1. #bisfenol-a
  2. #blik
  3. #bpa
  4. #endocriene-disruptor
  5. #hormoonverstoorder
  6. #man-made-chemical
  7. #man-made-chemicals
  8. #plastic
  9. #thermisch-papier
  10. Artikelen

Veiligheid van hormoonverstoorder BPA, een grof schandaal, deel 1/2

Voorwoord
Onderstaand artikel is geschreven door Stéphane Foucart en is verschenen in LeMonde. Ondanks overtuigende bewijzen over de schadelijkheid zijn de vele overheden nog steeds niet of nauwelijks in actie gekomen om de blootstelling aan bisfenol A of BPA te verminderen. In deel 1 wordt in het kort de ontdekking van de hormoonverstorende effecten van BPA besproken. In deel 2 de rol van de industrie en het produceren van twijfel.

Het archief is meedogenloos. Voor diegene die zich stort op de wetenschappelijke artikelen van bisfenol A of BPA krijgt het gevoel dat hier een wereldwijd wetenschappelijk schandaal afspeelt. Eén van grootste van de afgelopen tientallen jaren.

Het schandaal werd mogelijk door de vertragende strategie van de industrie en in het bijzonder de grote verdeeldheid van de wetenschappelijke wereld. Echter de hoofddader is toch wel de besluiteloze overheid (de gezondheids- en veiligheidsinstanties). De instanties in Frankrijk en Canada hebben de afgelopen jaren de gevaren van BPA onderkent maar de meeste andere landen blijven ontkennen, ondanks de vele waarschuwingen.

Sinds begin jaren negentig van de vorige eeuw tonen de wetenschappers de nadelige effecten van een lage dosis blootstelling aan BPA, aan. De chemicalië wordt ondertussen veelvuldig ingezet in blikken (voedsel en drank), thermisch papier (kassabonnetjes) en kunststoffen (polycarbonaat).

De lijst met bijwerkingen van een lage dosis blootstelling aan de man-made chemical, welke een hormoonverstorende werking bezit, is snelgroeiend. Het lijkt erop of dat er iedere maand een nieuwe studie aan de lijst wordt toegevoegd.

Ter aanvulling, vrijwel de gehele mensheid wordt aan bisfenol A blootgesteld. Een studie uit 2005 in Enviromental Health Perspectives komt met het onthutsende resultaat dat in 95% van de Westerse bevolking BPA in de urine wordt aangetroffen.

Wat is er bekend en sinds wanneer?

De eerste tekenen van een significant biologisch effect van BPA bij een zeer lage dosis verschijnen in de literatuur sinds het midden van de jaren negentig. Frederick vom Saal (University Of Missouri) was de wetenschapper die met dit baanbrekende onderzoek begon.

Vom Saal verklaart: in 1996 ontdekten we bij toeval dat een lage dosis van BPA, 25000 maal lager dan de dosis bij voorgaande studies, in staat was om het voortplantingssysteem van mannelijke muizen te verstoren. Dit wanneer de moeder enkele dagen tijdens de zwangerschap was blootgesteld aan deze lage dosis.

Het werk van Vom Saal wekt de suggestie van de dagelijkse blootstelling van knaagdieren aan dat fracties van 1 miljoenste gram aan BPA significante biologische effecten kan veroorzaken. Dit is vergelijkbaar met de dosis waaraan mensen dagelijks worden blootgesteld.

Op grote schaal gebruikt sinds de zestiger jaren door de kunststofindustrie, wordt BPA als grondstof of bouwsteen ingezet in voedselverpakkingen (bijvoorbeeld babyflesjes en blikjes). Echter de producten van BPA zijn niet inert maar de man-made chemical migreert langzaam in het voedsel.

Op dit moment zijn de feiten over de imitatie van het vrouwelijke hormonen oestrogeen door BPA zeer goed bekend. Bisfenol A is dus een hormoonverstoorder oftewel een endocriene disruptor en desondanks nemen overheden aan dat de blootstelling veilig is.

Toen het pionierswerk van Vom Saal werd gepubliceerd in een peer-reviewed wetenschappelijk tijdschrift (Toxicology and Industrial Health) begonnen producenten bezorgd te raken. In mei 1997 nam Dow Chemical, een Amerikaanse chemie reus, contact op met Vom Saal en co-auteur Wade Welsons (University of Missouri).

Er vondt een bespreking plaats op 25 april 1997 tussen vertegenwoordigers van DOW en Vom Saal en andere wetenschappers van de University of Missouri en de University of Illinois.

Een vertegenwoordiger van Dow Chemical stelde een voor beide partijen een winstgevende situatie. Het gepubliceerde werk diende teruggetrokken te worden totdat de chemiereus het goedkeurde. Een “zelfstandig” laboratorium zou het onderzoek herhalen en bij bevestiging van eerdere resultaten zou Dow Chemical zijn zegen geven.

Bovenstaande gebeurtenis is gedetailleerd in een brief, datum 12 juni 1997, beschreven (Le Monde heeft een copie) en geadresseerd aan de Society of the Plastic Industrie (SPI) (industrievereniging) en de amerikaanse overheidswaakhond de Food and Drug Administration (FDA).

Vooral het voorstel: het wederzijdse voordeel, wordt in de brief beschreven. Dit is een klap in het gezicht van de wetenschappers. Dow Chemical weigerde om commentaar te geven aan LeMonde.

Een vreemd voorstel van de industrie, in die tijd was het onderzoek naar de hormoonverstorende verstoring van lage dosis chemicaliën op zijn minst controversiëel, vertelt Patricia Hunt (University of Washington).

