Een crimineel element: het zware metaal lood, 1/3

*Inleiding

Nieuw onderzoek toont aan dat lood (Pb) de verborgen oorzaak is van crimineel gedrag, verlaagd IQ en zelfs de ADHD epidemie. Het aanpakken van het probleem is goedkoper dan niets doen. Hieronder deel 1 van 3 de vertaling van het uitstekende artikel van Kevin Drum in Mother Jones.*

In 1993 beloofde Rudy Giulani, tijdes de campagne voor de burgemeesterverkiezing, dat de criminaliteit in New York onder zijn bewind zou gaan dalen en dat de Big Apple weer veilig zou worden. Het was een gedurfde uitspraak van de voormalige federale procureur. Sinds 1960 was het aantal verkrachtingen bijna verviervoudigd, moord vervijfvoudigd en er werden veertien maal zo veel overvallen gepleegd.

Tijdens de campagne maakte Giuiliani graag gebruik van de misdaadbestrijdings theorie ‘broken windows’. De theorie was populair geworden dankzij James Q. Wilson en George L. Kelling door een artikel in de Atlantic. Indien een gebroken ruit in een gebouw niet gerepareerd wordt dan zullen binnen de kortste keren alle ruiten in het gebouw gebroken zijn. Hetzelfde geldt voor de tolerantie van kleine vergrrijpen, deze creëren een vicieuze cirkel en complete buurten worden oorlogsgebieden. Maar als men de kleine vergrijpen streng straft dan zal het aantal ernstige geweldsdelicten ook dalen.

Giuliani won de verkiezing en als de nieuwe burgemeester stelde hij Bill Bratton, destijds de grote chef van de politie in Boston, aan als de nieuwe commissaris van de NYPD. Bratton paste agressief het ‘broken window’ beleid toe. bijvoorbeeld in de metro, zwartrijders en zwervers werden hard aangepakt. Met de hulp van de nieuwe burgemeester Guiliani ging Bratton het principe in de hele stad toepassen. Bedelaars, dronkaards, drugdealertjes enzovoort werden opgejaagd. Daarnaast decentraliseerde hij politie-operaties en gaf de districten meer verantwoordelijkheden. De politiechefs werden ondertussen gecontroleerd met een nieuw systeem, CompStat genoemd. Het systeem gaf in real time de criminele hotspots van de stad weer.

En de resulaten waren indrukwekkend, in 1996 meldde de New York Times dat de criminaliteit het derde achtereenvolgende jaar daalde. Dit was de sterkste afname sinds de drooglegging. Sinds 1993 was het aantal verkrachtingen gedaald met 17%, overvallen met 27%, berovingen met 42% en moord met een verbazingwekkende 49%. Giuliani was goed op weg om president te worden en Bratton stond op de cover van Time.

Echter wat er vervolgens gebeurde is nog opmerkelijker. Kort nadat Bratton populair werd kwam de politieke wetenschapper John Dilulio met de waarschuwing dat de echo van de baby boom zou gaan nagalmen. Miljoenen jonge mannen zouden in hun pubertijd terechtkomen en veranderen in ‘juvenile super-predators’. Andere criminologen bevestigden dit. Echter tegen de verwachtingen in bleef de criminaliteit dalen en dalen. In 2010 was het aantal geweldplegingen in New York City gedaald met 75%.

Het lijkt dus een succes verhaal te worden met een gelukkig einde. Een overwinning voor de theorie van Wilson en Kellings en de praktische toepassing door Giulani en Bratton. Grote twijfels over het beleid blijven echter bestaan. Bijvoorbeeld, criminaliteit piekte in New York in 1990. Vier jaar eerder dan het tijdperk van Giuliani en Bratton. Tegen de tijd dat de heren actief werden was de criminaliteit al met 12% gedaald.

Een nog verbazingwekkender voorbeeld, niet alleen in New York vond er een sterke daling in criminaliteit plaats. In vele steden piekte de criminaliteit in de begin van de jaren negentig. Washington DC had geen Giuliani of Bratton maar de criminlaiteit is gedaald met 58%, in Dallas met 70%, Newark 74% en Los Angeles met 78%.

