<< error >> (our Markdown requires webpage links, not image links, see manual)

11.000 minderjarigen slikken antipsychotica

Steeds meer kinderen en jongeren krijgen antipsychotica voorgeschreven. In 2010 kregen 11.000 minderjarigen de genees-middelen. Daarvan waren 485 kinderen jonger dan zes. Een gevaarlijke evolutie vanwege de vele bijwerkingen, stellen psychiaters.

Het gebruik piekt vooral bij zes- tot twaalfjarigen, met 4.380 patiëntjes, en bij twaalf- tot vijftienjarigen, met 4.581 patiëntjes, zo blijkt uit cijfers van het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV).

De gebruikte antipsychotica zijn olanzapine, quetiapine, risperidon en aripiprazol. Vooral de laatste twee producten worden veel aan jonge patiënten voorgeschreven. Zij zijn ook verantwoordelijk voor de stijging van 9.066 minderjarige gebruikers in 2007 naar 11.008 in 2010.

Officieel worden de middelen voorgeschreven om schizofrenie, manische episodes of een bipolaire stoornis te behandelen. Risperidon geldt ook als behandeling van agressiviteit bij 'alzheimerpatiënten' en bij 'kinderen vanaf vijf jaar en volwassenen met een intellectuele achterstand.'

Bipolaire stoornis
De toename is een gevolg van de omzetting van manische depressiviteit naar de veel ruimere bipolaire stoornis door farmabedrijven, zegt gerenommeerd Iers psychiater en criticus David Healy. "Meer dan honderd jaar lang zei de hele wereld: kinderen hebben geen bipolaire stoornis. Sinds een jaar of tien geldt dat ook kinderen bipolair kunnen zijn. Soms zelfs tweejarigen. Het ene moment zijn ze gelukkig, dan ongelooflijk stout, dan plots kwaad of hysterisch. Dat hoort bij die leeftijd. Wij noemden dat the terrible two. Nu noemen ze die mood swings bipolair. Om dat zogezegd te voorkomen, wordt aangeraden kinderen antipsychotica te geven."

"De laatste jaren zie je een enorme tendens om die diagnose ook bij jongeren en kinderen te stellen", beaamt professor psychiatrie Walter Vandereycken (KU Leuven). "Na de kritiek op ADHD-medicatie zijn veel ADHD-diagnoses nu vervangen door bipolaire stoornis." Enkele symptomen: verlatingsangst, driftbuien, veel mood swings.

Vandereycken: "Vaak gaat het om opvliegende kinderen met wisselvallige stemmingen die moeilijker handelbaar zijn. Voor die gedragsproblemen wordt naar antipsychotica gegrepen. Die zijn bedoeld om wanen en hallucinaties aan te pakken, maar worden hier gebruikt om emotionele stemmingspieken te onderdrukken."

Hoger zelfmoordrisico
Nog een verklaring voor de toename: de hypothese dat psychoses al bij vijftienjarigen voorkomen. Vandereycken: "Bij het minste signaal wordt ingegrepen met medicatie, terwijl het ook tijdelijke tekenen van experimenteergedrag met drugs of alcohol kunnen zijn. Als je meteen medicatie geeft, kan je niet meer achterhalen of het echte psychoses waren."

Het gaat om zware medicatie met veel bijwerkingen. David Healy: "Ze kunnen ernstige gewichtstoename veroorzaken, diabetes, leiden tot premature cardiale risicofactoren, een verhoogd zelfmoordrisico en neurologische problemen. En je hebt amper levensvreugde."

"Probleem is ook dat je ze in principe levenslang moet nemen", aldus Vandereycken. "Dat is een heel zware beslissing. Bovendien heb je geen idee van de langetermijneffecten. Een ouder antipsychoticum, haldol, bleek een onherroepelijk parkinsonachtig probleem te geven. Daar zijn duidelijk te weinig lessen uit getrokken."

Vandereycken: "Bij sommige agressieve mentaal gehandicapte kinderen die een gevaar kunnen zijn voor zichzelf, kan het hun levenskwaliteit verbeteren. Maar het zou een uitzondering moeten zijn. Moeilijke kinderen d'office in een chemische dwangbuis steken, is een gevaarlijke evolutie."

www.demorgen.be