1. #economie
  2. #grenzen-aan-de-groei
  3. #kredietcrisis
  4. #peakoil
  5. #recessie
  6. Artikelen

Waarom is het financiële stelsel niet in elkaar geklapt ?

Ongeveer een jaar geleden was ik bij een besloten bijeenkomst van Zappers in het midden van het land. Het was een spannende tijd: Bear Sterns was omgevallen, het vertrouwen tussen banken onderling was gedaald tot het nulpunt. de wereldhandel droogde op.
Patman vroeg de aanwezigen: "Gaat het financiële stelsel in elkaar klappen of niet ?"
Er waren Zappers, die dachten van wel. Misschien een paar maanden, misschien nog een jaar. Zo gretig als aanhangers van de Global Warming bosbranden en orkanen begroeten, zo hitsig werden de doemdenkende Zappers van de dalende dollarkoers en de overheidssteun voor banken.

Maar de klap is niet gekomen.
Het gaat alweer een stuk beter. Sommige economieën groeien alweer, de aandelenkoersen zijn flink gestegen. De overheden en centrale banken hebben de geldkraan opengezet. Door directe overheidssteun aan noodlijdende banken en stimuleringspaketten voor de industrie werden miljarden extra in omloop gebracht. Een deel van de schuldenlast van bedrijven en banken werd overgedragen aan staten. Staten kunnen immers niet failliet gaan en kunnen best wat meer lenen van de banken en particuliere beleggers.
De oplopende staatsschulden zijn wel zorgwekkend en regeringen moeten ook wel een hogere rente betalen op de staatleningen, maar voorlopig is het "probleem" weer 10 jaar vooruit geschoven.
De oplopende staatsschuld is misschien wel het laatste truukje van onze op groei en op schuld gebaseerde economie. Landen die hun staatsschuld te hoog laten oplopen moeten wel (als boete) een hogere rente betalen op hun leningen. Zo kan Griekenland alleen nog maar geld lenen als men een rendement van 6% beloofd. Ach, over 10 jaar kan Griekenland gewoon tegen 12% rente geld lenen om deze verplichtingen weer te kunnen nakomen.

Wat is er dan wel gebeurd in het afgelopen jaar ?
De economie, de rijkdom die we met zijn allen bezitten, is gekrompen. We zijn 2 tot 6% armer dan een jaar geleden. Dat merken we aan de waarde van onze huizen.
Het is een stuk moeilijker om bij de bank een tweede hypotheek te krijgen. Je huis is nl. niet in waarde gestegen, maar gedaald. Dan maar geen nieuwe keuken. Sommige huizen zijn zelfs minder waard dan de hypotheek (of hypotheken) die er op rusten.
Er zijn ook veel Nederlanders werkeloosgeworden. Zij zijn een stuk minder welvarend dan een jaar geleden. Anderen hebben nog wel een baan maar hun salaris is niet zo snel gestegen als ze gehoopt hadden. Die wereldreis stellen ze nog maar 10 jaar uit.

We gebruiken met zijn allen minder energie dan vorig jaar. En energie is geld, energie is welvaart.
Het afgelopen jaar zijn we een treedje omlaag gestapt. Kijk maar achterom en e ziet het plateau waar we vandaan gekomen zijn.
Er zijn mensen die om het hardst roepen dat we volgend jaar weer een stapje omhoog zullen maken. Dat lijkt me niet. Je kunt wel nieuw geld maken (lenen) en dat in de economie pompen. Maar de hoeveelheid energie (olie, gas) die er volgend jaar voor ons allemaal beschikbaar is, zal weer een stukje kleiner zijn dan dit jaar. Dat betekent minder produceren, minder banen, minder reizen en minder welvaart.

De afgelopen 100 jaar hebben we de welvaart (de economie) langzaam zien groeien. Weliswaar met horten en stoten (recessies), maar iedere generatie had het beter dan de vorige.
We gaan nu een tijdperk in van afnemende welvaart. Ook dat zal met horten en stoten(recessies) gaan, maar iedere volgende generatie zal minder welvarend zijn.

