Internetcensuur in 'vrije' Westen?

In de VS is er sprake van een nieuwe wet die internetpiraterij moet tegengaan: SOPA, de Stop Online Piracy Act. De wet richt zich op websites die illegale bestanden ter beschikking stellen. De maatschappijen zouden zelfs geen bevel van de rechtbank meer nodig hebben. "Le jour de la censure est arrivé!"

Indien het SOPA-wetsvoorstel goedgekeurd wordt door de Amerikaanse regering, krijgen de muziek- en filmmaatschappijen drie belangrijke wapens in handen. Ze kunnen ervoor zorgen dat de buitenlandse (illegale) sites geen advertentiewinsten meer krijgen die uitbetaald worden in dollars. Bovendien kunnen ze zoekmachines verbieden de websites op te nemen in de resultatenlijsten. Om het lijstje af te sluiten misschien wel de meest ingrijpende regel: de maatschappijen kunnen de websites onbereikbaar maken voor de Amerikaanse surfers.

Belangrijk, en zorgwekkend, is dat de maatschappijen geen bevelschrift van een rechter nodig zouden hebben. In België werd bijvoorbeeld de illegale downloadwebsite The Pirate Bay geblokkeerd voor de Belgen, maar een rechter had daartoe bevolen.

In de Verenigde Staten zouden de maatschappijen enkel een klacht moeten indienen, waarna alle mechanismen automatisch in werking treden. Persoonlijke mening: het recht om te censureren volledig in de handen van economische actoren leggen, is een aanfluiting van de democratie die de VS tenslotte beweert uit te dragen naar andere landen.

Kritiek

Er kwam vrijwel meteen kritiek op het wetsvoorstel vanuit alle hoeken van het internetlandschap. De hacktivist-groepering The Anonymous (zie ook het artikel van een collega: E-rebels with a cause?) plaatste een filmpje op YouTube om haar ongenoegen te uiten. Critici wijzen ook op het gevaar van een dergelijke wet.

Zij vrezen dat de maatschappijen de wet zullen misbruiken. Indien een website negatief bericht over hen of een van hun artiesten, kunnen zij de wet gebruiken om die website te blokkeren. Het enige wat ze nodig zouden hebben, is één illegale link op de hele website en de blokkagemechanismen treden in werking.

Het systeem zou ook niet waterdicht zijn, aangezien internetpiraten enorm gedreven zijn in de omzeiling van beperkingen of blokkages. Zelfs de modale gebruiker kan vrij eenvoudig censuur omzeilen, volgens Citizen Lab althans. In een van de publicaties (zie: Everyone’s guide to bypassing the internet censorship) legt de website uit hoe een gewone gebruiker bijvoorbeeld een geblokkeerde website toch kan bereiken.

Kreimer (2006) uitte in zijn artikel reeds bezorgheid om de toename van censuur op het internet in de VS en de gevolgen ervan voor de vrije meningsuiting: "This turn to proxy censors carries with it a series of dangers to the system of free expression, for intermediaries are likely to be substantially less robust in their defense of free speech than are speakers and listeners. Claims that the natural workings of the market-–or the Internet—will alleviate these threats misunderstand both technology and politics."

Er zijn ook bedrijven die zich tegen het wetsvoorstel kanten, zoals Facebook, Twitter en Google. Andere bedrijven zijn dan weer voorstander, zoals Universal Music en Sony.

Ze bedoelen het goed ...

Uiteraard is de filosofie achter het wetsvoorstel correct. Het wil de verspreiding van illegale bestanden inperken en zo de inkomsten van de artiesten garanderen. YouTube is bijvoorbeeld al langer verplicht om materiaal te verwijderen dat illegaal op de website geplaatst wordt (de Digital Millennium Copyright Act, DMCA).

De illegale bestanden worden echter steeds vaker op low level buitenlandse websites geplaatst, die ontsnappen aan de DMCA. De wetgeving moet met andere woorden verscherpt worden.

Minstens taak van justitie

Het is echter totaal verkeerd de kracht van censuur in de handen te leggen van de mediabedrijven zelf. Even ter herinnering, The First Amendment van de Amerikaanse grondwet: "Congress shall make no law respecting an establishment of religion, or prohibiting the free exercise thereof; or abridging the freedom of speech, or of the press; or the right of the people peaceably to assemble, and to petition the Government for a redress of grievances."

Vrije meningsuiting wordt duidelijk hoog in het vaandel gedragen door de Verenigde Staten. Toch zouden zij nu bedrijven de macht willen geven om websites te laten blokkeren, zonder enige tussenkomst van een rechter. Een website die kritische recensies publiceert en (al dan niet per ongeluk) een illegale link gebruikt, kan volledig gecensureerd worden.

Als de VS dan toch afbreuk wil doen aan de eigen grondwet en democratie, dan kan ze op zijn minst de schijn proberen hoog te houden door de taak van censuur aan justitie te geven. Een nog beter signaal zou echter de complete vernietiging van dit wetsvoorstel zijn.

Door, Gunther Malin.