<< error >> (our Markdown requires webpage links, not image links, see manual)

Fuck de beurs

09-08-2011 om 19:00 door Jelmer Mommers

Hemeltergend, de manier waarop zo ongeveer alle media de beurzen blijven gebruiken als graadmeter van economisch succes. Ze laten zich vooral de laatste dagen enorm meeslepen door de hypernerveuze beurzen en doen verslag van iedere scheet, zonder te vragen wat al die stijgingen en dalingen werkelijk te betekenen hebben.

De op- en neergang van beurzen geven een goed beeld van het sentiment van handelaren, speculanten en institutionele beleggers, bijvoorbeeld pensioenfondsen. Ze tonen hoe investeerders de toekomst inschatten (rooskleurig of niet). Maar als je het reduceert tot waar het op neerkomt, geven die investeerders vooral een thumbs up of down op de vraag of er geld verdiend gaat worden door de beursgenoteerde bedrijven. We moeten daarom niet naar ‘de markten’ kijken als we de toestand van een economie of voorgenomen overheidsbeleid willen beoordelen. Niet de juiste scheidsrechter.

Daar komt nog bij dat beurskoersen gekaapt kunnen worden door de jongens van het snelle geld of door computers op zoek naar winst. Dat doet de representatieve waarde van beurzen voor de economie als geheel verder kelderen.

De Volkskrant opende vanochtend met het enorme bedrag dat in twee weken op de beurzen was vervlogen (5 biljoen). Los van het feit dat ik niets met zo’n getal kan, is de suggestie dat er iets verschrikkelijks is gebeurd. Is dat ook zo? Een deel van dat verdwenen geld maakt sowieso deel uit van een onthechte speculanteneconomie die weinig van doen heeft met het dagelijks leven, met de bakker op de hoek. Was dat geld er om te beginnen wel echt? Wat voegen de beurzen en investeringsbanken eigenlijk toe aan de economie?

De overmatige focus op beurzen hangt samen met een bekrompen manier van nadenken over de economie. Het gaat alleen maar over meetbare groei. Het bnp is daar een toonbeeld van. Bij een olieramp voor de kust van een land kan het bnp groeien, omdat er meer werkgelegenheid van komt (schoonmaakwerkzaamheden en dergelijke). Terwijl we een olieramp niet echt als wenselijk ervaren, omdat er iets sneuvelt wat we belangrijk vinden (iets met vissen).

In Costa Rica heeft men een zeer laag bnp, maar is men buitengewoon gelukkig, voor zover dat te meten is. Ook de toestand van bijvoorbeeld het onderwijs of de gezondheidszorg wordt niet gerepresenteerd in het bnp.

Precies zoals het bnp geen degelijke graadmeter (of in ieder geval niet de enige) is voor de toestand van een land, zo is ook de beurs geen degelijke graadmeter voor de toekomst van, nou ja, alles. Terwijl dat wel de suggestie is als nieuwsmedia er met zijn allen bovenop blijven springen.

De beurs representeert niet een op een ‘wat er speelt in de economie’ en zeker niet wat van wezenlijk belang is binnen die economie. Het gaat er steeds om de sentimenten van een relatief klein groepje mannen dat grote private belangen vertegenwoordigt. Sommigen van hen zijn zo koel en berekenend dat ze zelfs geld verdienen aan een voedselcrisis. Ze jagen een natte financiële droom na, zittend achter hun schermen of schreeuwend op de beursvloer.

Dat heeft weinig van doen met de reële economie en met de gemeenschappen die belangrijk zijn in ons leven. Het heeft nog minder te maken met redelijkheid. Toch moeten we juist daar ons oor te luister leggen als we onze problemen willen aanpakken.

(Beeld beurs via Flickr)

Beurs, Economie, financiële markten, fuck de beurs

sargasso.nl