Some Rights Reserved (CC BY-SA 4.0)
22
  1. old-mouse-7381@old-mouse-7381
    #46590
    welvaart is van geen belang
    welzijn des te meer
    laten we hopen dat de volgende generatie het beter heeft
    en gewoon weer een shagje kunnen roken in de kroeg zonder een hijgende AIVDer in de nek
  2. frosty-queen-4169@frosty-queen-4169
    #46596
    Hans, omschrijf de notie welvaart nader. Zou het kunnen inhouden vrij van oorlogen zijn?
  3. divine-flower-2294@divine-flower-2294
    #46598
    @Denneb: ik versta onder welvaart: materiële rijkdom, voldoende eten en makkelijke baantjes.
    Fossiele brandstoffen maken het mogelijk dat heel veel mensen hun brood verdienen met administratief werk, kunst, reclame enz.
    Deze baantjes staan op de tocht als er minder energie te verdelen is.
  4. patricksavalle@patricksavalle
    #46599
    Het gaat al stukken beter? Uhhhm, ik denk dat we nog echt gaan crashen. We drijven nog op geldcreatie, maar binnenkort zullen de effecten daarvan zich tegen ons keren.

    Ik weet ook niet waarom je denkt dat het beter gaat.
  5. divine-flower-2294@divine-flower-2294
    #46601
    @Patman: door geld te creëren en de schuldenlast te verschuiven van particulieren en bedrijven naar de overheid, kunnen we nog wel een tijdje vooruit - het laatste truukje van het kapitalisme.

    Maar we moeten steeds meer investeren (geld, mankracht, tijd, energie) om dezelfde hoeveelheid grondstoffen naar boven te kunnen halen.
    Dus houden we minder over voor formule 1-auto's en bemande ruimtevaart.
  6. patient-band-6377@patient-band-6377
    #46606
    Het verschuiven van de schuldenlast naar de overheid zoals nu gebeurt is inderdaad de laatste stap. Dat het gaat werken en we er nog 10 jaar bij krijgen durf ik te betwijfelen. In Engeland komt volgende week naar buiten dat de voorspellingen van Maart toch veel te optimistisch waren, in de VS zijn nog steeds recordaantallen wanbetalers op hypotheken en credit cards, Griekenland staat er slecht voor alsmede de CEE en bovendien is Dubai in principe net geklapt. Die 10 jaar is echt nog niet binnen.

    Energie (olie) is geld, daarin heb je volledig gelijk. Goud ook. Wat we nu zien heeft niet zozeer met puntolie te maken als wel met het herstellen van de relatie goud-olie. De papieren factor (fiat geld) in de economie gaat de komende jaren (max 10, ik denk veel eerder) drastisch herzien worden.
  7. Ik vroeg mij ook af waarom het financiële stelsel niet in elkaar is geklapt na al die paniekerige berichten over 'de financiële crisis'. Maar ja, we hebben nu de berichtgeving over de Mexicaanse griep. De farmaceutische bedrijven hebben ook het recht om hun zakken te vullen...
  8. patient-band-6377@patient-band-6377
    #46627
    Je moet ook niet vergeten hoeveel tijd het gekost heeft dit stelsel op de bouwen, en dat er een groot deel behouden zal blijven. Dingen wegsnijden, toevoegen en aanpassen terwijl de boel gewoon blijft draaien - in principe in ieders belang - is geen gemakkelijke klus, en zal gezien de complexiteit tijd kosten. Misschien lukt het niet en klapt echt alles, misschien loopt het relatief soepel, al zullen schokken niet uitblijven.
  9. We merken en weten een heleboel niet, volgens mij word met man en macht achter de schermen de rotzooi overeind gehouden.
  10. @ tegengas

    Je zou wel eens gelijk kunnen hebben...
    Ik vraag mij af wanneer de banken hun verse leningen aan 'onze' regeringen en europese instanties gaan terugbetalen en of zij bereid zijn om er een deel van hun nieuwe winsten aan toe te voegen.
  11. divine-flower-2294@divine-flower-2294
    #46636
    @Morkhoven: en waar komt dat geld vandaan waarmee de banken de leningen terugbetalen ?
    Is dat een nieuw staaltje van fractional reserve banking ?
    Of is dat een nieuwe aandelen en vastgoed bubbel ?
  12. empty-wind-0717@empty-wind-0717
    #46642
    De economische groei is zoals een paar dagen geleden verteld is op RTL-Z vooral doordat overheden veel geld hebben uitgegeven. Zonder dat zou elk land een min hebben qua groei, dus hoe reëel is je economische groei? In mijn optiek nihil.

