1. #gerard-aalders
  2. #leugens-en-bedrog
  3. #onthulling
  4. #oorlogsjaren
  5. #prins-bernard
  6. #psychopaat
  7. #wilhelmina
  8. Artikelen

<< error >> (our Markdown requires webpage links, not image links, see manual)

Niets was wat het leek—boekbespreking

‘Van alle mensen die ik ken ben jij de enige die werkelijk van de oorlog heeft genoten’, zei de Engelse koning George VI eens tegen prins Bernhard. Vlak voor de historicus Gerard Aalders dit koninklijke citaat geeft in zijn boek Niets was wat het leek. Prins Bernhard, heeft hij opgemerkt dat hij niet weet of Bernhard zijn vrouw, de toekomstige koningin Juliana, en kinderen miste. Juliana en haar dochters brachten de oorlogsjaren hoofdzakelijk door in Canada, terwijl de prins bij zijn schoonmoeder Wilhelmina in Londen bleef. ‘Maar vast staat wel dat hij niet ten onder is gegaan aan wanhoop en verdriet’, voegt Aalders er aan toe.

De Tweede Wereldoorlog maakte een einde aan de verveling waaraan prins Bernard volgens Aalders na zijn huwelijk met prinses Juliana in 1937 ten prooi was gevallen. Koningin Wilhelmina zorgde ervoor dat de militair geheel ongeschoolde Bernhard ondanks de weerstand van leden van de Nederlandse regering in Londen en de geallieerden, opperbevelhebber werd van de Binnenlandse Strijdkrachten. In deze hoedanigheid reed prins Bernhard in 1944-’45 in een jeep en met een pijp of sigaret in de mond Nederlandse steden en dorpen binnen, nadat de geallieerde strijdkrachten die hadden bevrijd. Aan de bevrijding heeft Bernhard zelf geen enkele bijdrage geleverd, stelt Aalders vast; gevochten met zijn oude landgenoten en vroegere SS-kompanen heeft hij nooit. ‘De prins was vermoedelijk de enige verzetsheld die gedurende de gehele oorlog geen stap op bezet grondgebied heeft gezet’, schrijft hij. Niettemin werd Bernhard na 1945 bejubeld als leider van het Nederlandse verzet in de Tweede Wereldoorlog en werd hij populairder dan hij voor de oorlog al was.
Mythevorming

Gerard Aalders houdt zich al decennia bezig met het leven van Bernhard, de geldbeluste prins die van liegen, bedriegen en mythevorming zijn levenswerk heeft gemaakt. Hij schreef diverse boeken over Bernhard, zoals De prins kan me nog meer vertellen uit 2009 en Bernhard. Zakenprins uit 2010. In 1996 onthulde hij, samen met Coen Hilbrink, in De affaire Sanders. Spionage en intriges in herrijzend Nederland dat prins Bernhard in zijn Duitse jaren niet alleen lid was geweest van de SA en SS, maar ook van de NSDAP. Tot het einde van zijn leven in 2004 zou Bernhard blijven ontkennen dat hij lid was geweest van de nazi-partij, maar Aalders en Hilbrink wisten te bewijzen dat hij vlak voor de ledenstop op 1 mei 1933 lid was geworden van Hitlers partij. Pas in september 1937, driekwart jaar na de huwelijksvoltrekking met Juliana, werd hij uitgeschreven, met een contributieachterstand.

