Hoe de sancties tegen Rusland een wereldwijde opstand tegen de Amerikaanse dollar ontketenden

Een toenemend aantal landen mijdt de greenback in handelsafspraken

Het aantal internationale overeenkomsten gericht op het afschaffen van de Amerikaanse dollar in de handel is de laatste tijd toegenomen, wat duidt op een wereldwijde de-dollariseringsbeweging in het licht van het agressieve buitenlandse beleid van Washington. RT onderzoekt de keerzijde van het Amerikaanse sanctiebeleid en of het de hegemonie van de dollar bedreigt.

Waarom bewapent de VS de dollar?

Washington gebruikt de dominantie van de dollar als een instrument om zijn wereldwijde economische en geopolitieke superioriteit te behouden, terwijl het talrijke financiële beperkingen oplegt aan landen waarvan het vindt dat ze de nationale belangen van de VS schenden.

Wat ligt er ten grondslag aan deze acties?

De VS nemen ongeveer 20% van de wereldwijde economische output voor hun rekening, maar meer dan de helft van de valutareserves in de wereld zijn in dollars en het grootste deel van de grensoverschrijdende transacties wordt met deze valuta uitgevoerd. Dit helpt de greenback zijn leidende positie onder de reservevaluta's van de wereld te behouden.

Wordt de dominantie van de dollar bedreigd?

Economen, waaronder de Amerikaanse minister van Financiën Janet Yellen, waarschuwen dat unilaterale sancties die Washington oplegt aan landen over de hele wereld vroeg of laat de hegemonie van de munt zullen ondermijnen. De directeur van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), Kristalina Georgieva, heeft ook gezegd dat de dollar geleidelijk zijn topstatus verliest. De waarschuwingen komen in het kielzog van een geleidelijke daling van het aandeel van de dollar in de wereldwijde reserves van de centrale banken die al meer dan tien jaar aanhoudt. Het internationale ratingbureau Moody's verklaarde onlangs dat de toenemende geopolitieke spanningen een bedreiging vormen voor de dominante positie van de greenback. Het voegde er echter aan toe dat de rol van de munt nog tientallen jaren zou blijven bestaan ondanks de uitdagingen.

Zijn er haalbare alternatieven?

Een onmiddellijke vervanging van de dollar is niet waarschijnlijk, denken de meeste economen. De Chinese yuan wordt echter vaak genoemd als de belangrijkste rivaal van de dollar vanwege zijn groeiende aandeel in internationale handelsafwikkelingen, samen met de expansie van de Chinese economie. Tegelijkertijd wijzen economen op het gebrek aan transparantie in het financiële systeem van China en het feit dat de yuan niet volledig converteerbaar is. De Indiase roepie wordt ook genoemd als kanshebber. Wat de euro en de Japanse yen betreft, hebben experts twijfels geuit over hun toekomst en stabiliteit op lange termijn als gevolg van economische problemen in de EU en Japan.

Kunnen sancties tegen Rusland een averechts effect hebben op de dollar?

De ongekende sancties onder leiding van de VS, waardoor Moskou de helft van zijn reserves niet kan gebruiken en Russische banken beperkt worden in hun mogelijkheden om transacties uit te voeren via het SWIFT-berichtensysteem, kunnen een boemerangeffect hebben, zeggen sommige analisten. Volgens hen hebben veel landen, vooral die in het vizier van beperkende Amerikaanse maatregelen, hun bezorgdheid geuit dat die maatregelen in de toekomst tegen hen kunnen worden gebruikt en het functioneren van hun economieën kunnen beïnvloeden.

Kunnen BRICS de Amerikaanse munt uitdagen?

De status van de Amerikaanse dollar als wereldvaluta zou op termijn en onder bepaalde omstandigheden kunnen worden aangevochten door de BRICS-groep van opkomende landen, volgens sommige experts, waaronder de voormalige voorzitter van Goldman Sachs, Jim O'Neill. Het economische blok, bestaande uit Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika, heeft de G7 al voorbijgestreefd in economische groei. Hun streven naar handel in nationale munteenheden en pogingen om een gezamenlijk betalingsnetwerk op te zetten om de afhankelijkheid van het westerse financiële systeem, en in het bijzonder van de dollar, te verminderen, winnen aan kracht.

Wat gebeurt er als de dollar zijn reservestatus verliest?

De huidige status van de dollar stelt de VS in staat om grote tekorten te hebben op het gebied van zowel internationale handel als overheidsuitgaven. Als de dollar zijn status verliest, kan de vraag naar de munt afnemen en kan de munt in waarde dalen. Minder toegang tot kapitaal, hogere leenkosten en lagere beurskoersen zijn enkele van de neveneffecten die de Amerikaanse economie in dat scenario zouden kunnen bedreigen.