Trauma's uit kindertijd kunnen invloed hebben op hersenen

"Vroegkinderlijke negatieve ervaringen kunnen leiden tot permanente biologische veranderingen in de hersenen. Het betreft epigenetische wijzigingen of veranderingen in de genexpressie, zonder dat de onderliggende DNA-structuur wijzigt". Dat heeft professor Patrick McGowan (University of Toronto) gezegd tijdens een tweedaags congres naar aanleiding van het 25-jarig bestaan van het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling UZ KU Leuven.

McGowan kwam het verband tussen kindermishandeling en genetische wijzigingen enkele jaren geleden op het spoor tijdens het bestuderen van hersenweefsels van slachtoffers van zelfmoord. "We stelden vast dat mishandeling, misbruik of ernstige verwaarlozing in de kindertijd gerelateerd was aan wijzigingen in een bepaald gen. Dat gen, NR3C1, bepaalt mee hoe goed iemand bestand is tegen stress", aldus McGowan in de Dagkrant van de KU Leuven.

"Decennialang gingen wetenschappers ervan uit dat genetische aanpassingen zich enkel voordeden tijdens de vroegste ontwikkeling, in de baarmoeder, en altijd veranderingen in het onderliggende DNA inhielden. Sinds enkele jaren weten we dat er veranderingen kunnen optreden in genexpressie. Als gevolg van externe invloeden kan de manier waarop genen tot uiting komen veranderen. Factoren als voeding, infectie en trauma kunnen een proces in gang zetten dat de genfunctie beïnvloedt zonder de onderliggende DNA-structuur te wijzigen", aldus McGowan.

Epigenitische wijzigingen

"Epigenetische wijzigingen zijn vrij stabiel, maar blijken toch te reageren op omgevingsinvloeden. Daardoor zijn ze mogelijk ook vatbaar voor therapeutische interventie. Bij ziekten als kanker worden al medicijnen ontwikkeld die genexpressie veranderen via epigenetica. Zullen we psychotherapie of medicatie kunnen inzetten om epigenetische wijzigingen als gevolg van kindermishandeling te remediëren? Dat blijft nog zeer de vraag", aldus McGowan.

www.knack.be