Hier kan het strenge beleid van de beide heren in New York destijds niet verantwoordelijk voor zijn. Er is iets anders aan de hand, maar wat?

Vele theoriën

Zoals verwacht bestaan er vele theoriën over de sterke afname van de criminaliteit, zie bijvoorbeeld hier en hier.Zo denkt men dat de economie een belangrijke factor is. Criminaliteit daalt wanneer de economie booming is. Helaas blijkt de theorie niet op te gaan te gaan in de huidige economische malaise. Statistiek laat zien dat zelfs onder huidige omstandigheden de criminaliteit blijft dalen.

Een andere theorie stelt voor dat de afname een reflectie is van de crack epidemie uit de jaren tachtig. In drie gebieden in New York, welke bekend staan als drugswijken, werd voorheen veel heroïne gebruikt. Deze harddrug zorgde voor relatief weinig overlast. Echter toen crack populair werd nam ook de criminaliteit sterk toe. Onderzoekers denken dat in het begin van de jaren negentig de crack-generatie overstapte naar marihuana, hierdoor werd het ook rustiger in de wijken.

Ook de demografische oorzaken worden als mogelijke verklaring gebruikt. Indien het aantal mannen in de samenleving toeneemt zo zal de criminaliteit ook stijgen. Echter ook deze hypothese kan men in de prullenbak gooien, ondanks een toename van het aantal mannen in de samenleving sinds de jaren negentig, daalt de criminaliteit.

Andere hypotheses: toename van gevangenissen, wapenwetten, familieomstandigheden, reclassering etc. Het lijkt erop dat iedereen zo zijn eigen favoriet heeft. Zo kwam in 1999 de econoom Steven Levitt, later beroemd als co-auteur van het boek Freakonomics, met het idee dat de legalisering van abortus de oorzaak was. Er waren weiniger ongewilde kinderen die 20 jaar later het verkeerde pad opgingen.

Echter er bestaat één groot probleem met al deze theoriën, ze zijn moeilijk te bewijzen. Misschien dat het einde van de crack epidemie een bijdrage heeft geleverd maar aan de andere kant was er ook meer politie, dankzij het ‘broken windows’ beleid, op straat. Ook de legalisering van abortus kan een rol hebben gespeeld. Men weet het niet, het speelde zich namelijk allemaal tegelijkertijd plaats.

Ondanks dat onderzoekers gebruik kunnen maken van een gigantische hoeveelheid gereedschappen, in de vorm van statistiek, kan men de variatie niet verklaren. Jim Manzi probeerde het in zijn onlangs geubliceerde boek Uncontrolled maar slaagde er niet in. Na 122 onderzoeken vond Manzi dat slechts 20% een positief resultaat bezit in de strijd tegen de criminaliteit. Trouwens geen van deze resultaten waren reproduceerbaar in opvolgende onderzoeken.

We zijn dus weer terug bij start. Meer gevangenissen, meer politie, betere begeleiding zijn misschien nuttige gereedschappen maar het bewijs voor de daadwerkelijke afname is mager. Wat wordt er over het hoofd gezien.

Vele experts komen vaak met de suggestie dat criminaliteit zich gedraagt als een epidemie. Karl Smith (University of North Carolina-Chapel Hill) is een specialist op het gebied van epidemiën. De vuistregel die hij hanteert: indien het de lijnen van communicatie volgt dan is de oorzaak informatie, bijvoorbeeld de Bieber Fever. Wanneer de epidemie zich ontwikkelt langs de belangrijkste transportroutes, is de oorzaak van microbiologische aard, denk aan de griep. Wanneer het zich rond en punt verspreid is de oorzaak een insect, bijvoorbeeld de malariamug. Maar als het overal tegelijkertijd opduikt, zoals de opkomst van de criminaliteit in de jaren zestig en zeventig en de daling in de jaren negentig, dan is de oorzaak een molecuul.

Dat een molecuul een samenleving zo kan ontwrichten is ongelooflijk. Welk molecuul kan zulke gevolgen hebben?

Nou één mogelijkheid is Pb(CH2CH3)4, tetra-ethyllood.

