<< error >> (our Markdown requires valid webpage links, not image links, see manual)

Eurofascisme

Het is waarschijnlijk het belangrijkste Europese document sinds het Verdrag van Maastricht. Dat markeerde het begin van het onzalige pad dat naar de euro leidde. Dit markeert een al even onzalig pad naar een bankenunie, fiscale unie en – uiteindelijk – politieke unie.
En omdat ik vrees dat het ons het tegenovergestelde gaat brengen – economische neergang, oorlog en fascisme – van waar de EU ooit voor is opgericht zou iedere Europeaan het moeten lezen, zou het op middelbare scholen verplichte lesstof moeten zijn en zouden universiteiten er kritische hoorcolleges aan moeten wijden. De toekomst is te belangrijk om aan ongekozen technocraten over te laten.

Ik heb het over het interim-rapport van Van Rompuy, Towards a Genuine Economic and Monetary Union. Zoals voor alle Europese documenten geldt: wat er staat is niet wat er staat. Om met Lewis Carroll te spreken: woorden betekenen wat we willen dat ze betekenen. Groei is bezuinigen, democratie is onmondigheid, daadkracht is gelul in de ruimte, een geslaagde top is verplaatste lucht en marktwerking is micromanagement uit Brussel – hoe krom mag een banaan zijn. Dat geldt ook voor dit document. Daarom een kleine wEUrdenlijst. Knip ’m uit en haal ’m erbij als Van Rompuy’s geesteswerk, op de Top van 13 en 14 december, wordt besproken.

The President: klinkt gewichtig, smaakt naar Obama en De Gaulle, maar verwijst naar een miezerige technocraat die met vier andere minkukelige Presidenten wanhopig om de aandacht van media en publiek strijdt. Naast de President van de Europese Raad (Van Rompuy) kent de EU namelijk een President van de Europese Commissie (Barroso), een roulerende President van de Europese Unie (momenteel de premier van het Mediterrane belastingparadijsje Cyprus, Christofias), de President van het Europese Parlement (Schulz) en de President van de Europese Centrale Bank (Draghi).

Genuine: waarlijk, echt, authentiek – suggeert doel/oplossing en verwijst naar startpunt/probleem. Omdat het Verdrag van Maastricht alleen maar een monetaire unie stipuleerde en niets zei over de ongedeelde politieke controle over het nationale begrotingsbeleid die nodig is om die monetaire unie te laten functioneren, was het van meet af aan een halfwassen, onwaarachtige, want geen federale unie. Dat is wat deze crisis heeft veroorzaakt, aldus Van Rompuy en staf. De enige oplossing is dan een waarlijke of echte unie – A Genuine Economic and Monetary Union. En dat is geen revolutionaire, jacobijnse breuk met het integratieproces maar volledig in lijn met de geest van het Verdrag van Maastricht. Onzin natuurlijk. De crisis is het gevolg van een mengsel van hybris, zelfgenoegzaamheid en stupiditeit en de nagestreefde oplossing komt wel degelijk neer op een ondemocratische, onverantwoorde machtsconcentratie in Brussel.

Mechanism: suggereert automatisme, beantwoordend aan natuurwetenschappelijke wetten, als in verbrandingsmotoren en thermostaten. Wat voor het hele Europese integratieproject geldt, is ook zichtbaar in de gedepolitiseerde terminologie die Van Rompuy hanteert: de dominantie van het Franse ingenieursrationalisme dat in de poriën van de Europese bureaucratie zit. De Brusselse elite ziet de crisis primair als een loodgietersprobleem. Een verstopte leiding, meer is het niet. Het gebrek aan democratisch draagvlak – in mijn optiek het echte Europese probleem – wordt daarmee vakkundig weggedefinieerd. Kiezers en mechanismen bewonen nou eenmaal verschillende werelden.

Framework: suggereert een lijst van vanzelfsprekende afspraken tussen lidstaten zonder gevolgen voor de relaties van die staten met hun eigen burgers. Raamwerken zijn vriendelijk, apolitiek, welgemeend en breed geaccepteerd: de regels van het spel. In werkelijkheid gaat het om een verregaande overdracht van budgettaire grondrechten van natiestaat naar Brussel en komt het neer op het installeren van een Brusselse minister van Financiën die, zonder democratische last of ruggenspraak, beslist of de ingediende begroting wel voldoet aan de friedmaniaanse criteria van het Groei- en Stabiliteitspact.

Legitimacy: suggereert dat de zorgen om uitholling van de nationale democratie door Europese schaalvergroting kunnen worden geadresseerd door het Europese Parlement meer bevoegdheden te geven. Gaat voorbij aan het feit dat het Europese Parlement een wassen neus is, wordt bemenst door derderangs politici die zich het goede Brusselse/Straatsburgse leven lekker laten smaken en in de crisis meer en meer zijn overvleugeld door het intergouvernementalisme van Frankrijk en Duitsland. Oftewel, gelul over democratie is net als gelul over groei een schaamlap voor een technocratische dictatuur die de crisis misbruikt om de verzorgingsstaat uit te hollen.

In het Europa van 2012 is niets wat het lijkt. Waar blijft de Victor Klemperer die ons indringend op het fascistische karakter van de Europese nieuwspraak wijst?

www.groene.nl