Antropoceen, het schadelijke man-made ecosysteem: de plastisfeer

**Zo’n 15 km buiten de kust begint Elizabeth Lopez met het nemen van monsters. Met een grote haak trekt ze het kelp uit elkaar en verjaagt de scholen kleine visjes, hierin is ze niet geïnteresseerd. Haar doel is het vangen van nieuw en mysterieus leven in de zeeën en oceanen: de plastisfeer.

Dit nieuwe leven heeft zijn huis gevonden op kleine deeltjes, niet groter dan een korreltje zout, gedegradeerd plastic. Ze voelen zich hier thuis en vormen de basis van de voedselketen. Kleine organismen, zoals de scholen visjes die Lopez hoopt te verjagen, voeden zich met deze nieuwe man-made micro-organismen. Deze visjes zijn weer het voedsel voor grotere vissen die ook op onze bord belanden.**

Volgens Lopez is het duidelijk dat onze consumptiemaatschappij de hoofdschuldige is voor het ontstaan van deze nieuwe ecoysystemen. Binnen slechts 60 jaar is het onze wegwerpmaatschappij gelukt om deze te creëren.

Plastic is een lichtgewicht materiaal en zal zich dus gemakkelijk en snel verplaatsen, uiteindelijk belandt het spul in de zeeën en oceanen. Door degradatie wordt het plastic vermalen, grote stukken plastic worden kleiner en kleiner en worden gekoloniseerd door micro-organismen. Een aantal van deze bewoners zijn voor de wetenschap nieuw en kunnen mogelijk pathogeen zijn.

Ondertussen blazen verschillende wetenschappers een hypothese uit 1972 nieuw leven in. Inmiddels is bekend dat de onbekende levensvormen in staat zijn om de in grote volumes geproduceerde voornamelijk wegwerpplastics PE (polyethylene) en PP (polypropyleen) af te breken. Deze wegwerpplastics worden bij de polymerisatie (productie) gestabiliseerd met verschillende man-made chemicals. Voorheen opgesloten in de plastic matrix worden deze, meestal giftige chemicaliën, bevrijd en belanden in het het milieu.

Tracy Mincer (Woods Hole Oceanographic Establishment in Massachusetts): we gingen ervan uit dat sommige plastics vele honderden jaren in het milieu aanwezig zouden zijn maar micro-organismen blijken in staat te zijn om plastic versneld af te breken, eeuwen worden decades. Opgesloten giftige chemicaliën, weekmakers, uv-stabilisators, vlamdovers, etc., komen vrij en worden direct in de voedselketen opgenomen of belanden in het milieu.

Inmiddels wordt wereldwijd jaarlijks meer dan 280 miljoen ton plastic geproduceerd, zo’n 40% wordt ingezet in de verpakkingsindustrie voor eenmalig gebruik.Een groot gedeelte van dit plastic komt in het milieu terecht. In de oceanen verzamelt het drijvende plastic in de gyres van de oceanen.

De fysische effecten van plastic op vissen, vogels, schildpadden en zeezoogdieren zijn inmiddels bekend: verstopte verteringskanalen, beperkte beweging, verstikking, beperkte voedselopname en dood.

Terug naar de plastisfeer, reeds in 1972 beschreef Edward Carpenter dat micro-organismen zich aan plastic konden hechten. Toen werd reeds het gevaar herkend: afbraak van plastic door micro-organismen, giftige additieven zouden in het milieu kunnen terechtkomen. De persistente broeders van deze chemicaliën zouden zich kunnen ophopen in de voedselketen.

Maar de waarschuwingen van Carpenter werden weggewuifd. Tientallen jaren was het slechts een artikel in de bilbiotheek. Echter tegenwoordig verwijst men graag naar het oerartikel, verschillende universiteiten nemen de hypothese serieus en meer en meer onderzoek vindt plaats.

Miriam Goldstein (UC San Diego Scripps Institution of Oceanography): op dit moment wordt het duidelijlk dat wij mensen het ritme, de hartslag, van de oceanen beïnvloeden. In een onlangs gepubliceerde studie kwamen Goldstein en collega’s erachter dat 33% van de eendenmossels plastic in hun ingewanden had. Bij de meesten bedroeg het aantal 1 maar bij een waarneming werden er 30 plastic deeltjes teruggevonden. De gemiddelde grootte van deze deeltjes was 1,4 mm, nauwelijks zichtbaar voor het oog.

Trouwens in de uitwerpselen van de mossels vond men ook plastic terug. Goldstein gaat ervan uit dat de plasticvrij verklaarde mosselen mogelijk het plastic uit hun lichaampje hadden geperst. Het werkelijke aantal mosselen waarbij plastic met voedsel wordt verwisseld ligt dus hoger. Trouwens krabben eten mosselen en de plastic erfenis van onze modern maatschappij klimmen in een plaatsje in de voedselketen.

Maar helaas hier houdt het niet op, de chemische industrie heeft sinds enkele deccenia vele nieuwe chemicaliën op de markt gebracht. Veel van deze stoffen blijken persistent te zijn, bijvoorbeeld DDT. Ondanks dat het spul inmiddels verboden vindt men het in onze oceanen terug.

Wat blijkt, deze POP’s (persistant organic pollutants) blijken zich maar al te graag aan plastic te hechten. Bijvoorbeeld vissen die dit plastic afval verwarren met voedsel blijken naast plastic ook nog eens deze geabsorbeerde giftige pesistente man-made chemicals op te eten.

Voor de duidelijkheid de plastisfeer beperkt zich niet tot zout water. In 2012 kwam een groep onderzoekers erachter dat de Great Lakes´sterk vervuild zijn met microplastics, een gedeelte van dit plastic zijn de zogenaamde primaire microplastics en zijn afkomstig uit de cosmetic-industrie. Hier wordt het ingezet als scrubmiddel.

Ondertussen houden andere onderzoekers, zoals Zettler (Sea Education), zich bezig met de nieuwe micro-organismen. Zij kwamen erachter dat de micro-organismen het plastic koloniseerden. Zij pasten zich bliksemsnel aan de veranderende omgeving, evolutie in de praktijk.

Op zo’n 100 plaatsen, van Massachusetts tot de Caribische zee, bemonsterden onderzoekers met een superfijnmazig net de Atlantische Oceaan. Met behulp van electronenmicrospie en DNA tests vonden de onderzoekers zo’n 1000 soorten nieuwe micro-organismen.

De onderzoekers zijn bezorgd over micro-organismen die ze terugvonden op een polypropyleen deeltje, niet groter dan een speldenknop. Deze behoorden tot geslacht Vibrio, welke nauw verwant aan cholera. Wetenschappers vermoeden dat deze plastic bewoners grotere afstanden kunnen afleggen als die op ander drijvend materiaal, zoals veren en hout.

Op dit moment is Mincer bezig om de plasticvretende micro-organismen uit verschillende oceanen in kaart te brengen. Ook probeert men te achterhalen welke organismen zich voeden met de micro-organismen en het plastic.

Ondertussen voert Lopez in San Diego onderzoek uit op de micro-organismen en het plastic met de electronenmicroscoop. De resultaten zullen gedeeld worden met het Southern California Coastal Water Research Project. Dit instituut monitort de vervuiling van de kustwateren.

Drew Talley (University of San Diego): er ontstaan complete nieuwe werelden micro-organismen onder onze neus. Het zou misdadig zijn indien we niet gingen onderzoeken hoe schadelijk deze voor de mens en het milieu zijn.

dailynewsen.com