Waarom is kapitalist een scheldwoord eerder dan een eretitel?

Kapitalisme is ongetwijfeld het beste dat het mensenras ooit is overkomen, stelt Charles Murray in de Wall Street Journal. Toch is ‘kapitalist’ vandaag geen eretitel, maar eerder een scheldwoord. Velen beschouwen kapitalisme als een boosaardig systeem. Hoe komt dat?

Vóór de Industriële Revolutie en de komst van het kapitalisme werd elke maatschappij in de geschiedenis - met uitzondering van de piepkleine elite aan de top - gedomineerd door extreme armoede. Overal waar kapitalisme voet aan de grond kreeg, hebben de massa’s de levensstandaard van hun oude koningen overstegen. Waar dat niet is gebeurd, is er bitter weinig veranderd.

Kapitalisme heeft de armoede grotendeels overwonnen door mensen een kans te geven om rijk(er) te worden door waarde te creëren en de vruchten van hun arbeid te plukken. Maar de creatieve destructie die gepaard gaat met de constante omwenteling van de marktmaatschappij wordt nu echter zelf als het kwaad beschouwd.

Hoe is het mogelijk dat zo velen nu de leugen geloven die de mensheid millennia lang tot de armoede heeft veroordeeld: dat rijkdom enkel komt ten koste van een ander? En waarom slagen kapitalisten er niet in om zichzelf hiertegen te verdedigen? Beide vragen hebben twee antwoorden volgens Murray.

Het eerste is te wijten aan de volgende twee factoren:
* De collusie tussen de staat en de grote bedrijven: de gigantische hoeveelheid aan bureaucratische regels leiden tot massale corruptie. Bedrijven halen competitief voordeel door deze reguleringen te beïnvloeden en de staat pikt winnaars en verliezers via het politiek proces. Dit is voor velen het gezicht van het kapitalisme geworden, terwijl het eigenlijk niets met de vrije markt te maken heeft.

* Het slechte begrip van de werking van financiële markten. De meeste mensen begrijpen niet hoe mensen die grote rijkdom vergaren in de financiële sector (meestal) een sociale functie hebben (ze bewerkstelligen een efficiëntere allocatie van schaarse middelen). Het gevolg is dat die rijkdom als onverdiend en soms zelfs als diefstal wordt beschouwd.

Waarom kapitalisten zichzelf niet verdedigen:
* Veel succesvolle kapitalisten, vooral diegenen die het bekendst zijn bij het grote volk, identificeren zichzelf niet als kapitalist omdat ze zich op het politieke spectrum profileren als links . Ze hebben vaak ook veel te verliezen bij echt kapitalisme.

* Kapitalisme, hard werk, individuele verantwoordelijkheid en ondernemingszin maken geen deel meer uit van het nationale bewustzijn.

Het gevolg van dit alles is dat de reputatie van het kapitalisme dringend aan een opknapbeurt toe is, en wel op de volgende manier:
* Kapitalisme moet opnieuw gezien worden als wat het is, economische vrijheid.

* Kapitalisme moet erkend worden als een systeem waar succes het gevolg is van verdienste en hard werk, niet van politieke gunsten.

Om de reputatie van het kapitalisme op te poetsen, moet ook die van de staat worden bijgesteld. Het is dus nodig om de volgende dingen in te zien:
* Dat elke staatsinterventie die barriers to entry opwerpt of het duurder maakt om werknemers te ontslaan, of winsten confisqueert, onze economische vrijheid in het gedrang brengt. Interventie maakt het dus moeilijker voor werkgevers en werknemers om consumenten te dienen op de markt.

* Dat het huidig systeem extreem overgereguleerd, irrationeel en corrupt is en dat er dringend nood is aan een rationalisering, vereenvoudiging en afslanking van de staat.

www.express.be