<< error >> (our Markdown requires webpage links, not image links, see manual)

Nederland is vertrouwen in leiders kwijt

Het vertrouwen in politici en bestuurders van bedrijven is in Nederland verder gedaald. Slechts 10 procent gelooft nog dat bedrijfsbestuurders de waarheid spreken en 6 procent denkt dat van politici. Nederlandse politici behoren daarmee tot de ongeloofwaardigste ter wereld.

Dit blijkt uit onderzoek van Edelman, het grootste communicatiebureau van de wereld, in 26 landen. Het onderzoek wordt vandaag op het World Economic Forum in Davos gepresenteerd.

Annemieke Kievit, baas van Edelman Nederland, spreek van een wereldwijde 'leiderschapscrisis'. Na het uitbreken van de kredietcrisis in 2007 nam het vertrouwen in het politieke establishment en de regeringen snel af, wat leidde tot de opkomst van nieuwe autoritair denkende leiders. Nu is de geloofwaardigheid over het hele leidersspectrum gedaald.

Ethisch handelen en het nakomen van afspraken zijn volgens Kievit voorwaarden om het vertrouwen te herwinnen. En juist in Nederland was dat vorig jaar een probleem. Kievit wijst onder meer op de geschonden beloften over de hypotheekrenteafrek en op de rel rond de inkomensafhankelijke zorgpremies.

Ook het vertrouwen in de media en liefdadigheidsinstellingen als het Rode Kruis, Greenpeace en Amnesty loopt terug. De dreiging van omvallende banken, het financieel schandaal Liborgate, het afluisterschandaal bij de Britse media en zelfs leugens van sportsterren als Lance Armstrong spelen een rol in de afnemende geloofwaardigheid van leiders.

Parallellen
Kievit constateert parallellen tussen vertrouwen en de economische ontwikkeling. 'In landen waar groei wordt verwacht, zoals Duitsland, zie je het vertrouwen meteen stijgen.' In Nederland is iedereen zeer somber over de vooruitzichten. In landen waar de economie floreert, zoals in China, is het vertrouwen in de overheid het hoogst. 'Ik ga niet pleiten voor de dictatuur, want misschien durven Chinezen daardoor ook minder gemakkelijk hun ongenoegen te uiten. Maar als het beter gaat, zie je meteen dat de geloofwaardigheid van de autoriteiten toeneemt.'

Kievit erkent dat er sprake is van een 'kip-of-eisituatie', omdat juist in landen als Nederland herstel van het vertrouwen wordt gezien als voorwaarde voor economisch herstel. Het vertrouwen in de Nederlandse instanties daalde in 2011 al sterk en heeft zich vorig jaar niet kunnen herstellen. 'Dat ligt vooral aan de leiders, die zowel moreel als operationeel incompetent worden geacht. Over de hele wereld is er een groot gat tussen het vertrouwen dat mensen hebben in hun instanties en het geloof dat ze hebben dat de leiders de waarheid vertellen.'

Volgens de vertrouwensindex van Edelman is de geloofwaardigheid van de overheid en het bedrijfsleven in Nederland gedaald van 73 procent twee jaar geleden naar 61 procent vorig jaar en 59 procent nu. Dit jaar is vooral het vertrouwen in het bedrijfsleven - van 65 naar 61 - en de media - van 61 naar 57 procent - afgenomen. Maar ook de hulpverleningsinstanties, de zogenoemde ngo's, scoren maar 57 procent.

De belangrijkste redenen voor het verlies van het geloof in de overheid zijn incompetentie en fraude, bij het bedrijfsleven zijn dat fraude en verkeerde drijfveren zoals hoge bonussen. Het vertrouwen in de technische sector is het hoogst en en die in de financiële dienstverlening en banken het laagst. Gebrekkige regulering, bonussen, belangenverstrengeling en schandalen zijn de voornaamste oorzaken bij het dalende vertrouwen in banken.

Bij de media worden de traditionele informatiebronnen, zoals kranten, het meest vertrouwd en sociale media en zoekmachines het minst.

www.volkskrant.nl