1. #bezuinigen
  2. #crisis
  3. #democratie
  4. #donner
  5. #miljard
  6. #politiek
  7. #raad-van-state
  8. #sociale-zekerheid
  9. #verkiezingen
  10. Artikelen

<< error >> (our Markdown requires valid webpage links, not image links, see manual)

Raad van State: 'de crisis' is niet van tijdelijke aard

Nederland zal na de crisis niet meer zo zijn zoals het was. 'Een crisis die vijf jaar aanhoudt, kan moeilijk nog als crisis worden aangeduid.' De verhouding tussen burger en overheid verandert, sociale zekerheid is niet meer vanzelfsprekend, burgers zullen steeds meer in hun eigen onderhoud moeten voorzien. Dat schrijft de Raad van State in zijn jaarverslag 2012 dat vicevoorzitter Piet Hein Donner vandaag presenteerde. In deze onrustige tijden ligt de taak bij de overheid om zorgvuldig te opereren, maar daar schortte het vorig jaar nogal eens aan.

De boodschap van vicevoorzitter Donner is somber, hoewel de rijksadviseur dat zelf niet zo wilde noemen. 'Het is geen kwestie van tijdelijke crisis en dan terug naar hoe het was.' Nederland verandert en samenleving en overheid moeten zich daarop instellen en daaraan aanpassen, waarschuwt de Raad van State.

Donner benadrukte de grote hoeveelheid aan bezuinigingen die opeenvolgende kabinetten willen doorvoeren. Een direkt gevolg daarvan is dat publieke voorzieningen niet meer in dezelfde mate door de overheid kunnen worden betaald. De burger zal er meer en meer zelf voor moeten opdraaien. 'Dat vergt duidelijkheid over waar men voortaan niet meer op mag rekenen en tegenover verminderde voorzieningen zal uiteindelijk ook lastenverlichting gesteld moeten worden', klinkt de waarschuwing aan het kabinet.

Heeft al dat bezuinigen eigenlijk wel zin, vraagt Donner zich af. In het verslag staat te lezen: 'Om het tekort met 1 miljard te reduceren zijn 4 miljard euro aan extra ombuigingen nodig. Het lijkt erop dat de grenzen van een oplossing voor het overheidstekort door verhoging van de lasten zijn bereikt.'

Het advies aan het kabinet is om geld uit bezuinigingen deels terug te geven aan de burger door middel van lastenverlichtingen. Als dat niet nu kan, dan moet tenminste de belofte worden gegeven dat de burger in de toekomst een deel van het geld zal terugzien.

Snelle politiek
Het politieke jaar 2012 kenmerkte zich door een aaneenschakeling van politieke gebeurtenissen: Catshuisberaad, val van kabinet, Lenteakkoord, verkiezingen. 'Een onrustig jaar', noemde Donner het. Het zorgvuldige proces van wetgeving kwam daardoor meerdere keren in het geding. 'Politieke wilsvorming ging sneller dan het wetgevingsproces.'

Vorig jaar vroegen kabinet en parlement 514 keer om advies aan de Raad van State. De raadgever bracht 566 wetgevingsadviezen uit. 38 keer kwam een wetsvoorstel terug met het stempel 'zwaar dictum', wat wil zeggen dat de adviseur 'ingrijpende kritiek' op de plannen heeft.

In het bewogen jaar 2012 werd meerdere keren te lichtvoetig omgesprongen met wetgeving. Zo werd wetgeving die al door de Kamer was aangenomen alsnog gewijzigd of teruggedraaid. De Raad van State noemt de langstudeermaatregel als voorbeeld.

Ook legde het kabinet wetsvoorstellen ter advies voor, terwijl al belangrijke stappen waren genomen in het wetgevingsproces. De Raad van State: 'Dergelijke situaties roepen vanuit het oogpunt van zowel legaliteit als democratische legitimiteit vragen op.'

Regeldruk
Tot slot heeft het adviesorgaan kritiek op wetsvoorstellen die ingaan tegen de eigen beleidsplannen. Terwijl het kabinet het verminderen van regeldruk propageerde, werden wetten opgesteld die juist regeldruk bevorderden. 'Een aantal voorstellen normeren tot in detail het handelen van burgers, bedrijven of overheid en gaan voorbij aan de eigen verantwoordelijkheid.

In diezelfde categorie schaart de Raad van State 'regels die een reflex zijn op gebeurtenissen die het nieuws hebben gehaald, maar waarvan de effectiviteit en doelmatigheid kunnen worden betwijfeld.'

www.volkskrant.nl

No Rights Apply
0