<< error >> (our Markdown requires valid webpage links, not image links, see manual)

Spanje vraagt om arrestatie Chinese partijleiders

Een hoge Spaanse rechtbank heeft een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen vijf Chinese leiders. Ze worden beschuldigd van genocide.

De vijf zijn de voormalig president en partijsecretaris Jiang Zemin, de eerste minister (ten tijde van de demonstraties op het Tiananmenplein) Li Peng, het voormalig hoofd van de Chinese veiligheidsdienst en de Chinese militaire politie Qiao Shi, de partijsecretaris in Tibet van 1992 to 2001 Chen Kuiyuan en de minister van familieplanning in de 90’er jaren Deng Delyun (ook bekend als Peng Pelyun). Justitie in Spanje onderzoekt ook een klacht tegen de voormalig president Hu Jintao, maar vooralsnog is zijn aanhouding niet gelast.

Het arrestatiebevel volgt op een klacht van Spaanse pro-Tibetorganisaties.
De uitspraak kan de Chinese leiders problemen bezorgen als ze zich buiten de grenzen van de Volksrepubliek China begeven. In dat geval zouden ze kunnen worden opgepakt, net als de Chileense dictator Pinochet in 1998.

Tegen Pinochet had een Spaanse rechter indertijd een internationaal arrestatiebevel uitgevaardigd op verzoek van een groep Spaanse advocaten. Pinochet werd beschuldigd van volkerenmoord en martelingen van Spaanse burgers tijdens zijn 17-jarig schrikbewind van 1973 tot 1990. Op 17 oktober 1998 werd hij in Londen gearresteerd.

Pinochet is niet de enige buitenlandse politicus waarvan Spanje de aanhouding wil. Er lopen maar liefst dertien zaken. Spraakmakende aanklachten betreffen zeven Israëlische functionarissen die betrokken waren bij een luchtaanval op een Hamasleider in Gaza in 2002, waarbij veertien Palestijnse burgers om het leven kwamen en zes leden van de regering-Bush die betrokken waren bij systematische martelingen in Guantánamo.

Het arrestatiebevel biedt ook de mogelijkheid om de buitenlandse bankrekeningen van de vijf Chinese leiders te bevriezen.

Het aanspannen van dit soort zaken is mogelijk op grond van het beginsel van universele jurisdictie dat sinds 1985 in Spanje geldt. Dat maakt het mogelijk om personen te vervolgen en berechten — ook buitenlanders — die het internationaal recht hebben overtreden — b.v door het plegen van misdaden tegen de menselijkheid, genocide en terrorisme. Het maakt daarbij niet uit waar ter wereld zij hun misdaden begingen en waar ter wereld zij zich op dit moment bevinden.

De arrestatiebevel van vandaag werd uitgevaardigd door het hof van beroep (sectie 4 van het Strafhof van Spanje’s Nationale Hof, de Audiencia Nacional), dat is de nationale onderzoeksrechter die gaat over zware misdaden zoals terrorisme, drugshandel, piraterij, of het witwassen van geld.

Dit soort zaken hebben vooral een symbolische betekenis; berecht werd er nog nooit iemand. Wel genereren ze publiciteit over de gepleegde misdaden.

Peking zegt dat Spanje zich niet moet mengen in de interne aangelegenheden van China.

www.theglobeandmail.com