Koopman en spion – Philips in de Tweede Wereldoorlog

Hier staat de Argos-uitzending over koopmanschap, spionage en dubbelspel, in een betere geluidskwaliteit, dan op de vpro-site. (Het begint met een journaal, welk je kunt overslaan.)

Een lijvig rapport van de Amerikaanse inlichtingendienst OSS (Office of Strategic Services), de voorloper van de CIA, uit 1943 met de titel ‘The Philips Concern’ staat vol met aantijgingen. Bijvoorbeeld: “De interne politieafdeling bij Philips (…) werkt nauw samen met de GESTAPO.” En: “In het bedrijf werken fascisten of mensen met pro-fascistische ideeën.” Het rapport, ruim duizend pagina’s dik en voorzien van het stempel ‘geheim’, werd onlangs door een Duitse onderzoeker ontdekt in een archief in Washington. Uit dit historische document blijkt ook dat de Philips-top in 1942 aan de OSS heeft aangeboden het internationale netwerk van Philips te gebruiken als bron van informatie en als dekmantel voor spionage-operaties.
Waarop zijn de OSS-beschuldigingen van collaboratie gebaseerd? Waarom zocht Philips samenwerking met de Amerikaanse geheime diensten? En waarom geeft het bedrijf zelf nog steeds geen volledige opening van zaken?

weblogs.vpro.nl

No Rights Apply

@steep-unit-1976
#122325 27 feb 2012

Dit verhaal is volledig waar. Zo bezat Philips bomvrije fabrieken die onmogelijk gebombardeerd konden worden maar daar hadden amerikanen wat op gevonden: ze schoven ze laagvliegend door de deuren naar binnen! Een ex-werknemer die ik erover sprak vertelde me dat het "Vliegend Fort" dat zelfs deed door op z'n kant door de straten te vliegen: dit lukte hem door een soort scherpe bocht te slaan maar de mensen die het zagen namen zijn petje voor de vliegenier af want je kon hem op z'n kant zien zitten.
Uiteraard is na de oorlog jacht gemaakt op Anton Philips die de hele fabriek aan de duitsers ter beschikking had gesteld - maar de gewapende Philips-Politie is wel degelijk gebleven en werd in 1962 gevreesd vanwege hun invallen in concurrerende radiofabriekjes.
Uiteindelijk maakte in 1963 de Utrechtse rechter hier nog een eind aan door te beslissen dat een radio een "algemeen gebruiksartikel" is waardoor alle patentrechten opeens vervielen, ook het gloeilampenpatent en waarvan Philips het wolframpatent had kwam hiermee te vervallen.