In feite werden destijds vele tegenstrijdige resultaten gepresenteerd, andere experimenten toonden aan dat de hoge dosis effecten van BPA niet bij een extreem lage dosis blootstelling optrad.

Echter bij het naderen van het millennium kregen meer en meer onderzoekers interesse. In het laboratorium van Hunt bijvoorbeeld: onverwachte resultaten werden waargenomen bij vrouwelijke muizen bij een experiment in 1998.

Chormosale abnormaliteiten in geslachtscellen werden in muizen aangetroffen. Bij toeval werd ontdekt dat bisfenol A in lage concentraties was vrijgekomen bij het schoonmaken van de plastic kooien door een agressief middel.

Destijds ging Hunt ervan uit dat dat indien BPA hetzelfde effect zou bezitten op mensen, zouden er meer miskramen voorkomen en meer abnormaliteiten in de geslachtsdelen van babies worden waargenomen.

Het duurden nog enkele jaren voordat we overtuigd waren van de juistheid van de resultaten en in 2003 werden ze gepubliceerd, vertelt Hunt. Echter de industrie heeft de tijd gebruikt om onze bevindingen onderuit te halen en ze op deze wijze op zijn minst controversiëel te maken.

De consensus van Chapel Hill

Ondertussen heeft de meerderheid van specialisten de lage dosis effecten van BPA geaccepteerd. Ana Soto (Tufts University in Boston): er bestaan nog altijd enkele onderzoekers die twijfelen en hoogstwaarschijnlijk zullen deze nooit overtuigd raken.

In het najaar van 2004 reviewde Frederick vom Saal alle beschikbare wetenschappelijke litertuur over dit onderwerp. Het resultaat van zijn zoektocht is gepubliceerd in Environmental Health Perspectives in augustus 2005 en spreekt voor zichzelf.

Tot 2005 werden er 115 studies over de lage dosis effecten van BPA in proefdieren gepubliceerd. Van deze waren er 104 uitgevoerd door publieke universiteiten. De 11 resterende waren betaald door de industrie.

Onder de studies onderschrijven er 94 significante biologische effecten, 10 niet. Opmerkelijk was dat deze 10 waren betaald door de industrie. De resterende 11 vonden geen duidelijke resultaten.

De biologische gevolgen welke in het merendeel van de studies besproken warden bevatten onder andere: veranderingen in het voortplantingssysteem van knaagdieren en de borstklieren van de vrouwtjes, neurotoxiciteit, problemen met het immuunsysteem, veranderingen in het sociaal sexueeel gedrag van dieren, vervroegd optreden van pubertijd in vrouwtjes, enzovoort. Veel van deze effecten worden veroorzaakt in de foetus of in de eerste 4 weken na de geboorte en vormen een blijvend gevaar voor de rest van het (dieren)leven.

Vom Saal voegt toe: in 2005 bestonden er honderden studies, er was voldoende bewijs voor politici om gebruik te maken van het voorzorgsprincipe. We wisten veel meer over BPA dan destijds iemand over de weekmakers of ftalaten en deze worden verbannen in speelgoed in Europa sinds 1999.

Dat één of twee onderzoekers zo’n uitgebreide literatuurstudie uitvoerden leidt nog niet tot wetenschappelijke gelijkgestemdheid.

Maar in de herfst van 2006 verzamelden zich 40 internationale onderzoekers, specialisten op het gebied van BPA, in Chapel Hill, North Carolina. Zij waren niet uitgenodigd door Greenpeace, Friends of the Earth of een andere NGO maar door National Institute of Environmental Health Sciences (NIEHS).

Na enkele dagen werd de Concensus of Chapel Hill over BPA geschreven, enkele weken later werd deze gepubliceerd in het journaal: Reproductive Toxicology.

De conclusie van de 40 onderzoekers:

*De wetenschappelijke literatuur onthult dat (...) meer dan 95% van de bemonsterde menselijke populatie is blootgesteld aan BPA in doses waarbij er aangenomen mag worden dat deze biologisch actief zijn. Het brede spectrum van nadelige gezondheidseffecten welke in proefdieren tijdens de ontwikkeling of volwassenheid is vastgesteld vormt een grote reden tot bezorgdheid voor gelijke bijwerkingen in mensen.

Voorbeelden van nadelige effecten in dieren: toename van borst- en prostaatkanker, urogenitale misvormingen in jongens (anogenital distance AGD), afnemende vruchtbaarhied, vroegere pubertijd in meisjes, stofwisselingsproblemen zoals diabetes type 2 en obesitas en gedragsproblemen zoals concentratieproblemen en hyperactiviteit.*

Sinds de concensus openbaar is, is het niet meer mogelijk om te roepen dat er niets gebeurt bij lage doses blootstelling aan BPA, vertelt Ana Soto.

In 2009 trokken de American Endocrine Socitety en European Physical Society aan de alarmklokken over de gevaren van BPA. Desondanks handhaven vele overheidsinstanties hun beleid en beweren dat de huidige BPA-blootstelling geen gevaar vormt.

translate.google.com

Some Rights Reserved (CC BY-SA 4.0)
2
  1. goed artikel ...thnx Ap
  2. Graag gedaan, heb bij de vertaling ook weer veel geleerd en nieuwe bronnen gevonden :)

    Vooral het voorstel van DOW Chemical baart me zorgen. Zeker bij het idee van Verhagen dat universiteiten hun eigen broek moeten ophouden. De academici zullen dan afhankelijk worden van bigindustry.

    Toendertijd konden de wetenschappers tegen DOW zeggen: fuck you. Maar zodra je afhankelijk bent, heb je dan ook nog het lef?

    Doet me denken aan het filmpje van Patman: mokey banana waterspray experiment.