Waar denken mensen dat het geld vandaan komt voor NUTS voorzieningen?

Fraude, belastingontduiking, omkoping, spionage, vriendjespolitiek en meineed... is wat het kapitalisme ons gegeven heeft, schreef William Deresiewicz vorig weekeinde in The New York Times. Volgens hem zijn het gros van de ondernemers op Wall Street psychopaten en leidt hun manier van werken tot niets minder dan de hoogmis van hebzucht op immense schaal.

Maar kapitalisme blijft het beste systeem, antwoordt Luke Johnson in de Financial Times. Hij leidt het investeringsbedrijf Risk Capital Partners en is tevens voorzitter van de Britse Royal Society of Arts.

Bewegingen als Occupy Wall Street tot de verkiezingsoverwinning van de socialist François Hollande in Frankrijk zijn het resultaat van verwende samenlevingen die in ontkenning leven. Waar denken deze mensen dat het geld vandaan komt waarmee, wegen, scholen, politie en ziekenhuizen betaald worden? Uit de overheidssector? Waarom worden mensen die winstgevende bedrijven leiden vies bekeken, terwijl universiteitsprofessoren als de ethiek in persoon worden beschouwd?

De economie kent cycli, maar de huidige generatie is dermate verwend dat ze dit niet langer aanvaardt. Iedereen is zo gewend aan een beschermde job, betaald verlof, een eigen huis of huursubsidies, dat men vergeet dat deze verworvenheden het rechtstreekse gevolg zijn van de vrije onderneming. Want slechts daaruit vloeit werk, geld om belastingen en andere zaken die deze moderne maatschappij mogelijk maken, te betalen. Vernietig dat en je komt in Griekse toestanden terecht: een maatschappij die bezig is zelfmoord te plegen omdat iedereen vond dat hij recht had op en steeds afhankelijker werd van uitkeringen en staatshulp.

Vanwaar deze haat tegen de vrije onderneming? Voelen deze mensen zich te goed om handel te drijven of zijn ze bang dat ze hun brood zouden moeten verdienen door producten aan de man te brengen? Of is ‘de hand bijten die je voedt’ de regel eerder dan de uitzondering geworden?

Volgens Johnson hebben de genereuze uitkeringsmaatschappijen de westerlingen dermate in een comfortzone geplaatst dat ze niet eens meer weten hoe een fabriek er langs binnen uitzet en wat commerciële productie betekent. Ze hebben er geen idee van wat hen te wachten staat wanneer de kapitalisten vertrekken. Griekenland heeft die fase al bereikt. Investeerders vluchten en banken lenen geen geld meer uit.

Deresiewicz fulmineert tegen de vrije onderneming en pleit voor meer regulering, meer belastingen en strengere wetten. Exact de tegenovergestelde manier van hoe de meest succesvolle opkomende economieën - Brazilië, Turkije en China - de zakenwereld vandaag behandelen, antwoordt Johnson. Bij ons pleiten linkse economen er ondertussen voor om de bestaande putten te vullen door nog meer schulden te maken...

Dat kiezers zich door dit soort uitspraken om de tuin laten leiden is deprimerend, schrijft Johnson. Misschien doen kapitalisten niet genoeg moeite om hun zaak en hun verworvenheden te promoten. De favoriete slogan van links, dat kapitalisten ‘zakkenvullers, milieuvervuilers en profiteurs zijn’, heeft dringend nood aan een tegenhanger. Want mocht dat het geval zijn, dan zou elk bedrijf failliet gaan. Natuurlijk zijn er ondernemers die het spel niet eerlijk spelen, doch de ganse ondernemende klasse vervloeken vanwege deze paar uitzonderingen is onacceptabel. Vergeet niet dat we in het tijdperk van de klokkenluiders leven en dat boosdoeners zonder pardon aan de schandpaal worden genageld.

Wie door moeilijke tijden gaat heeft nood aan een zwart schaap. Kapitalisten, bankiers, ondernemers zijn gedroomde doelwitten. Pas wanneer we het kapitalisme inruilen voor collectief eigendom en centrale planning zullen de echt psychopaten hun ware gelaat tonen.