<< error >> (our Markdown requires webpage links, not image links, see manual)

Eurotop: nog voor Kerstmis nieuwe crisis

De Europese regeringsleiders hebben nog maar eens een crisistop georganiseerd. Na afloop deden ze hun best om de markten en de burgers (in die volgorde) gerust te stellen dat ze de crisis kunnen bedwingen. Tevergeefs, nog voor Kerstmis wordt al een nieuwe aanval verwacht tegen één van de perifere landen. Wordt het niet tijd voor wat anders?

Het artikel van Christoph Callewaert legt de vinger op de wonde. Het akkoord is juridisch zeer problematisch. Het Europees Hof van Justitie en de Commissie zouden moeten toezien op landen die niet voldoen aan de afgesproken normen. Het is maar zeer de vraag of dit kan zonder een Verdragswijziging. Onze eigenste Verhofstadt heeft zich al met al klem verzet tegen deze werkwijze (of zienswijze). Ten tweede mikt het akkoord op de verkeerde kwaal. Onder impuls van de Duitsers en de financiële markten wordt uitsluitend gefocust op de budgettaire controle, alsof de begrotingen (deficits) en schuldenlast de oorzaak zijn van de crisis. Dat is kortzichtig en zal inderdaad rampzalige gevolgen hebben.

Vóór 2008 hadden de landen die nu zwaar in de problemen zitten op Griekenland na (Portugal, Ierland, Italië, Spanje), geen probleem met begrotingstekorten of een hoge schuldenlast. Wel was er een heel serieuze onevenwichtigheid in de betalingsbalansen tussen die landen en landen als Duitsland, Nederland, België (jawel), Finland ... Je zou kunnen zeggen dat de landen in problemen in verhouding teveel invoerden en te weinig uitvoerden, en vice versa. Zolang die onevenwichtigheid blijft zal de crisis zich blijven opdringen, Eurotop of geen Eurotop. Erger, de voorgestelde maatregelen van de voorbije top zullen die onevenwichtigheid alleen maar vergroten.

De markten hadden meer verwacht van deze top. De huidige crisis heeft (minstens) twee niveaus: de crisis van de overheidsbudgetten en solvabiliteit van een aantal landen enerzijds, en een crisis van de bankensector anderzijds. Beide zijn uiteraard met elkaar verbonden, omdat het vooral banken zijn die overheidsschuld kopen. En als de landen niet meer solvabel zijn, dan hebben de banken een groot probleem. Bovendien moeten de banken als gevolg van de voorbije financiële crisis hun eigen huishouden opnieuw op orde stellen, waardoor ze minder geneigd zijn geld uit te lenen aan anderen. Zo dreigt het geldverkeer tussen de banken, maar ook de kredietverlening naar bedrijven en particulieren, sterk onder druk te komen. Recessie is in zo’n geval bijna met zekerheid te voorspellen.

Deze top laat m.a.w. de dreigende bankencrisis ongemoeid. De markten hadden in dat verband verwacht dat de Europese Centrale Bank beloftes zou doen om in het vervolg steviger tussen beide te komen. Het is op dit moment de enige instantie die iets serieus kan doet op dat vlak. Maar de nieuwe voorzitter Draghi, heeft al te kennen gegeven dat dit niet zal gebeuren. Het zit er dik in dat de rating bureaus hun dreigement om de ratings van enkele landen te verlagen, snel zullen uitvoeren. De lange termijnrente van Italië bijvoorbeeld is de laatste dagen wel wat gezakt, maar staat wel boven de 6%. Dat is alarmerend hoog en in elk geval hoger dan ooit sinds de invoering van de euro, op de laatste maand na dan. Volgens de Financial Times is de kans groot dat nog vóór kerstmis er een nieuwe aanval komt van speculanten tegen een van de zwakkere eurolanden.

Moraal van het verhaal. De niet verkozen Draghi heeft tien maal zoveel macht als de verkozen regeringsleiders en het Europarlement komt er al helemaal niet aan te pas. De ratingbureaus en financiële markten regeren als goden over de gewone burgers en storten miljoenen mensen in de miserie. Er zit iets grondig fout met dit systeem. Hoe lang gaan we dat nog dulden?

Door, Marc Vandepitte.

www.dewereldmorgen.be