    Namens ons is er heel veel geld geleend en gegeven aan bedrijven waar wij nooit wat van terug gaan krijgen.

    Zelfs Woutertje Bos heeft verteld dat we niet moesten verwachten dat het geld dat geïnvesteerd is in ABN-Amro nog terug zouden verdienen.

    Verder is bekend gemaakt dat banken hun reserves moeten vergroten, dat houdt in een verdere verkleining van de M3-hoeveelheid. Meer werkloosheid e.d. jullie kennen het cirkeltje wel. Zie de geschiedenis als mijn referentiekader en dan met name de jaren 1929 tot en met 1933.

    De duizendklapper komt nog.
  13. @ Hans

    Goed opgemerkt. Maar van een zogezegde terugbetaling zal geen sprake zijn. Goede vrienden die lid zijn van het Europa-clubje, lenen niet van elkaar. Zij géven elkaar, zeker als het niet van hen is...
  14. mute-truth-9920@mute-truth-9920
    #46667
    Toch maar Batra lezen!
  15. orange-field-7515@orange-field-7515
    #46678
    Ho ho Hans wacht even. Nou niet depressief worden .
    Inmiddels gaat het nu toch echt wel weer stukken slechter.
    Houdt de moed er in!
  16. divine-flower-2294@divine-flower-2294
    #46680
    :-) @ Anjalis
  17. odd-firefly-3482@odd-firefly-3482
    #46689
    Als er groei zou zoijn, zouden meer mensen moeten beginnen met meer te kopen.
    Want alleen meer consumeren is meer groei.
    Maar er zijn al langer hoe meer werklozen.
    En wie werkloos is, die let wel op zijn centen.
    Het is dus de overheid die met geld rondstrooit, en zo de groei creëert.
    Ze zullen ooit een keer ophouden met sinterklaas spelen.
    En ook nu zijn de inkomsten van de overheid veel, en veel minder als de uitgaven, mede door het stijgende aantal werklozen, minder werkenden, en minder BTW-inkomsten.
    De schulden stijgen gigantisch.
    Als we een miljard per jaar aflossen (wat nog nooit gelukt is), duurt het meer dan 200 jaar voordat de schulden afgelost zijn, afgezien van de rente.
    De overheid probeert het vertrouwen bij de consument te wekken dat alles nu weer op de goede weg is, en weer geld uit gaan geven dat ze niet hebben.
    Dit alles is onmogelijk.
    De echte , en enige, uitweg is een drastische inkrimping van de overheid.

    Ze zeggen de kilometerheffing voor sommigen goedkoper zal zijn, maar niettemin geld op zal leveren.
    De kosten voor de bouw van het systeem ligt tussen de 4, en 8 miljard.
    Dan nog 1 miljard per jaar voor onderhoud.
    Ze kunnen blij zijn als dit systeem rendabel is.
    Zo werkt de overheid.
    Inefficiënt en geldverspillend.
    En wij betalen dat alles.
  18. odd-firefly-3482@odd-firefly-3482
    #46690
    De overheid heeft geld heeft geld geleend, met de burger als onderpand.
  19. patient-band-6377@patient-band-6377
    #54473
    Als we een miljard per jaar aflossen (wat nog nooit gelukt is), duurt het meer dan 200 jaar voordat de schulden afgelost zijn, afgezien van de rente.


    Het is helemaal nooit de bedoeling geweest die schuld af te lossen. Die is enkel gecreëerd om welvaart her te verdelen. Zoveel mag inmiddels wel duidelijk zijn.
  20. patient-band-6377@patient-band-6377
    #54475
    En om de vraag in de kop te beantwooren: geduld is een schone zaak.