Wormen leren uit hun fouten

Rondwormen gebruiken dezelfde moleculen als mensen om te leren uit ervaring.

Een piepkleine rondworm die veel gebruikt wordt in biologisch onderzoek, beschikt over slechts 302 zenuwcellen, maar dat volstaat om te kunnen leren uit ervaring. De wormpjes kunnen verschillende prikkels uit hun omgeving koppelen aan de beschikbaarheid van voedsel, en passen hun gedrag in functie van nieuw verworven kennis aan.

Isabel Beets van de onderzoeksafdeling Dierenfysiologie en Neurobiologie van de KU Leuven toont met een aantal collega’s in Science aan dat de biochemische processen die bij het leren in het minibrein van de worm actief worden, verrassend sterk op die van ons lijken.

De wormpjes gebruiken een kort eiwit (het peptide nematocine) dat nauw verwant is aan het vasopressine en het oxytocine die bij mensen vergelijkbare functies vervullen. Wij hebben wel miljarden hersencellen nodig om te kunnen leren uit de massa prikkels die we ontvangen, maar ons leven is iets ingewikkelder dan dat van de doorsneerondworm. Het is wel gemakkelijker werken met wormen dan met mensen, zeker als het om het ontrafelen van de mysteries van de hersenen gaat.

Het werk illustreert dat primitieve leermechanismen heel oud moeten zijn. Minstens 700 miljoen jaar geleden zouden ze in de dierenwereld al goed ingeburgerd geweest zijn. Waarschijnlijk werd de basis voor leergedrag gelegd vanaf het ogenblik dat dieren zich konden voortbewegen, waardoor ze steeds complexere keuzes moesten maken.

www.knack.be