De ademnood wordt groter en groter

De marktwerkelijkheid en huis-, tuin- en keukenwerkelijkheid lopen steeds verder uit elkaar in Europa.

De crisis is over. De crisis is nog maar net begonnen. Ziehier het verwarrende beeld dat de berichtgeving over de eurozone op dit moment vertoont. Politici en beleidsmakers feliciteren elkaar met het behaalde succes. Eindelijk harde (nou ja harde: Frankrijk komt wel erg makkelijk weg) afspraken over begrotingsbeleid, eindelijk Europees bankentoezicht. En op stapel staan begrotingsunie, fiscale unie, eurobonds en uiteindelijk een echt, waar, puur federaal Europa. Als alles goed gaat uiteraard. Hoe dan ook, wie had dat drie jaar geleden kunnen denken?

Nog belangrijker zijn de reacties op de financiële markten. Want daar is al die institutiebouw per slot van rekening om begonnen, om de stijgende rentes op Spaanse, Italiaanse, Portugese, Ierse en Griekse overheidsobligaties te drukken.

Daar is in de ogen van de eurocraten de grootste overwinning geboekt. Sinds juli vorig jaar zijn de uitwaaierende lijnen geleidelijk naar elkaar toegekropen. Afgelopen maart keerde Ierland terug naar de obligatiemarkt. En deze week Portugal, dat ter waarde van 5,7 miljard euro aan tienjaarsschuld in de markt zette, tegen een rente van 5,7 procent.

Tegenover deze marktwerkelijkheid staat echter een huis-tuin-en-keukenwerkelijkheid die er heel wat minder fraai uitziet: dalende koopkracht, stijgende werkloosheid, toenemende faillissementen en voortdurende krimp. En ondanks plechtige beloftes dat het einde nabij is, wordt voor een groeiende groep burgers de ademnood in de tunnel groter en groter. Zie het stijgende aantal zelfmoorden, de groeiende migratie, en, ook in Nederland, het dalende kindertal en het stijgend aantal echtscheidingen.

Goedkope praat
Noem het maatschappelijke dissonantie: terwijl de politieke kaste victorie kraait, zucht de burgerij als nooit tevoren onder het grote offer dat wordt gevraagd om een euro te redden die velen van hen toch al niet wilden. En het ach en wee van de elite over de jeugdwerkloosheid kan de burger niet vermurwen. Zolang het ten minste bij goedkope praat blijft en er niet radicaal wordt gebroken met een tot mislukken gedoemd begrotingsbeleid.

Deze dissonantie kan Europa nog flink gaan opbreken. Naar aanleiding van een enquête onder zesduizend Europeanen concludeerde het Franse reclamebureau Publicis deze week dat burgers zich meer en meer van Europa en de eigen politici afwenden. Eén op de vier heeft geen vertrouwen in de Europese instellingen. Een meerderheid is de praatjes van de politieke kaste zat.

Het is al vaker geconstateerd: de Europese gedachte zou wel eens het grootste slachtoffer kunnen worden van de poging om die monetaire misgeboorte, de euro, te redden.

www.ftm.nl