<< error >> (our Markdown requires webpage links, not image links, see manual)

Nederlands downloadverbod is websitefilter

Het downloadverbod dat het kabinet invoert is een internetfilter voor Nederlandse providers. Justitie wil zo buitenlandse sites blokkeren die illegaal muziek en films aanbieden.

Verder krijgen rechthebbenden voor digitale content, zoals films, muziek en ook e-boeken, meer mogelijkheden om aanbieders van illegaal gekopieerde content aan te pakken. Dat gebeurt civielrechtelijk, wat wil zeggen dat de eigenaren, licentiehouders en belangenverenigingen zelf rechtszaken moeten aanspannen. De overheid gaat zelf niet vervolgen.

Pirate Bay-blokkade
Dat lijkt geen grote wijziging ten opzichte van de huidige situatie, maar dat is het volgens het verantwoordelijke ministerie wél. De woordvoerder van Justitie vertelt Webwereld dat de voortijdig aangekondigde plannen wel degelijk een bredere aanpak vormen dan wat nu al mogelijk is.

Rechthebbenden kunnen al websites als The Pirate Bay aanpakken, zoals het Nederlandse verbod op die torrentsite dat Stichting Brein in 2009 bij de rechter heeft gewonnen. In de praktijk blijkt dat verbod niet te handhaven: de site weigert offline te gaan of zelf te filteren voor Nederland en Nederlandse internetproviders weigeren de site op zwart te zetten.

“De staatssecretaris wil dáár iets aan doen. Dat websites die door de rechter onrechtmatig zijn bevonden, geblokkeerd kunnen worden.” De woordvoerder vertelt dat er specifiek daarvoor een wetsvoorstel in de maak is. “Daarin wordt ook jurisprudentie meegenomen over Nederlandse sites die offline zijn gehaald.”

Toch eerst illegaal aanpakken
Zo wordt er ruimte gecreëerd voor legaal aanbod van online-films, -muziek en andere content, aldus de woordvoerder. “Maar dan moet wel éérst het illegale aanbod worden aangepakt.” Het huidige kabinet draait daarmee de eerdere aanbeveling van de Kamercommissie Gerkens juist om. Die Tweede Kamercommissie stelde in 2009 al dat de industrie eerst maar eens met echte alternatieven moest komen. “Nu zijn zij aan zet”, stelde voorzitter Arda Gerkens destijds.

De Kamercommissie onder haar leiding kwam in juni 2009 met de nota Auteursrecht, die veel ophef veroorzaakte. Aanvankelijk was er sprake van het aanpakken van downloaders, maar dat werd later ontkend. Een downloadverbod moest volgens de Kamercommissie pas van kracht worden als er echte alternatieven zijn. Dat zou het veelgebruikte argument wegnemen dat de illegaal kopiërende consument geen keus heeft.
Legale alternatieven
"De muziekindustrie heeft het moeilijk en roept om handhaving. Maar wij gaan dat als wetgever niet voor ze oplossen", zei toenmalig SP-kamerlid Gerkens tegen Webwereld. Zij stelde onder meer dat de muziekindustrie opereert met achterhaalde verdienmodellen. De bedrijven moeten een omslag maken, aldus Gerkens, en niet langer uitgaan van verkoop per medium, uitzendformaat of afspeelmogelijkheid.

De huidige plannen draaien dat advies om. Illegaal aanbod wordt wel eerst harder aangepakt, om legaal aanbod mogelijk te maken. Onder meer auteursrechtenorganisatie Buma/Stemra stelt al jaren dat legaal online-aanbod vooraf al kansloos is door de illegale concurrentie, en dat er zelfs sprake is van 'digitaal witwassen'. “Tegen gratis valt niet te concurreren”, stelt Buma in een reactie op de kabinetsplannen.
‘Gezonde markt’
“Nieuwe initiatieven zoals Spotify, waar ze de componisten wel betalen, kunnen alleen maar succesvol zijn in een gezonde markt.” Buma/Stemra stelt dat een downloadverbod noodzakelijk is én effectief. ”We zien dat soortgelijke maatregelen in andere Europese landen een positief effect gehad hebben op de online-markt”, stelt directievoorzitter Hein van der Ree in de officiële reactie.

“In Zweden bijvoorbeeld is de online markt met 35 procent gestegen en de verkoop van fysieke producten zoals cd’s en dvd’s met 9 procent.” Ironisch genoeg is het aangehaalde voorbeeld van Zweden ook het thuisland van The Pirate Bay, die ook daar niet offline of ontoegankelijk is. Dit ondanks het feit dat de beheerders van die torrentsite door de Zweedse rechter zijn veroordeeld, ook in hoger beroep.
‘Geen jacht op downloaders’
De Justitie-woordvoerder benadrukt tegen Webwereld dat hiermee niet de jacht is geopend op individuele downloaders. De overheid gaat niet (strafrechtelijk) vervolgen, dat is dus aan de rechthebbenden (civielrechtelijk). De woordvoerder bevestigt wel dat deze ‘ontziening’ van toepassing is op mensen die “op beperkte schaal” downloaden. Wat ‘beperkt’ precies betekent, blijft vooralsnog onduidelijk.

Verder reageert hij op vragen over het door Brein verloren kort geding tegen Ziggo (over het blokkeren van toegang tot The Pirate Bay) dat die zaak ‘klantgericht’ was; dus tégen de klanten van Ziggo. De nieuwe aanpak van Justitie richt zich juist niet op de klanten van internetproviders, verzekert de woordvoerder van het ministerie. De zaak Brein-Ziggo ging echter ook om het afsluiten van sites met illegaal bevonden content, precies wat Justitie nu van plan is.

webwereld.nl