<< error >> (our Markdown requires valid webpage links, not image links, see manual)

Bankenunie is een Verenigd Europa via de achterdeur

Een bankenunie is een Verenigd Europa via de achterdeur binnen laten glippen, zo betoogt FTM-columnist Ewald Engelen.

Volgens een uitgelekt document is het de bedoeling om de ontwerpfouten van Maastricht - wel monetaire, geen politieke unie - grotendeels ongedaan te maken. Er komt Europees bancair toezicht, een gezamenlijk depositogarantiestelsel en het ESM zal direct kapitaal mogen injecteren in insolvabele banken. Als lonkend vergezicht krijgt de vergadering door Van Rompuy ook nog de worst van fiscale unie voorgehouden, met eurobonds of -bills als garnering, in ruil voor grondwettelijke garanties dat de leden zich op straffe van fiscale knechting aan de afspraken houden.

Natuurlijk zullen Duitsers, Oostenrijkers, Finnen en Nederlanders op vrijdag net doen alsof ze hun poot stijf hebben gehouden en alleen garanties hebben afgegeven in ruil voor harde afspraken over soevereiniteitsoverdracht. En natuurlijk zullen de Fransen, Spanjaarden, Portugezen, Grieken en Italianen - zoals gebruikelijk - in het weekend ja knikken en doordeweeks nee doen. En natuurlijk zullen de heren economen tijdens de nazit doodleuk beweren dat ze het altijd al gezegd hebben en tevreden constateren dat die domme politici nou eindelijk hebben geluisterd.

Trap er niet in
Laat dit toneelstuk u niet misleiden. Op maandag bent u namelijk - buiten uw medeweten om en zonder uw instemming - wederom ettelijke miljarden armer geworden. Door de garanties die uw politieke leiders als achtervang voor Mediterrane schuldproblemen hebben afgegeven. En zoals de Rekenkamer vorige week meldde: die zijn voorwaar geen kattenpis.

Laat u niets wijsmaken: het is geen bankenunie geworden om de dodelijke omhelzing van insolvabele staten en zombiebanken te doorbreken, maar omdat het de enige integratiestap is die niet aan u hoeft te worden voorgelegd. Brussel is namelijk als de dood voor kiezers.

En trap evenmin in de bezwering dat een bankenunie iets anders is dan een fiscale. Als de eigen banken kopers in laatste instantie zijn geworden van het schuldpapier van hun staten omdat buitenlanders ze niet meer blieven, wordt bankenhulp automatisch staatshulp. In Spanje en Italië zijn staat en bank allang monden van dezelfde schuldenmaag.

Boos stemvee
Europese politiek is altijd schaken op twee borden geweest. Voortvarendheid en bevlogenheid in Brussel gingen al vanaf het Verdrag van Rome gepaard met terughoudendheid en tegenzin thuis. Maar zolang burgers braaf stemvee waren en slaafs vertrouwden op de wijsheid van hun leiders was er geen vuiltje aan de lucht. En dat Europa alleen maar ging over de diameter van elektriciteitskabels, de vorm van bananen of de kleur van parmaham scheelde ook. Omdat er niet werd herverdeeld kon het de gemiddelde kiezer geen zier schelen wat er in Brussel werd bekokstoofd.

Met de introductie van de euro is aan dat tijdvak van 'welwillende consensus', zoals de Amerikaanse politicoloog Andrew Moravcsik het noemt, een ruw eind gekomen. Geen lidstaat die dat beter illustreert dan het ooit zo gedweeë Nederland. Was het percentage voor- en tegenstanders van de Europese Unie hier altijd respectievelijk een derde hoger en de helft lager dan in de rest van Europa, met de introductie van de euro is Nederland in één klap een doodnormale lidstaat geworden - inclusief scepsis jegens Brusselse dwingelandij. De afwijzing van de Europese grondwet in 2005 sprak boekdelen. En hoewel dit zich in de jaren erna enigszins heeft hersteld, is het vertrouwen met het uitbreken van de eurocrisis weer diep in het rood geschoten.

Nooit is de kloof tussen de borden groter geweest dan nu. Rutte en De Jager doen alsof zij in Brussel de belangen van de Nederlandse belastingbetaler behartigen - 'alles komt terug', 'Nederland verdient eraan', 'geen cent meer naar Griekenland' - in werkelijkheid zijn zij speelbal van de Europese dynamiek van pootje-over. De hoop is lang geweest dat u dat toch niet zou merken: Brussel, waar ligt dat? Nu deze hoop door de omvang van de crisis is vervlogen rest hun de stok van Eurogeddon en de wortel van Eurohemel om u tot zwijgen te brengen. De ironie is echter dat iedere nieuwe reddingsactie de kosten van de euro verder opstuwt en daarmee de kracht van de stok doet wegebben en de verlokking van de wortel doet verbleken.

Boze burgers verder een unie inrommelen is spelen met vuur. Zeker als de economische groei ontbreekt om ze af te kopen. We naderen dan ook met rasse schreden het moment waarop het besluit tot verdere integratie aan de burger moet worden voorgelegd. Want een ondemocratische euro is het niet waard om te worden gered.

www.ftm.nl