Albatros: op zoek naar de bron van hoog giftig methylkwik

Voorwoord
Een tijd geleden heb ik twee artikeltjes geplaatst over het onderzoek naar de bron van methylkwik bij haaien (deel 1 en 2). Het hieronder vrij vertaalde artikeltje (oorspronkelijk Richard Black, BBC News) vat de resultaten samen van een onderzoek naar het (methyl)kwik in opgezette of geconserveerde zwartvoetalbatrossen uit twee musea.

Albatrosveren uit het museum hebben wetenschappers de mogelijkheid gegeven om de kwikvervuiling over ruim een eeuw in kaart te brengen. De veren, afkomstig van de zwartvoetalbatros, bevatten sporen van kwik welke tijdens het fourageren op zee werd opgenomen en opgeslagen.

De zeevogel is bedreigd en hoewel visserij hiervoor de hoofdschuldige is, verdenken de onderzoekers dat het kwikgehalte in de dieren tegenwoordig zo hoog is dat het de voortplanting kan beinvloeden. Het onderzoek is gepubliceerd in Proceedings of the National Academy of sciences.

Het team analyseerde de veren van 54 vogels welke bewaard werden in de musea op de Harvard University en de University van Washington in Seatlle (USA). De oudste veren hadden een leeftijd van 120 jaar. Over deze periode vond er geen gemeten significante toename plaats in het totale kwikgehalte.

Echter het gehalte van methylkwik, veel giftiger als metallisch kwik en door bacterien als stofwisselingsproduct gevormd, nam wel significant toe. Methylkwik wordt door het maritieme leven, zoals kleine vissen, gemakkelijk opgenomen. Deze vissen dienen als voedsel voor onder andere vogels, waaronder de zwartvoetalbatros, en het kwik uit het prooi wordt opgeslagen in de viseters, methylkwik is bioaccumulatief. Het kwik wordt in het weefsel nauwelijks afgebroken en de opname overtreft ruimschoots de verwijderde hoeveelheid. Bij mensen kan het toxische methylkwik grote invloed hebben op de ontwikkeling van de foetus (hierom wordt het zwangere vrouwen ontraden om roofvissen te eten). En meer en meer studies wijzen erop dat het methylkwik ook de voortplanting van vissen en vogels negatief beinvloed.

In het verleden is er meer onderzoek gedaan in museumspecimen om de gehaltes aan kwik en andere zware metalen te bepalen. Echter de dieren leefden om en op de Atlantische Oceaan, verteld Scott Edwards, een biologie professor aan Harvard en curator is van de verzameling ornithologie aan het museum. Echter dit onderzoek is het eerste in de Stille Oceaan. Hier bevinden zich de grootste kolonies zeevogels en bezit ook de meeste bedreigde kolonies en staat onder directe invloed van de kwikemissies uit Azie (pas op, men moet zich bedenken dat metallisch kwik zich binnen een week over de gehele aardse atmosfeer verspreid).

Ongeveer de helft van het kwik welke in de atmosfeer terecht komt is afkomstig van natuurlijke bronnen, zoals vulkanen. De andere helft is hoofdzakelijk afkomstig van de verbranding van steenkolen. Kwik komt in steenkool voor als sporen element. In het verleden waren America en Europa de grootste bronnen van antropoceen kwik echter tegenwoordig voert Azie met 66% de lijst aan.

Sinds 2009 besloten regeringen afspraken te gaan maken over de vermindering van kwikvervuiling, men verwacht over twee jaar, in 2013 een verklaring te gaan kunnen opstellen.

Beet!

Het patroon van stijgende methylkwikconcentraties in de veren, is volgens de onderzoekers, een reflectie van de stijgende gehaltes in het milieu. Echter oudere veren bevatten ook kwik en het heeft de schijn dat kwik een onderdeel uitmaakte van de chemicalien voor het recept van het conserveermiddel. Deze recepten worden tegenwoordig niet meer gebruikt.

De wetenschappers willen het vervolgonderzoek graag op levende zwartvoetalbatrossen uitvoeren, dit om enkele prangende openstaande vragen over de invloed van kwik te kunnen beantwoorden.

Professor Edwards: we bezitten op dit moment geen enkel direct bewijs dat kwik de voortplanting van de albatros schaadt. In het vervolgonderzoek willen we de methylkwikgehaltes van levende zwartvoetalbatros (borstveertjes worden geplukt) meten en hopen een correlatie te vinden tussen de gehaltes en de broedtijd (uit indirecte studies heeft het de schijn dat een toename van het kwikgehalte de eierschaal dunner maakt, hierdoor komen de jongen sneller uit).

Het zijn fantastische vogels en eenvoudig te traceren, een perfect studie object. Graag wil ik meer tijd in deze vogels investeren, verklaart een enthousiaste Edwards. Het heeft er alle schijn van dat de gevoeligheid van zeevogels per soort zeer verschillend op (methyl)kwik reageren. Edwards hoopt met zijn onderzoek bij te dragen aan het inzicht op dit mechanisme.

Zoals vele soorten albatros leeft de zwartvoetalbatros in het noordelijk deel van de Stille Oceaan. Dit gebied is ecologisch sterk verstoord door de langelijnvisserij. Hierbij trekken vissersboten lijnen met een lengte van wel 10 km achter zich aan. Aan deze lijn bevinden zich ontelbare haken. Het aas aan de haken lokt de roofvissen tonijn en marlijn.

Echter het aas trekt ook schildpadden en albatrossen aan. De langelijnvisserij is op dit moment de doodsoorzaak no. 1 voor deze zeldzame dieren. Echter vele regeringen beschouwen deze wijze van (onverdoofde) slachting legaal en gaan ervan uit dat de haken met aas veilig zijn voor schildpadden en zeevogels...

bbc.co.uk