Tetra-ethyllood

Lood in het milieu

In 1994 werkte Rick Nevin als adviseur bij het het Amerikaanse ministerie van Huisvesting en Stedelijke Ontwikkeling. Zijn taak was het om de kosten tegen de baten af te wegen bij de verwijdering van loodverf in oude huizen. Destijds was lood een hot item, meer en meer onderzoek toonde de nadelen van het zware metaal in het milieu aan. Kleine kinderen, die blootstaan aan loodverf bleken een hele serie complicaties in hun latere leven te ontwikkelen, bijvoorbeeld een verlaagd IQ, hyperactiviteit, gedrags- en leerproblemen.

Zelfs in lage concentraties heeft lood een grote invloed op het IQ

Terwijl Nevin druk bezig was met zijn werk werd er een interessante studie gepubliceerd.Er werd een verband gelegd met de blootstelling aan lood gedurende de vroege kinderjaren en jeugdcriminaliteit op latere leeftijd. Verwijdering van het lood uit het milieu zou wel eens een dalende criminaliteit tot gevolg kunnen hebben.

Het lood effect

Wat gebeurt er wanneer men een generatie kinderen blootstelt aan hoge concentraties lood? Data over criminaliteit vertellen een verbazingwekkend verhaal (vergroting).

Met deze info sloeg Nevin een andere weg in. De grootste bron van lood in het naoorlogse tijdperk was niet verf maar loodhoudende benzine. En zoals het plaatje bij het lood effect laat zien, is de stijging en daling van atmosferisch lood een eenvoudige omgedraaide U-curve. Loodemissie uit de uitlaten stijgen sinds de jaren veertig van de vorige eeuw. Zo rond de jaren zeventig was de concentratie verviervoudigd. Toen loodvrije benzine verplicht werd, ziet men in de curve een sterke daling in atmosferisch lood verschijnen.

Opvallend is het dat de curve van de data over het aantal gewelddadige misdrijven dezelfde vorm bezitten. Het enigste verschil is de tijdsperiode. Criminaliteit steeg gigantisch in de jaren zestig tot de jaren tachtig. In de jaren negentig wordt er een daling waargenomen. De curve met de criminaliteitsdata start 20 jaar later dan de loodcurve.

Nevin ging zich verdiepen in het thema, Hij was benieuwd of meer gedetailleerde data over loodemissies vergelijkbare resultaten produceerden. Wat bleek de overeenkomsten waren zelfs beter. In 2000 publiceerde hij een artikel waar hij concludeerde dat bij een vertragingstijd van 23 jaar de loodemissies van auto’s voor 90% de variatie in geweldsmisdrijven verklaart. Kleuters die in de jaren veertig en vijftig werden blootgesteld aan hoge gehaltes lood bezaten een grotere kans om in in de jaren zestig, zeventig en tachtig in het verkeerde milieu terecht te komen.

En hiermee belanden we bij ons molecuul Pb(CH2CH3)4 oftewel tetra-ehyllood. Tetra-ehyllood is een brandstofadditief welke werd uitgevonden door General Motors rond 1920. Het voorkomt het kloppen en pingen in een nieuwe generatie motoren. Toen de autoverkopen na WOII een gigantische vlucht namen gaven de ook de bestuurders de voorkeur aan loodhoudende benzine. Zij konden niet vermoeden dat zij hiermee de criminaliteit, zo’n 20 jaar later, katalyseerden.

Het is een spannende hypothese maar de respons was nihil. Nevin’s studie werd vrijwel in zijn geheel genegeerd, wat ook goed te begrijpen is. Nevin is op de eerste plaats een econoom en geen criminoloog, daarnaast werd de studie gepubliceerd in het journaal Environmental Research. Dit tijdschrift wordt door criminologen nauwelijks gelezen. Ook is de correlatie tussen twee curves op zichzelf niet zo indrukwekkend, zo steeg de verkoop van LP’s in de naoorlogse periode ook gigantisch en nam ook af in de jaren tachtig en negentig. Vele zaken bezitten een soortgelijk patroon dus hoe goed de overlapping ook is, bij een enkele correlatie kan het nog allemaal toeval zijn.

Er is meer bewijs nodig.

www.motherjones.com