<< error >> (our Markdown requires valid webpage links, not image links, see manual)

René Tissen: Het spel is uit

Als een huis in de brand staat heeft het dan zin om er een nieuw dak op te zetten? Columnist René Tissen reageert op het bankenplan van de Europese leiders.

Dat gevoel bekroop mij naar aanleiding van het besluit van de Europese regeringsleiders om het bankentoezicht in Europa bij de Europese Centrale bank onder te brengen, althans de wettelijke grondslag daarvoor per einde van dit jaar te hebben geregeld. Het signaal dat Europa hiermee geeft is glashelder. Banken kunnen in de toekomst niet langer vrij hun gang gaan. Het spel is uit. Maar is dat werkelijk zo?
Politieke mijlpaal, maar verder niets

Ten dele. Het feit dat er Europees bankentoezicht komt is een politieke mijlpaal van formaat die tot voor kort voor onmogelijk werd gehouden. Er zal zeker een preventieve werking van uit gaan. Maar zoals altijd zit de duivel in de details. Ten eerste is slechts besloten dat er aan het einde van dit jaar een juridisch kader moet staan. Meer niet. Het is niet eens een formele oprichtingsacte. Daar moet het kader uieindelijk toe leiden.
Vooruitschuiven van de verschillen

Ten tweede tast iedereen nog volledig in het duister over de organisatorische en operationele invulling van het Europese bankentoezicht. Alleen is helder dat de ECB de kwestie voor zijn rekening gaat nemen, maar de rest moet nog geheel worden uitgedokterd. Met alles wordt hier letterlijk alles bedoeld. Van het mandaat tot de begroting. Van het werkingsgebied tot de regelgeving en de procedures. Van de strafmaat tot de beroepsmogelijkheden. Het enige dat zeker is dat de meningen hierover volledig van elkaar verschillen en op de nodige principiële en praktische weerstand zullen stuiten.
Eerst hervormen

Gaat het werken? Niet als er een nieuw orgaan wordt gecreëerd dat dunnetjes of zelfs dikjes over gaat doen wat lokale toezichthouders al jaren doen. Niet als dezelfde bureaucratie gaat gelden als de verstikkende bureaucratie die zo kenmerkend ineffectief en inefficient is als de Europese Commissie. Wél als de nieuwe toezichthouder zijn werk begint met de introductie van vergaande hervormingsplannen voor de Europese bankensector en daar de naleving op wil baseren.
De sector loopt vast

Het heeft geen zin om een slecht lopende motor van een nieuwe motorkap te voorzien. Eerst moet gekeken worden naar die motoren die momenteel vast aan het lopen zijn en dan gaat het in Europa om heel veel banken. Veel meer dan ons wordt voorgehouden via formele stresstests en kredietbeoordelingen. De Spaanse banken zullen door de ECB hoe dan ook kunstmatig overeind moeten worden gehouden en wel voor langere tijd en dan wordt het steeds onduidelijker hoe je kunt ingrijpen als ECB en tegelijk toezicht kunt houden. Is het te voorkomen dat de ene hand de andere in onschuld wast? Nee dus.
Toezicht leidt de aandacht af

De eerste reacties op het besluit tot instelling van een vorm van Europees bankentoezicht laten een gemengd beeld zien, maar wijzen in de richting van tijdkopen van politici door het afleiden van de aandacht. Zelfs volgens het IMF staan de banken aan de vooravond van een nieuwe en mogelijk fatale crisis a la Lehman Brothers in 2008.

Zojuist werd bekend dat in Italië de bank Monte dei Paschi di Sienna tot junkstatus is afgewaardeerd. Eerder rolde deze bank als vanzelf door allerlei stresstests. Net als de voormalige Dexia bank. Voor die bank moet Belgïe nog altijd bloeden, maar daar wordt inmiddels vergoelijkend over gesproken. “Who cares” zeggen de Engelsen vaak schouderophalend.
Eerst een nieuw systeem

Ik acht de kans uitgesloten dat er een werkzame vorm van Europees bankentoezicht komt als er niet eerst een helder plan voor de hervorming van de sector komt. Maar wie moet zo’n plan maken. De sector zelf houdt het hoofd onder het maaiveld, want weet inmiddels dat er uit eigen koker niets gedaan kan worden dat het vertrouwen écht kan herstellen. Het probleem is een systeemprobleem geworden en niemand weet een beter systeem dan het bestaande. De marsroute moet m.i. echter helder blijven. Eerst een nieuw systeem. Dan het toezicht erop. Anders stort het oude systeem op een gegeven moment alsnog in.

www.rtl.nl