<< error >> (our Markdown requires valid webpage links, not image links, see manual)

Israël: Nooit voltooide onafhankelijkheid

Uit de Israëlische Onafhankelijkheidsverklaring, 14 mei 1948:

"De staat Israël (….) zal volledige sociale en politieke gelijke rechten handhaven voor al zijn burgers, ongeacht geslacht, ras of sekse; zal vrijheid van godsdienst, geweten, opvoeding en cultuur garanderen.

Te midden van moedwillige agressie willen we de Arabische inwoners van de staat Israël vragen de wegen van vrede te bewandelen en hun deel bij te dragen aan de ontwikkeling van de staat, op basis van volledig en gelijkwaardig burgerschap en een behoorlijke representatie in al haar geledingen en instellingen."

De Onafhankelijkheidsverklaring van 14 mei is ingeklemd tussen drie resoluties van de Algemene Vergadering van de VN. Zijn ontstaan heeft Israël aan de VN te danken. De gedetailleerde resolutie 181 van 29 november 1947 (‘het verdelingsplan’ telt bijna 20 pagina’s) verdeelde het mandaatsgebied: ongeveer 55% voor 600.000 joden -die op dat moment zelf slechts 7% van het land bezitten- de rest, iets minder dan 45% voor 1.2 miljoen Palestijnen. Er breekt onmiddellijk na 29 november strijd uit tussen joden en Palestijnen. Rond half mei 1948 zijn van de 1.2 miljoen Palestijnen al rond de 350.000 verdreven of gevlucht, in de strijd na half mei zullen er nog 400.000 volgen. Terugkeer naar hun dorpen nadat er wapenstilstandsakkoorden zijn gesloten, wordt hun onmogelijk gemaakt; van die dorpen en steden worden 528 geheel of gedeeltelijk verwoest. De verdrijving en de vlucht, de verwoesting van hun woonstee, de ontwrichting van hun samenleving en het opbreken van hun bestaan, tot op de dag van vandaag noemen de Palestijnen die gebeurtenissen de ‘Nakba’, de ramp. Dat is de keer- en schaduwzijde, de erfzonde zo men wil, van Jom Ha-atsmaoet, de Israëlische Onafhankelijkheidsdag, die jaarlijks zo triomfantelijk en met machtsvertoon wordt herdacht. Het is die zonde, de Nakba, die men in Israël niet onder ogen wil zien, die tegenwoordig zelfs bij wet op straffe van een forse boete niet officieel, publiekelijk mag worden gememoreerd.

De feitelijke verdeling van het gebied is gedurende de strijd gewijzigd, ten voordele van de nieuwbakken Israëli’s: geen 55%, zoals nog voorzien in het verdelingsplan maar 78% van het land valt hun toe, de rest, nog slechts 22% is voor de Palestijnen. Vandaag maken wij mee, hoe Israël de Palestijnen ook die rest misgunt.

In december 1948 is dat nog niet zo duidelijk, daar ligt resolutie 194, die onder andere bepaalt dat de Palestijnse vluchtelingen, mits vredelievend, terug moeten kunnen keren. Dan, opnieuw, is de VN genereus voor de nieuwe staat: op 11 mei 1949 wordt Israël krachtens resolutie 273 toegelaten tot de VN, in goed vertrouwen. Het nieuwe lid wordt herinnerd aan resoluties 181 en 194. Israël zweert in de tekst van resolutie 273 de dure plicht, dat het onvoorwaardelijk de verplichtingen van het VN-Handvest accepteert en dat het “…undertakes to honour them from the day when it becomes a Member of the United Nations”.

Tot die verplichtingen hoorde de naleving van resolutie 181 (‘het verdelingsplan’) en van resolutie 194 (o.a. bevattende ‘het recht op terugkeer van Palestijnse vluchtelingen’). Daarvan is niets terecht gekomen.

Het minste is dan wel, dat een land zich houdt aan de beloften die het eigener beweging maakt, in zijn Onafhankelijkheidsverklaring. Hoe staat het daarmee?

Israël is nog ver verwijderd van het ideaal van een staat waarin al haar burgers gelijkwaardig zijn. In Israël zelf staan de rechten van Bedoeïenen al jaren onder grote druk; zij wonen veelal in van voorzieningen verstoken ‘unrecognized villages’, en de Israëlische regering is voornemens tenminste 30.000 Bedoeïenen in stadjes in de Negev gedwongen ‘te herhuisvesten’. Israëlische Palestijnen zijn evenmin over de hele linie gelijkwaardige burgers: zo zijn onder andere rechten rond landbezit, gezinsvereniging en vestigingsmogelijkheden nihil tot beperkt, en de feitelijke toegang tot diverse faciliteiten en voorzieningen structureel minder dan voor joodse Israëli’s, maar aanzienlijk beter dan in menig omringend land, zoals bijvoorbeeld Libanon. De normen voor burgers van Israël horen evenwel die van de Israëlische samenleving zelf te zijn, niet die van een ander land.

Israël heerst over de Westelijke Jordaanoever, en houdt Gaza in zijn greep. Van participatie en gelijke rechten is geen sprake; leger en kolonisten maken er de dienst uit, Gaza leeft in afknelling en isolement. Te laat voor gelijkwaardig burgerschap in Israël zelf en voor het opgeven van de bezetting is het nooit. De hard getoonzette eis van de regering Netanyahu om Israël te erkennen als ‘joodse staat’, als een ethnocratie dus, voorspelt echter weinig goeds voor niet-joodse Israëli's.

De tijd is rijp om eindelijk de Onafhankelijkheidsdag van 14 mei 1948 definitief af te sluiten, voor de morele duisternis intreedt, met een nieuwe verklaring. ‘De staat Israël ziet af van elke overheersing over anderen, alleen dan is zij waarlijk onafhankelijk en vrij.’

eajg.nl