Fifth Gen (Information) Warfare

Door Robert Malone

De samenstelling van oorlogvoering verandert. De traditionele aspecten van oorlogvoering evolueren: conventionele oorlogstechnieken raken in verval, en nieuwere tactieken en instrumenten van oorlogvoering, zoals informatieoorlog, asymmetrische oorlogsvoering, mediapropagandaoorlog en hybride oorlogsvoering, vullen de leemte op, waardoor de grenzen tussen strijder en niet-strijder en tussen oorlog en vredestijd vervagen. Het basiskader van de moderne oorlogsvoering werd uitgewerkt door Carl von Clausewitz in zijn magnus opus On War. Hij definieerde moderne oorlogvoering tussen staten als "een duel op grotere schaal", en legde het doel ervan uit als "een voortzetting van de politiek met andere middelen", met als kernelementen "rationaliteit van de staat, waarschijnlijkheid in het militaire commando, en woede van de bevolking."

William S. Lind maakte een onderscheid tussen vier generaties van oorlogvoering sinds de Vrede van Westfalen in 1648, waarbij elke generatie een manier van oorlogvoeren vertegenwoordigde. Daniel H. Abbott zette dit voort door oorlogvoering van de vijfde generatie voor te stellen als een strijd van percepties.

De oorlogsvoering van de eerste generatie, die werd gevoerd tussen 1648 en 1860, introduceerde het monopolie van een staat om oorlog te voeren. Daarvoor konden stammen en bedrijven ook oorlog voeren. Oorlogvoering van de eerste generatie markeerde de cultuur van orde, met herkenbare regels van rangen en militaire uniformen om de toenemende wanorde op de slagvelden tegen te gaan. Deze generatie oorlogvoering werd vooral gedomineerd door massale mankracht.

De tweede generatie oorlogvoering werd geïntroduceerd door het Franse leger en eindigde met de Eerste Wereldoorlog. Deze generatie introduceerde artillerie, vliegtuigen en zwaar geweervuur, terwijl de tijdens de eerste generatie gevestigde ordecultuur behouden bleef. De soldaten van de tweede generatie oorlogvoering waren verlost van het gevecht van man tot man en gehoorzaamheid volgens regels kreeg voorrang op eigen initiatief. Deze generatie oorlogvoering werd voornamelijk gedomineerd door vuurkracht.

De derde generatie, manoeuvre oorlogvoering, was een Duits product en werd gebruikt tijdens de Tweede Wereldoorlog. Deze generatie oorlogvoering introduceerde de tactische oorlogsvoering van de verrassing, onder het motto "omzeilen en ondermijnen" van de vijand. In deze generatie werd initiatief verkozen boven gehoorzaamheid geleid door zelfdiscipline. Deze generatie oorlogsvoering werd voornamelijk gedomineerd door manoeuvretactieken.

Oorlogvoering van de vierde generatie (4GW) - die de laatste vijf tot zes decennia opgang maakte - bracht de meest radicale verandering sinds de Vrede van Westfalen door niet-statelijke actoren in de oorlogvoering te introduceren en de staat zijn monopolie te ontnemen. ... Oorlogsvoering van de vierde generatie wordt voornamelijk gedomineerd door de asymmetrische tactiek van het gebruik van niet-statelijke actoren. Deze generatie maakte een einde aan het staatsmonopolie op het gebruik van geweld en nam culturen, stammen, sekten en huurlingen op in de oorlogsvoering, terug naar de oorlogsvoering uit het pre-Westfaalse tijdperk. In 4GW is er geen onderscheid tussen oorlogstijd en vredestijd, omdat niet-overheidsactoren zowel in oorlogstijd als in vredestijd geweld gebruiken via asymmetrische strategieën, waarbij zij voornamelijk onwettig geweld gebruiken en de grenzen voor het wettig gebruik van geweld vervagen door zich te verschuilen achter menselijke schilden en door de staat de schuld te geven van bijkomende schade. Deze praktijk vermengt ook strijders met niet-strijders en omgekeerd; asymmetrische oorlogsvoeringstrategieën zijn de standaardmodus van deze generatie, en 4GW duurt lang. Lind meent terecht dat er momenteel geen militaire oplossing bestaat voor 4GW; zoals Michael Howard heeft vastgesteld, is de moderne oorlogsstrategie niet louter een militaire onderneming, maar bestaat zij uit politieke, sociale, economische, culturele en psychologische elementen en acties.

Lees meer