Obama's dodenlijst

Aan de rechtmatigheid van drone-aanvallen wordt steeds vaker getwijfeld.

De drone is in de ambtstermijn van Obama het weapon of choice geworden tegen terroristen. Die kunnen daarmee vanuit de luie stoel in een control room ergens in de VS met een muisklik worden weggezapt.
In landen als Pakistan, Irak, Somalië, Jemen en Afghanistan gebeurde dat al zo’n vijfhonderd keer. De protesten groeien: het gebeurt in landen waarmee Amerika officieel niet in oorlog is, niet altijd door het Amerikaanse leger maar ook door de CIA, en voor het gemak dus in de vorm van een onmiddellijke executie in plaats van na een fatsoenlijk proces.

En dan gaat het ook nog eens om het doden van honderden mensen, van wie je lang niet altijd zeker weet dat zij terroristen zijn. Ze voldoen aan een zeker gedragsprofiel en vallen daarmee in de categorie signature strikes. Zelfverdediging, volgens de VS. Stel je eens voor dat China zichzelf het recht zou toekennen om met drones profielen in Nederland weg te klikken?

Out of control, wordt de dronesliefde van Obama steeds vaker genoemd. En niet alleen door linkse pacifisten.

Oud-ambassadeur bij de NAVO Kurt Volker, ook nog een tijdje onderminister van George Bush jr., schreef eind oktober een bezorgd stuk in de Washington Post. Er zijn meer mensen door drones gedood dan er in Guantánamo gevangen hebben gezeten en dan hebben die tenminste nog zicht op een vorm van proces. Je bestrijdt er misschien terroristen mee, aldus Volker, maar je krijgt er waarschijnlijk meer terug. En last but not least: wat voor land willen wij zijn? Een land uit Brave New World, met een dodenlijst die wij ambtshalve tussen negen en vijf vanuit een kantoor afwerken?
'President Obama vinkt elke week de namen af op de dodenlijst'
Vlak voor de kerstgezelligheid en jaaroverzichten liet ook minister Frans Timmermans weten hoe hij over de drone dacht. ‘Ik vind het bijna hallucinerend om te zien hoe mensen risicovrij, van de andere kant van de wereld, vreemd genoeg in een soort gevechtspak gestoken, in een computerachtige setting drones inzetten. De vraag is gerechtvaardigd, omdat het zo risicoloos is voor de gebruiker, of het niet erg makkelijk wordt om het in te zetten.’

Uit antwoorden op Kamervragen, ook vlak voor Kerstmis, blijkt dat hij sommige antwoorden eigenlijk al weet.

– ‘Deelt U de opvatting dat acties, waarbij het enige doel “doden” is, in strijd zijn met het internationaal recht?’ Antwoord: ‘Ja.’

– ‘U vindt toch ook dat de VS, als het zich bij drone-aanvallen op zijn recht op zelfverdediging beroept, in al die gevallen zo snel mogelijk tekst en uitleg aan de Veiligheidsraad moeten geven?’ Antwoord: ‘Dat moeten staten inderdaad. De VS hebben dat voorzover mij bekend niet gedaan.’
Dat Obama nu nog eens vier jaar in het Witte Huis zit, maakt de politieke vraag naar de rechtmatigheid van de drone alleen maar relevanter. Het aantal dronebases van de VS in de wereld groeit. Onderzoek van The New York Times vorig jaar leerde dat de president persoonlijk elke week de namen op de dodenlijst afvinkt in zijn situation room. De Amerikaanse spelregels zijn soepel. Vrouwen en kinderen die zich in de buurt van een vermeende terrorist bevinden zijn, jammer maar helaas, ook een legitiem doelwit. Tijdens de presidentscampagne maakte het buitenlands-beleidteam van Obama zich wel enige zorgen over de protesten, maar het gaf geen krimp. Columnist Gideon Rachman (Financial Times) ving het argument op dat het maar beter was als Obama de presidentsrace niet zou verliezen, ‘omdat we anders een hele industriële killing machine aan Mitt Romney zouden overdragen’.

Bij de eerste aanval van de regering-Obama op een terreurdoel in Jemen (met een kruisraket in 2009) kwamen eenentwintig kinderen om. De American Civil Liberties Union probeert nu het dossier van die operatie boven tafel te krijgen. En waar ligt de grens tussen zelfverdediging tegen terroristen en tegen binnenlandse gekken? Nadat Adam Lanza evenveel Amerikaanse schoolkinderen in Newton had gedood sprak Obama, zijn tranen nauwelijks bedwingend, de natie toe. ‘Dit hebben wij als land te vaak meegemaakt. We moeten nu bij elkaar te rade gaan en er serieus iets aan doen om nog meer tragedies als deze te voorkomen.’

www.vn.nl

No Rights Apply