De prijs van Fukushima: Japanse vis is gedoemd (en sushi ook...)

Het ongeval met de Japanse kerncentrale Fukushima twee jaar geleden heeft een desastreuse impact gehad op de wereldwijde interesse voor de culinaire sector van het land. Uit angst voor de gevolgen van een mogelijke radioactieve contaminatie hebben vele consumenten zich immers van de Japanse keuken afgekeerd. In Zuid-Korea werd inmiddels elke invoer van vis en andere maritieme voedingsproducten uit Japan verboden. Dat heeft zware consequenties, want vis vormt niet alleen een integraal deel van de Japanse eetcultuur, maar vertegenwoordigt ook één van de belangrijkste exportsectoren van het land.

Tot de ramp met de kerncentrale van Fukushima beheerde Japan één van de grootste vissersvloten van de hele wereld. Het land vertegenwoordigde volgens berekeningen van het magazine Forbes nagenoeg 15 procent van de wereldwijde visvangst. Door de kernramp wordt die sector echter zwaar bedreigd, al kunnen er volgens waarnemers een aantal signalen van een voorzichtig herstel worden opgemerkt. Omdat de consument het enthousiasme voor de Japanse keuken uit angst voor radioactive besmetting grotendeels heeft laten varen, dienen Japanse vissers een groot gedeelte van hun vangsten te liquideren.

Yamashike Yosuke, professor milieu-engineering aan de Kyoto University, merkt op dat in de buurt van de getroffen kerncentrale op de bodem van de zee een belangrijke contaminatie kan worden registreerd, met een hoge concentratie aan radioactief cesium. De contaminatie was in belangrijke mate te wijten aan het ontsnappen van koelwater uit het hydraulische systeem van de kerncentrale. Gevreesd werd dat die radioactiviteit zich verder in de Stille Oceaan zou verspreiden. Door de contaminatie zijn mogelijk vijf Japanse prefecturen getroffen. Daardoor zijn vele Japanse visbedrijven, verantwoordelijk voor een productie van ongeveer 40.000 ton per jaar, bedreigd.

Visbedrijven uit de prefectuur Fukushima worden nu verplicht om de eventuele radioactiviteit van hun vangst te controleren. “Er wordt van elke vangst een staal genomen om tests uit te voeren,” getuigt een woordvoerder van de sector. “Zelfs de kleinste aanwijzing van een mogelijke straling is voldoende om de hele vangst af te wijzen en te vernietigen. Maar tot op dit ogenblik kon nog geen enkele radioactiviteit worden vastgesteld. De Japanse vis is veilig.” Het blijkt echter moeilijk om ook het publiek te overtuigen dat de consumptie van Japanse vis absoluut veilig is, ondanks inspanningen van de overheid om aan te tonen dat het probleem onder controle is.

Aleksey Yaroshevsky, verslaggever van het magazine Russia Today, zegt echter vastgesteld te hebben in de haven van Soma, enkele kilometer verwijderd van de nucleaire site, elke vangst binnen een straal van dertig kilometer rond de getroffen kerncentrale omwille van het stralingsgevaar automatisch wordt vernietigd. “De betrokken vissers worden volgens de econoom Hirokai Kurasaki door Tepco, uitbater van de kerncentrale, voor hun verliezen vergoed,” merkt hij op. “De vissers zijn dan ook niet geneigd om veel ruchtbaarheid te geven aan het probleem. Sommige voorraden zouden volgens Kurosaki wel in lokale winkels te koop worden aangeboden.”

✓ In juni 2012 gaf de National Academy of Sciences een schokkend rapport vrij waarin werd aangetoond dat blauwvintonijnen nucleair materiaal van Japan naar Californië hadden getransporteerd.

✓ Al in 2012 berichtte de Vancouver Sun dat cesium-137 - een onstabiele radioactieve isotoop van cesium - was gevonden in een zeer hoog percentage van de vis die Japan aan Canada verkoopt: in 73% van de makreel, 93% van de tonijn en 92% van de sardines. (Het bericht is ondertussen door de krant verwijderd.)

www.express.be