1. #abn-amro
  2. #aflossingsvrije
  3. #banken
  4. #bonus
  5. #hypotheken
  6. #libor
  7. #rabobank
  8. #schulden
  9. #vastgoedfraude
  10. #ziekenhuizen
  11. Artikelen

Hans ten Cate (oud-Rabo-topman): ´Bonus heeft als zevenblad banken overwoekerd´

De bonussencultuur bij banken is compleet doorgeslagen en de verkoopgekte van aflossingsvrije tophypotheken had moeten worden gestopt. Was getekend: oud-Rabo-topman Hans ten Cate.

Hans Ten Cate (1946) durft om te zien voor wat betreft zijn vroegere vak van topbankier. Daarnaast steekt hij meermalen de hand in eigen boezem in een memorabel gesprek met Het Financieele Dagblad van afgelopen zaterdag. Zo is de voormalige lid van de raad van bestuur van de Rabobank en gewezen topbankier van ABN Amro medeverantwoordelijk over de doorgeslagen bonussencultuur en kon hij de verkoopgekte van aflossingsvrije tophypotheken niet tegenhouden, terwijl dat achteraf wel had gemoeten.

Misschien is het vraaggesprek met het FD ook wel het laatste grote interview met Ten Cate, die in 2008 met pensioen ging. De Rotterdamse oud-topbankier lijdt aan darmkanker en leeft naar eigen zeggen 'in geleende tijd.'

De bedrijfskundige heeft het bancaire ambacht behoorlijk zien veranderen, zo tekent het FD op uit zijn mond. 'Ik ben nog van een generatie bankiers die breed is opgeleid en op verschillende terreinen ervaring heeft kunnen opdoen. Tegenwoordig kan niemand die breedte nog krijgen. Het bankiersvak is veel technischer geworden en het is moeilijker geworden de risico’s te doorgronden. Terwijl het bankiersvak draait om het begrijpen van risico’s. Wij konden nog “meegroeien’’ met de banken.'

Rabo-topbankier in ruste Hans Ten Cate ziet om in verwondering

'Banken zijn zoekende'
Nu is dat geheel anders. 'Banken zijn nu zó groot dat nieuwe bankiers de onderlinge samenhang niet meer kunnen doorgronden. Banken zijn nu zoekende. De top is onzeker: hoe klein moeten we worden? Moeten we wel een internationaal bedrijf hebben? De top van de banken moet meer naar buiten treden om deze dilemma’s uit te leggen.'

Een tegenstander van het opsplitsen van een bank is Ten Cate dan ook niet. 'Er zijn te veel incidenten om niets te doen. De wholesalebank zou veel meer ten dienste van de retailbank moeten opereren. Dat was de afgelopen decennia omgekeerd.’

Libor-renteschandaal
Evenmin is Ten Cate verrast over het feit dat de Rabobank onderwerp van onderzoek is in het Libor-renteschandaal. 'Zet de honderd knapste koppen bij elkaar en er wordt kattenkwaad uitgehaald. Bonussen zullen hierin zeker een rol hebben gespeeld. Maar ik denk dat de rentemanipulatie niet is geïnstitutionaliseerd binnen de banken.' Van een criminele organisatie is in elk geval geen sprake, haast hij zich te zeggen. 'Bij de top van de Rabo waren we er destijds zeker niet van op de hoogte.’

Bonussen
Als het thema van financiële toeslagen bovenop de bancaire inkomens ter sprake komt, laat ten Cate er geen misverstand over bestaan dat de bonussencultuur compleet doorgeslagen is. ‘De bonus heeft als zevenblad de banken overwoekerd.'

Al is er niets verkeerd aan financiële prikkels, vervolgt hij. 'Begrijp me niet verkeerd, ik vind een bonus niet vies, niet fundamenteel fout. Heb hem ook nooit geweigerd; dat deed niemand. Maar het werd allemaal te veel. Ik weet nog dat toenmalig bestuurslid Jan Maarten de Jong bij ABN Amro zei dat we moesten uitkijken dat wij betaalden voor de dure infrastructuur van de banken en anderen er met de poet vandaan gingen. Hij doelde dan op de handelaren.'

Met alle gevolgen van dien, vertelt hij verder. 'Wij zijn op termijn niet in staat geweest weerstand te bieden, uit angst dat goede mensen zouden weggaan. Het ging als onkruid door je organisatie. Collega’s in het binnenlands bedrijf gingen zich afvragen waarom zij geen bonus kregen. Er gebeurden ook bizarre dingen. Een secretaresse bij een tak van de zakenbank die aan het einde van het jaar een bonus van 20 duizend gulden kreeg, terwijl ze een salaris van 30 duizend gulden had. Ze deed gewoon haar werk, maar het hele team moest kunnen meeprofiteren. Voor mensen met zeer hoge bonussen heb ik bij problemen trouwens weinig clementie. Het zijn vaak niet de prettigste personen.’

