Gezichtbedrog, optische illusies

Volgens mij moet ik nu mensen met epilepsie waarschuwen en het artikel voorzien van een disclaimer: “Zapruder Inc. is niet verantwoordelijk voor eventuele schadelijke bijwerkingen van dit artikel, dit artikel bevat schokkende optische illusies”.

Het menselijke brein is een complex ding, zo complex dat het verstandig is altijd even te twijfelen aan wat je ziet, hoort of waarneemt. Het zou zo maar kunnen dat je in de maling wordt genomen door jezelf. Trouwens, dit wordt voor de echte conspiracy-experts niet slechts een test van hun visuele perceptie, maar van hun hele identiteit. Zapruders zijn namelijk gewend alleen zichzelf te geloven, maar als zelfs dat al onbetrouwbaar is, wat dan?

De ogen zijn ‘slechts’ sensoren en de signalen die de ogen doorsturen naar de hersenen worden daar op extreem complexe manier nabewerkt én geinterpreteerd. Wat je denkt te zien is een product van de hersenen, niet van de ogen. Ik heb hier absoluut geen verstand van, en ik kan dus ook absoluut verklaren wat er achter de volgende illusies steekt, maar in het algemeen is het belangrijk je ervan bewust te zijn dat het beeld dat jij ervaart, niet per se de ‘objectieve’ werkelijkheid hoeft te zijn. Het beeld dat jij ervaart is van extreem veel zaken afhankelijk, niet alleen van de eigenschappen van het waargenomen beeld, zelfs niet alleen van de fysieke eigenschappen van je ogen maar zelfs ook van je herinneringen en jouw idee van de wereld.

Er bestaan heel erg veel optische illusies en waarschijnlijk is er ook nog wel een soort van classificatie in aan te brengne, maar zelfs daarvan heb ik geen verstand. Ja, hallo, wij doen in samenzweringen en die zijn makkelijk: alles is verdacht en Bush zit er achter. Dit is zuivere wetenschap en daar iets van begrijpen is slechts weinige gegeven. We hebben echter wel verstand van ‘cool’ en hier dus een paar van de ‘coolste’ optische illusies die er zijn.

Schijnbeweging

In het onderstaande plaatje (klik erop!) lijkt beweging te zitten die er niet is. Zeker als je het plaatje bekijkt en je ogen op diverse plaatsen fixeert, lijkt het patroon in beweging te zijn.

Dit bewuste plaatje, de ‘rotating snake’, is vrij bekend en er is ook wetenschappelijk onderzoek naar gedaan maar er zijn er veel meer in deze categorie.

Zoals deze radartjes (klik erop!)

En deze golfbeweging (klik erop!)

En als je nog niet genoeg hebt gehad, richt dan je ogen op de punt en beweeg naar voren en naar achteren (klik erop!)

Het naijl-effect

Heel beroemd is de Lical-chaser. Een optisch effect dat is gebaseerd op een retinaal naijlend negatief. Tenminste dat is volgens mij de correcte vertaling voor ‘retinal negative afterimage’. Hier nog veel meer informatie over deze illusie en zelfs een wikipedia-pagina. Als je je maar lang genoeg fixeert op het zwarte kruis, verdwijnen vanzelf de roze cirkels.

In deze categorie hebben we ook de misschien nog wel sterkere ‘verdwijnende puntjes’ (klik erop!)

En als je 20 seconde naar het onderstaande witte puntje staart (in het gekleurde vlak) en daarna naar het zwartje punt, zie je het gekleurde vlak nog steeds.

Valse kleuren

Weer een andere soort illusie is die van de valse kleuren. Kennelijk worden kleuren door onze hersenen geinterpreteerd met inachtneming van de context. In het onderstaande plaatje, hebben vlak A en B exact dezelfde tint. In photoshop eenvoudig te controleren door je cursor boven de vlakken te bewegen en in het info-window de kleurcodes in de gaten te houden.

Eenzelfde effect is zichtbaar in onderstaande vlakken. De kleine groene en roze vierkantjes hebben allemaal dezelfde groene of roze kleur.

De roze vakjes in de onderstaande ‘X” hebben ook allemaal dezelfde kleur, in beide poten van de ‘X’.

Ruimtelijke illusie

Tenslotte een doe-het-zelf experiment, mijn moedertje (hoe uncool om dat hier te noemen) heeft er inmiddels al aardig wat gemaakt en weggegeven: het magische draakje dat je blijft aankijken. Voor mij de ultieme optische illusie. De hersenen proberen alle waarnemingen altijd consistent te maken met het beeld dat ze hebben van onze omgeving en soms gaat dat fout. Dat trekken de hersenen conclusies die niet kloppen, dan zie we perspectief dat er niet is en ruimtelijkheid die er niet is. Zwelgje, onderstaand, is een mooi voorbeeld daarvan, net als de beroemde Escher-tekeningen.

Ik heb deze twee filmpjes gevonden, kijk er naar en probeer je dan voor te stellen dat dit gewoon een compleet statisch papiervouwsel is, gevouwen uit wat papier. Hier is het sjabloon / vouwschema, daarmee kan je er zelf ook één maken. Misschien dat jullie nog een beter sjabloon kunnen vinden, maar deze werkt, vraag het maar aan mijn mammie…

Klik op het onderstaande plaatje voor een vouwmodel van Zwelgje. Print dat uit op A4 en volg gewoon de aanwijzingen.

Moeten we hier nog wat zinnigs over zeggen? Moeten we gezochte parallellen gaan trekken naar “de hele wereld waarin we leven is een optische illusie?” of “de NWO vertoont iedere keer weer haar magische verdwijntruuk?” Ach, het zijn dergelijke truukjes die je laten realiseren dat niet alles is wat het lijkt en dat je belangrijkste sensoren waar je dagelijks op vertrouwt je aardig voor gek kunnen houden. Een simpel lesje in nederigheid, dat ondanks dat het volledig wetenschappelijk te verklaren is je toch weer laat inzien dat je maar een mensch van vlees en bloed bent.

Aan jullie natuurlijk te taak nog meer illusies te vinden en in de comments te plaatsen…