Gelijke monniken, ongelijke kappen ?

Nu de hele wereld meegezogen wordt in het economische moeras is er geen bedrijfstak die geen klappen krijgt. Wat opvalt in de reactie van de overheden is het enorme verschil dat gemaakt wordt in het “redden” van de verschillende bedrijven.

Waar enerzijds ING in een weekend 10 miljard overheidssteun ontvangt, Fortis in 10 dagen bijna 20 miljard in de schoot geworpen krijgt,gevolgd door enorme bedragen voor Aegon en steunoperaties in de vorm van garantstellingen door de overheid (lees: de belastingbetaler dus U en ik) wordt moeilijk gedaan over zaken als deeltijd-WW en het ondersteunen van de industrie.

Dat is niet alleen in Nederland zo, in de VS is het niet anders. Waar Crysler en GM falliet gaan, worden financiële instellingen koste wat kost overeind gehouden.
Het wordt zelfs hardop gezegd dat deze instellingen niet om mogen vallen.
Waarom GM dat dan wel mag overkomen blijft onduidelijk.

Helder is dat bij de Hoogovens meer daadwerkelijke waarde gecreëerd wordt dan bij ING. Het maken van hoogwaardig staal is nuttiger dan het heen en weer schuiven van contracten en geld. Hetzelfde geldt in de VS, GM produceert vele malen meer daadwerkelijke waarde dan AIG. Op papier leek dit echter tot voor kort heel anders.
ING (en AIG) maakte enorme winsten, Hoogovens (en GM) was een brekebeen. De politiek heeft nog altijd niet in de gaten dat dit een depressie is en geen recessie. Het grote verschil is dat zaken fundamenteel veranderen tijdens een depressie. Men probeert wanhopig het oude model in stand te houden, terwijl dit aan het instorten is. De wereld is veranderd maar men wil daar niet aan.

In Nederland, maar nog veel sterker in de VS en het VK, bestond het nationale inkomen voor tientallen procenten uit verdiensten van de financiële instellingen. Het was in de laatste decennia de motor van de economie. Veel van de groei bestond niet zozeer uit meer of betere producten, maar uit de financiële rimram eromheen.
Tevens werden activiteiten die altijd al bestonden ineens van prijzen voorzien (oma en opa die op de kleinkinderen passen) waardoor “groei” ontstond.. Tel daar nog eens het steeds duurder worden van de huizen bij op en de groei blijkt vooral een luchtbel te zijn.

Deze groei is vooral goed voor de overheid, niet voor de burgers. Het toenemende geldverkeer zonder dat daar extra economische prestaties tegenover staan geeft de mogelijkheid deze te belasten. Een huis wat duurder wordt heeft geen hogere economische waarde, het heeft nog steeds 3 slaapkamers en een garage, er komt geen steen bij. Omdat de OZB waarde echter hoger wordt, is het plotsklaps wel zwaarder belast.

Vandaar de extreme politieke bereidheid deze machine aan de gang te houden.
Uiteindelijk is het onze machthebbers in het geheel niet te doen om U en mijn welzijn en welvaart, het gaat hen erom zoveel mogelijk van deze taart in te kunnen pikken.

De regeringen hebben echt wel in de gaten dat de “echte” industrie vroeg of laat wel weer op gang zal komen. Deze fundamentele zaken verschuiven wellicht, maar dat maakt hen niet uit. Of ze nu de belastingen krijgen via de Hoogovens in IJmuiden of via de importheffingen op het staal uit India maakt hen niet uit. Meer werklozen betekent hooguit een hogere staatsbegroting en dus meer macht.

Hun kip met de gouden eieren, de financiële dienstverleners, moet echter kostte wat kost overleven. Mijns inziens is dat de achterliggende motivatie deze clubs zonder veel discussie tientallen miljarden toe te spelen. Die gelden zullen we echter never nooit meer terugzien. De wereld is fundamenteel veranderd en de tijden dat met dat soort werkzaamheden mega bedragen verdiend konden worden ligt definitief achter ons.