Superparasiet resistent tegen medicatie én immuunsysteem

Wetenschappers van het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) in Antwerpen hebben voor het eerst een parasiet gevonden die door de veelvuldige behandeling met een geneesmiddel resistent is geworden tegen niet alleen dat geneesmiddel zelf, maar ook tegen het menselijk immuunsysteem.

Het gaat om de zogenaamde Leishmaniaparasiet, die wordt overgebracht door de beet van een zandvlieg en leishmaniase veroorzaakt, een van de belangrijkste parasitaire ziekten na malaria. Jaarlijks sterven er zowat 50.000 mensen aan. Er zijn wel nog andere, nieuwere geneesmiddelen waar de parasiet nog niet tegen bestand is.

Antimoonverbindingen

Leishmania werd decennialang bestreden met middelen op basis van zogenaamde antimoonverbindingen. Die werken echter nauw samen met ons immuunsysteem, waardoor de parasiet zich meteen ook daartegen kon wapenen. "Het is voor zover wij weten de eerste keer dat een dergelijk dubbelgewapend organisme opduikt in de natuur", zegt onderzoeker Manu Vanaerschot van het ITG.

Resistentie

Steeds meer ziekteverwekkers worden resistent tegen onze geneesmiddelen en antibiotica, voornamelijk omdat we er met zijn allen te kwistig en onzorgvuldig mee omspringen. Die resistentie helpt de ziekteverwekkers normaal enkel vooruit in een omgeving waar het geneesmiddel aanwezig is. In de vrije natuur hebben ze immers nadeel van hun resistentie, omdat ze heel wat energie en middelen moeten stoppen in een eigenschap waar ze op dat moment geen nut aan hebben. Leishmania treedt ook deze regel nu met de voeten, blijkt uit onderzoek aan het ITG.