Enorme stap gezet richting vaccin tegen Alzheimer

Wetenschappers hebben een manier ontdekt om het natuurlijke verdedigingsmechanisme van het brein van mensen met Alzheimer te stimuleren. De ontdekking kan niet alleen leiden tot een behandeling voor Alzheimer, maar wellicht ook tot de ontwikkeling van een vaccin dat kan voorkomen dat mensen de ziekte krijgen.

Eén van de belangrijkste kenmerken van Alzheimer is de productie van een giftig molecuul: beta-amyloïde. De cellen die ons zenuwstelsel moeten beschermen tegen bedreigingen zijn niet in staat om deze moleculen uit de weg te ruimen. Hierdoor stapelen de moleculen zich op en vormen plaques.

Immuuncellen
Wetenschappers hebben nu een molecuul ontdekt dat de activiteit van de immuuncellen in ons brein verhoogt. Dat schrijven ze in het blad Proceedings of the Royal Society B. Het gaat om het molecuul MPL (Monophosphoryl lipid A).

Experimenten
De onderzoekers hebben inmiddels al onderzocht hoe muizen met Alzheimer-achtige symptomen op toediening van dit molecuul reageerden. Ze gaven de dieren twaalf weken lang elke week een injectie met MPL. Na die twaalf weken bleek het aantal plaques in de hersenen van de dieren met maar liefst tachtig procent te zijn afgenomen. De onderzoekers testten ook hoe goed de muizen in staat waren om nieuwe taken te leren. Nadat de dieren de wekelijkse injecties MPL hadden gehad, waren hun cognitieve functies aanzienlijk verbeterd en konden de muizen ook veel beter nieuwe dingen leren.

Mogelijkheden
De onderzoekers zien meerdere mogelijkheden voor hun ontdekking. Zo zouden Alzheimerpatiënten het molecuul toegediend kunnen krijgen om de ontwikkeling van de ziekte te vertragen. Ook zou het molecuul verwerkt kunnen worden in een vaccin dat de productie van antilichaampjes die amyloïde bèta aanpakken, stimuleert. Zo’n vaccin zou bijvoorbeeld kunnen worden toegediend als mensen een verhoogd risico op Alzheimer lopen. Natuurlijk moeten er nog wel de nodige onderzoeken worden verricht voor het zover is, maar de wetenschappers zijn optimistisch. “Toen ons team een decennium geleden aan de ziekte van Alzheimer begon te werken, had het als doel een betere behandeling voor Alzheimerpatiënten te ontwikkelen,” vertelt onderzoeker Serge Rivest. “Met de ontdekking die we vandaag aankondigen, denk ik dat we heel dicht bij dat doel gekomen zijn.”

De toepassing van MPL kan wel eens aanzienlijk worden versneld dankzij het feit dat niet meer uitgebreid getest hoeft te worden of het molecuul wel veilig is. MPL wordt nu namelijk al intensief door farmaceutische bedrijven gebruikt en is volkomen veilig.

www.scientias.nl