'Schuld is slecht'
Geld vindt de grootverdiener in ruste zelf overigens onbelangrijk. 'Ik wil comfortabel kunnen leven en vooral nooit in de tang van de bank terechtkomen, zoals mijn vader. Niet afhankelijk worden van de bank, houd ik ook mijn kinderen altijd voor. Het klinkt gek voor een bankier, maar ik zeg altijd: schuld is slecht. Los het af zodra het kan. Ik heb op mijn 58ste mijn hypotheek afgelost. Het gemak waarmee studenten schuld op zich kunnen nemen, is onvoorstelbaar.’

Ten Cate als lid van Raad van Bestuur van de Rabobank in 2007

'Te ver gegaan'
Als Rabo-bestuurslid keurde Ten Cate het goed dat banken hoge, aflossingsvrije hypotheken destijds aan massa's mensen verstrekten. Achteraf bezien had anders gemoeten, geeft hij nu toe. ‘Ik heb een aflossingsvrije hypotheek afgeraden aan mijn kinderen. We zijn er als banken te ver in gegaan. In de raad van bestuur hebben wij er uitgebreide discussies over gehad. Ik heb toen gezegd: we verstrekken de jeugd geld zoals je een gans voedt voor de ganzenlever. Maar dan kwam de reactie: het is de keuze van de mensen zelf. Bovendien, we verliezen er geen geld op, dus waar praten we over.'

Bij dit fundamentele verschil van opvatting trok Ten Cate binnen de Rabobank aan het kortste eind. 'Ik mag graag winnen, maar dat pleit heb ik verloren. Het is ook niet zo gemakkelijk als raad van bestuur om ontwikkelingen tegen te houden. Je hebt 60 duizend werknemers niet aan een touwtje. Afdelingen die met innovaties komen zijn een geduchte tegenkracht. De doelstelling om het mogelijk te maken dat iedereen een eigen huis had, is bovendien mooi. En het paternalistische dat de bank altijd had, verdween in de jaren negentig. Een goede ontwikkeling maar we hadden beter voor de risico’s moeten waarschuwen. Mensen zijn te gemakkelijk over schuld gaan denken.’

Ahold, IHC en fraude Bouwfonds
Door zijn ziekte is Ten Cate meer gaan nadenken over zijn leven. Hij is tot de conclusie gekomen dat hij gelooft in het bestaan van een god. Spijt heeft hij nergens van en hij is trots op de rol die hij heeft gehad in de redding van Ahold en van IHC.

In het vraaggesprek met het FD staat Ten Cate ook stil bij de vastgoedfraude rond Bouwfonds en Jan van Vlijmen is de zwarte bladzijde in zijn loopbaan. Ten Cate had met Van Vlijmen te maken bij zowel ABN als bij Rabo. Maar nooit rees bij hem enig vermoeden van fraude bij het Bouwfonds.

‘Toen ik in aanraking kwam met Van Vlijmen, had hij een goede naam. Ik vond het een bijzondere man en heb nooit het gevoel gehad dat er iets niet klopte. Tot mijn geluk ben ik slechts één keer bij hem thuis geweest, bij de inzegening van zijn huis. Ik ben ook nooit bevriend met hem geweest. Wellicht heb ik daarom als commissaris bij Bouwfonds ook nooit geroken of vermoed dat er iets niet klopte. Bij de boekenonderzoeken is ook niets bezwarends naar boven gekomen.'

'Banken moeten meer gaan lijken op ziekenhuizen'
Of de bancaire wereld met zijn nog steeds vorstelijk betaalde carrièrevooruitzichten nog interessant genoeg is voor de jonge generatie, wordt sterk betwijfeld door Ten Cate. ‘Banken zijn hiërarchisch, maar dat werd altijd gecompenseerd door een hoge beloning. Dat is afgelopen. Jonge mensen zijn veel kritischer dan onze generatie was. Banken moeten door hun aard echter goede mensen hebben.'

Van de zorgsector kan de bancaire wereld in elk geval een hoop leren, zo besluit hij. 'Banken moeten meer gaan lijken op ziekenhuizen, waar het niet in eerste instantie om bonussen draait maar om de inhoud van het vak. De leiding van banken straalt dat te weinig uit.’

www.ftm.nl

No Rights Apply
3
  1. broken-glade-3440@broken-glade-3440
    #131236
    Triest dat een bankier alleen als hij gepensioneerd is helder kan denken.
    Eén en ander zal wel met onafhankelijkheid te maken hebben.
  2. wingload@wingload
    #131237
    Zevenblad is eetbaar en gratis.
  3. broken-glade-3440@broken-glade-3440
    #131238
    Zevenblad? blijkbaar heeft hij ook verstand van tuinieren.
    Dat zijn nog de ouderwetse betrouwbare bankiers. :)