kan nog uitgelegd werd als: 'PTT staat voor Putje graven, Tentje bouwen en dan Tukkie doen' - maar dat de doodsbange kabelmonteur halsoverkop op de vlucht was geslagen wist hij niet.
Om het tragische tekort aan isotoopkennis van de nieuwe villabewoners te illustreren volgt hier nog een 2-tal waargebeurde verhalen die dit effekt verduidelijken:

Bliksem slaat 2x in op dezelfde boom: 4 doden

AMSTERDAM. In Thailand zijn 4 mensen overleden nadat ze 2x door de bliksem zijn geraakt. Het gaat om een 40-jarige Australische leraar en 3 van zijn Thaise studenten in de leeftijd van 14 tot 17 jaar. De Thaise en Australische leerlingen waren samen op schoolreis in het kader van een cultureel uitwisselingsprogramma. Ze bezochten een waterval.
Toen zaterdag een onweersbui losbarstte gingen de slachtoffers onder een boom staan om te schuilen tegen de regen, meldt nieuwsmedium Asia-one. De bliksem sloeg 2 keer in op de boom, de 2e keer was voor sommigen fataal. (c) De Telegraaf)
Tweemaal? De foto geeft uitsluitsel. De bodem was doorweekt en de ontploffing verwijderde een groot gedeelte van alle grond rond de boom. Maar die grond is wit: duidelijk een mierennest. Kennelijk kwam na de 1e blikseminslag door opwarming de rest van het radioactieve gas iets later omhoog - en de nog geleidende ozonlucht deed de 2e inslag veroorzaken.

Drie maal inslag op dezelfde plek

Eerder beschreef de geschiedenis ook al een dergelijk tragisch verhaal. In 1899 werd in Taranta (Italië) een man in zijn achtertuin dodelijk getroffen.
Maar 30 jaar later, in 1929 vond zijn zoon de dood door blikseminslag en dat op precies dezelfde plaats en op hetzelfde uur van de dag.
Weer 20 jaar later op 8 oct.1949 trof ook zijn zoon Rolla Primarda ditzelfde lot, op precies dezelfde plaats in de achtertuin. Dat was dus zijn kleinzoon.
Inmiddels heeft de plaatselijke dorpspastoor de tuin ontzondigd met een kwast. Maar de nieuwe eigenaar liet de loonwerker komen die de tuin heeft gewoeld.

Ikzelf houdt het maar op een ondergrondse kolen- of veenlaag - terwijl onder de olijfboom een rattennest actief was en de man had als plattelandsbewoner moeten beseffen dat onder elke vruchtboom al minstens 1 rattennest actief is.
Ook dit is plattelandskennis: een boerderij staat niet goed beveiligd zonder een goede ongediertebestrijding alsook de aanplant van ruwe-bast bomen naast en vooral vóór zo'n fraai gelegen boerderijtje. Het rooien van die zo zorgvuldig, op 4 mtr afstand geplante bomen geeft wel meer uitzicht maar... dat waren dus nog wel de oude bliksemafleiders!
"Meneer het is hier nog nooit ingeslagen!" - jaja, hier was dus al over nagedacht maar moderne stadsmensen beseffen vaak niet de gevolgen van een gasdichte verbouwing en vinden na de peperdure renovatie het aardingsbedrijf een te grote kostenpost.