Geo-engineering heeft beperkt effect en enorme bijwerkingen

In een poging klimaatverandering het hoofd te bieden, willen sommige onderzoekers hun toevlucht nemen tot geo-engineering. Denk bijvoorbeeld aan het plaatsen van enorme spiegels in de ruimte die het zonlicht weerkaatsen. Maar heeft dat nu zin? Nieuw onderzoek suggereert van niet: de oplossingen hebben vaak een beperkt effect of werken averechts.

Om de opwarming van de aarde tegen te gaan, kunnen we verschillende dingen doen. Bijvoorbeeld minder CO2 uitstoten. Maar dat blijkt lastig. Met name omdat de wereldbevolking groeit en de industrie in landen als China en India explosief groeit. Vandaar dat onderzoekers in toenemende mate nadenken over andere oplossingen. En die oplossingen bevinden zich op het gebied van de geo-engineering.

Voorbeelden
U moet dan bijvoorbeeld denken aan het plaatsen van enorme spiegels in de ruimte die zonlicht weerkaatsen, waardoor de aarde koeler wordt. Of plankton (kleine diertjes die CO2 uit de atmosfeer verwijderen) aanplanten in de oceaan. Of bomen (die eveneens CO2 uit de atmosfeer halen) planten in de Sahara.

Nieuw onderzoek
Hoewel er in toenemende mate over deze methodes gediscussieerd wordt, is er nog weinig onderzoek gedaan naar de gevolgen en bijwerkingen van deze aanpakken. “Het probleem met eerdere onderzoeken was dat ze in de meeste gevallen de methodes met verschillende modellen die uitgingen van verschillende aannames en rekening hielden met verschillende componenten van het aardsysteem bestudeerden en dat maakt het lastig om de effecten en bijwerkingen van verschillende methodes met elkaar te vergelijken,” stelt onderzoeker David Keller. Vandaar dat hij en zijn collega’s het anders aanpakten. “Wij wilden de verschillende methodes simuleren door gebruik te maken van dezelfde basale aannames en één en hetzelfde aardsysteemmodel.” De onderzoekers simuleerden vervolgens vijf vormen van geo-engineering: drie methodes om de oceaan meer CO2 op te laten nemen, het verminderen van de hoeveelheid zon op aarde en het bebossen van woestijngebieden in Noord-Amerika en Australië.
Wolkenfabriek
Nog een mooi voorbeeld van geo-engineering: de wolkenfabriek.

Resultaten
Zelfs onder de meest ideale omstandigheden bleken de voordelen van de vijf vormen van geo-engineering beperkt te zijn. Alleen een voortdurende beperking van de hoeveelheid zonlicht die op aarde viel, bleek de aarde te kunnen behoeden voor een significante opwarming. De bebossing van de Sahara en een deel van Australië bleek zelfs averechts te werken. “Het bos verwijdert koolstofdioxide uit de atmosfeer, maar tegelijkertijd wordt het oppervlak van de aarde donkerder en absorbeert het dus meer warmte.” Alle andere methodes bleken bovendien significante bijwerkingen te hebben.

Stoppen
De onderzoekers keken ook wat er gebeurde wanneer men na enkele tientallen jaren – bijvoorbeeld om economische of politieke redenen – stopt met geo-engineering. “We zagen bij verschillende methodes een snelle verandering in het gesimuleerde klimaat wanneer de geo-engineering stopte.” Wanneer we bijvoorbeeld na vijftig jaar de ruimtespiegels die zonlicht terugkaatsen, verwijderen warmt de aarde in enkele decennia enkele graden op. “Die verandering zou nog sneller gaan dan klimaatverandering nu gaat en heeft mogelijk nog rampzaligere gevolgen.”

Het onderzoek laat zien dat we niet al te gemakkelijk moeten denken over geo-engineering. “Dit onderzoek laat duidelijk zien dat er naast mogelijke winnaars ook altijd veel verliezers zullen zijn. Sommige bijwerkingen kunnen zelfs toekomstige generaties raken. Een beslissing tegen of voor klimaat-engineering moet dan ook zorgvuldig overwogen worden.” En dat kan alleen als onderzoekers een goed beeld hebben van de effecten, onzekere factoren en risico’s. En daar is meer onderzoek voor nodig.

www.scientias.nl