In Niets was wat het leek beschrijft Aalders uitgebreid met welke moeilijkheden deze onthulling gepaard ging. Eerst wilde het bestuur van het Rijksinstituut voor OorIogsdocumentatie (RIOD), waar Aalders toen werkte, het boek niet publiceren en werd de directeur van het RIOD ontboden bij de toenmalige premier Wim Kok. Maar de onthulling lekte uit en ten slotte werd De affaire Sanders op een tumultueuze persconferentie in Nieuwspoort gepresenteerd. Het hele gedoe leverde Aalders uiteindelijk een ‘waarschuwing’ als ‘wetenschappelijk ambtenaar’ op.
Kuiperijen

In Niets was wat het leek zet Aalders alle affaires, kuiperijen, leugens en bedrog van prins Bernhard op een indrukwekkend lange rij, van Bernhards jeugdige opschepperijen over zijn sportiviteit tot de in Nederland vrij onbekend gebleven ‘operatie Lock’ in de jaren negentig, een door de prins gefinancierd privélegertje van het Wereld Natuur Fonds ter bestrijding van illegale jacht op zeldzame dieren dat ten slotte zelf handelde in ivoor.

Hierbij kan Aalders het vaak niet laten om smalend commentaar te leveren op bijvoorbeeld de Nederlandse diplomatieke gezanten die ‘vrijwel standaard in kwijlende stijl’ over Bernhards veelvuldige reizen op staatskosten rapporteerden. Dit ontkracht zijn betoog dat prins Bernhards activiteiten Nederland veel meer schade dan voordeel hebben opgeleverd en maakt het de Oranje-aanhangers gemakkelijk om het boek af te doen als het zoveelste werk van een rabiate Bernhard-basher.

Hetzelfde geldt voor de vele suggesties en gissingen waar Aalders zich toe moet beperken omdat het archief van de familie Oranje voor hem en de meeste andere historici niet toegankelijk is. Vaak begint een zin met: ‘Het lijkt niet uitgesloten’. Zo ook Aalders onthulling dat Bernhard in 1956 tijdens de Greet Hofmansaffaire zijn vrouw uit het ouderlijk gezag wilde laten zetten. Uit een verslag van de ministerraad van 26 oktober 1956 heeft Aalders opgediept dat premier Drees toen Bernhards ‘waanzinnige gedachte’ ter sprake bracht ‘dat de rechter de Koningin uit de ouderlijke macht zou moeten ontzetten.’ Vervolgens schrijft Aalders dat het ‘niet uitgesloten lijkt’ dat Bernhard ‘inderdaad heeft overwogen Juliana in de psychiatrische kliniek St Ursula bij Wassenaar op te laten nemen.’ Twee zinnen later is de niet uit te sluiten overweging veranderd in een plan, en een bladzijde verder in ‘de wens van Bernhard.’ En als aan deze wens was voldaan, dan was Bernhard wellicht regent geworden, tot kroonprinses Beatrix op 31 januari 1956 meerderjarig werd, schrijft hij ten slotte. Hierbij ziet hij over het hoofd dat Beatrix al acht maanden vóór Drees de mogelijke ontzetting van Juliana uit de ouderlijke macht ter sprake bracht, de troon had mogen bestijgen.

www.nrclux.nl

No Rights Apply
3
  1. raspy-breeze-1388@raspy-breeze-1388
    #152716
    Gerard Aalders vertelt er zelf iets over bij Kockelmannnns
    http://gemi.st/KN_1656659
  2. raspy-breeze-1388@raspy-breeze-1388
    #152717
    Toch een uitermate boeiend onderzoek van Aalders die perfect de psychopathische geestes gesteldheid van "de Prins" ontleed en daarbij ook precies laat zien hoe het mechanisme functioneert: iedereen houd zijn bek uit angst, terwijl die gast van het ene criminele akkefietje in het andere rolde ....
  3. raspy-breeze-1388@raspy-breeze-1388
    #152719
    Zouden de rest van de oranjes nu wel "nette mensen" zijn? Dat vraagt zwart maker en NRC architectuur criticus Bernard Hulsman zich in elk geval niet af, maar goed, van hem kunnen we gezien zijn beroep alleen kritiek op de vorm verwachten, en niet de inhoud ... die beroepsdeformatie zij hem dan vergeven ... hoewel de kritiek op het magistrale werk van Aalders (30 jaar onderzoek) zo wel erg mager blijft ...