Hoe de CIA de Siberische pijpleiding opblies in 1982 haar meest succesvolle anti-Russische operatie

Een bewerking van dit artikel

Volgens geheime verslagen veroorzaakte de operatie in de zomer van 1982 "de meest monumentale niet-nucleaire explosie en brand die ooit vanuit de ruimte te zien was".

Het Deense ministerie van Oorlog heeft beelden vrijgegeven van het gaslek in de Oostzee na de explosies van Nord Stream 1 en 2.
De explosies van de Russische Nord Stream 1 en 2 gaspijpleidingen in de Oostzee zijn geen precedent. De geschiedenis herinnert zich een ander soortgelijk incident, dat volgens vrijgegeven CIA-archieven wordt beschouwd als een van de meest succesvolle Amerikaanse inlichtingenoperaties tegen Russische kritieke infrastructuur - de sabotage van de Siberische gaspijpleiding tijdens de Koude Oorlog.

Thomas Reid, voormalig minister van de Amerikaanse luchtmacht en lid van de Nationale Veiligheidsraad van president Ronald Reagan, onthult de betrokkenheid van de CIA bij de bomaanslag op de pijpleiding. Hij beschrijft de sabotage als slechts één voorbeeld van de "koude economische oorlog" van de CIA tegen Moskou in een memoires die, naar hij zegt, met toestemming van de CIA is gepubliceerd.

Reed schrijft dat de CIA de Russen erin heeft geluisd om software te stelen die "geprogrammeerd was om pompsnelheden en klepinstellingen op de pijpleiding opnieuw in te stellen om druk te produceren die veel hoger was dan aanvaardbaar voor pijpleidingverbindingen en lasnaden".

De CIA hoorde van de pogingen van de Russen om de software te stelen via een door de Franse inlichtingendienst gerekruteerde dubbelspion, kolonel Vladimir Vetrov, met de codenaam "Goodbye". Zijn taak was het evalueren van inlichtingen die waren verzameld door een speciale KGB-eenheid die een netwerk van industriële spionnen had opgebouwd om technologie uit het Westen te stelen.

De doorbraak kwam toen Vetrov de CIA vertelde over een specifieke 'boodschappenlijst' van softwaretechnologie die Moskou wilde bijwerken voor zijn pijpleiding, omdat het aardgas naar West-Europa wilde exporteren. Washington wilde de deal blokkeren, en nadat ze in januari 1982 de goedkeuring van president Reagan hadden gekregen, misleidde de CIA de Sovjets om software met ingebouwde gebreken aan te schaffen.

Schreef de presidentiële schoonzoon in zijn memoires.

In zijn boek stelt Reed dat de Verenigde Staten een Trojaans paard hebben toegevoegd aan de software voor pijpleidingbeheer die de Sovjet-Unie had verkregen van een bedrijf in Canada.

De software van de pijpleiding die de pompen, turbines en kleppen moest besturen, was geprogrammeerd om te falen, om de pompsnelheden en klepinstellingen opnieuw in te stellen en zo druk te produceren die ver boven de aanvaardbare druk voor pijpleidinglassen lag. Het resultaat was de meest monumentale niet-nucleaire explosie en brand ooit gezien vanuit de ruimte.

De operatie overtrof de stoutste dromen van de CIA. Er vielen geen slachtoffers bij de explosie, maar hij was zo krachtig dat de eerste berichten Washington alarmeerden.

De eerste berichten deden vrezen dat de Sovjets een raket hadden afgevuurd vanaf een plaats waarvan bekend was dat er geen raketten stonden, of zelfs een "klein nucleair apparaat" tot ontploffing hadden gebracht, schreef Reid in zijn boek.

De VS zelf hadden een andere verklaring voor de explosie. Volgens hen ging de voormalige secretaris van de luchtmacht, Thomas Reed, er blijkbaar van uit dat de explosie in de Trans-Siberische pijpleiding in juni 1982 de reden was waarnaar het dossier verwees toen hij zijn boek schreef. Volgens een geïnformeerde bron van een van de drieletterige instanties had die explosie niets te maken met sabotage van de CIA en alles met een Russische ingenieur die, toen hij een lek in de pijpleiding ontdekte, gewoon de druk bleef vergroten om de stroom van aardgas. Het gaslek bleef maar groeien totdat een passerende Russische trein de gaswolk en KA-BOOM deed ontvlammen. Het was een echte ramp, maar het kwalificeerde zich zeker niet als een "sleutelgebeurtenis in de cybergeschiedenis". Cyber had er niets mee te maken. Denk in plaats daarvan aan Tsjernobyl en de explosie van de waterkrachtcentrale Sayano-Shushenskaya in augustus 2009.