<< error >> (our Markdown requires valid webpage links, not image links, see manual)

Haaien: op zoek naar de bron van hoog giftig methylkwik, deel 1

Voorwoord
Dit tweedelige artikeltje van Ken Schexnayder beschrijft een onafhankelijk onderzoek waarbij Larry Rumbold op zoek is naar de bron van methylkwik. Methylkwik is de organische vorm van metallisch kwik en naast dat het zeer persistent is het ook zeer giftig. In deel 1 wordt onder andere het doel en werkwijze beschreven. In deel 2 komen de resultaten en onzekerheden aan bod.

Voor het werken met haaien, welke uit het water zijn gehaald, is precisie en teamwork noodzakelijk. Darren Rumbold heeft een methode ontwikkeld (vergelijkbaar met die van Shark Men op National Geographic Channel) om haaien snel te kunnen taggen, meten en nemen van weefselmonsters. Binnen 10 minuten wordt de haai weer te water gelaten. Van het weefselmaterial wordt onder andere het gehalte van diverse zware metalen bepaald. Een van doelen van de studie is te onderzoeken hoe het zware metaal kwik de voedselketen beinvloedt.

Een perfecte dag in de Golf van Mexico, de zee is kalm en er staat een lekker verkoelend windje. Ondanks de idyllische omgeving is Darren Rumbold nerveus en concentreert zich op de donkere schaduw net onder het wateroppervlakte en probeert een sterke vislijn op een 30 cm grote plastic spoel te wikkelen. Een grote hamerhaai, minstens 3,5 meter roept Rumbold naar het team, iedereen begint zich te focussen op zijn taak.

Tijdens het binnenhalen, taggen, meten en het nemen van monsters wordt er delicaat en nauwkeurig teamwork verlangd. In de draagdoek op de bakboordzijde van het 7 meter lange onderzoeksschip van de Florida Gulf Coast University worden, tijger, stier en hamerhaaien maximaal voor 10 minuten uit het water gehaald. Eenmaal uit het water kunnen haaien snel sterven echter de methode van Rumbold maakt dit soort onderzoek aan haaien mogelijk.

Op een goede dag gaat het proces als volgt (foto): Rumbold leidt de haai in het 3,5 meter lange draagdoek, de draagdoek wordt uit het water getild en Rumbold springt vervolgens op de rug van de haai. Hij boort een gaatje in de rugvin om een zender te bevestigen. Een teamlid duwt ondertussen een plastic buis in de bek van de haai om hem te voorzien van zout water welke uit de kieuwen wegstroomt, dit om de haai voldoende zuurstof te geven. Een teamlid houdt de staart van de haai onder bedwang terwijl een ander persoon de kop naar beneden drukt. Terwijl Rumbold zijn zender monteert wordt er een klein weefselmonster van de staart genomen. Indien dit heeft plaatsgevonden springt Rumbold snel terug op het schip.

Maar met de grote hamerhaai gaat het niet zo als gepland. Wanneer Rumbold de haai richting draagdoek leidt wordt het duidelijke dat het dier ruim 4 meter is en minstens 380 kg weegt. De eerste poging faalt, maar de tweede is succesvol en de boot helt vervaarlijk over als de draagdoek omhoog wordt gehesen. Rumbold ziet veel bloed en geeft het bevel om het dier meteen zijn vrijheid te gunnen. Rumbold verklaart, het dient niemand en niets wanneer we een wezen als dit doden.

Later, tijdens een late zomerdag raast de tropische storm Colin met ruim 80 km/h over de Golf, bij de kust zwakt de wind af tot minder dan 20 km/h. Onder deze omstandigheden danst het schip over het water en de 9 teamleden hebben moeite om op de been te blijven. Rumbold heeft ervaring onder deze omstandigheden en weet wat de tollende en dansende boot kan doen met mensen. Hij opent een koelbox en haalt er een zak uit met een mengsel van meloen en druiven. De electrolyten van het fruit kalmeren de maag.

Het zijn niet de ideale omstandigheden om zich op de Golf te bevinden maar het is de juitste tijd van het jaar voor het vangen van haaien. En het vangen van haaien is essentieel voor Rumbold’s onderzoek aan de Florida Gulf Coastal University. Zijn doorlopende research, welke hij uitvoert in samenwerking met de University of Miami, is het monitoren van het gehalte aan kwik in het haaienweefsel. Doel is kennis verzamelen over het de gehaltes van toxische verbindingen in de gehele maritieme voedselketen. Ook probeert Rumbold de gebieden met een hogere kwikgehaltes in het water, indirect dus ook in de voedselketen, in kaart te brengen. Doel is het om het kwikgehalte te gaan managen om de ecosystemen van de zuidwest kust van Florida beter te beschermen.

De Golf van Mexico, in verhoogde mate de kust van zuid Florida, heeft volgens Rumbold, een serieus kwikprobleem. Op dit moment zijn er 60 vissoorten waarvoor door de Florida Department of Health geadviseerd wordt, dankzij de hoge kwikgehaltes, om de consumptie te beperken of te minimaliseren.

Het onderzoek is gebaseerd op methylkwik daar deze vorm zich in de voedselketen omhoog werkt. Mensen, aan de top van de voedselketen, worden vrijwel alleen door het eten van vis aan deze zeer giftige stof blootgesteld, verklaart Rumbold.

Hoe gevaarlijk is het eten van methylkwikverontreinigde vis?

Volgens de U.S. Geological Survey is methylkwik een van de gifstigste verbindingen gebaseerd op kwik. Het beinvloed het immuunsysteem, verandert genetische en enzymatische systemen en maakt het zenuwensysteem kapot. Vooral embryo’s zijn gevoelig voor methylkwik, 5 tot 10 maal meer als volwassenen.

Rumbolt verteld dat vele mensen verklaren dat ze slechts vis eens per 2 a 3 weken eten maar mensen worden zich bewust dat vis een belangrijk onderdeel uitmaakt van gezonde voeding en vis wordt meer en meer gegeten. Maar zelfs indien de visconsumptie stabiel blijft lopen de vissers die hun vangst meenemen voor consumptie, een risico.

Rumbold is een indrukwekkende kerel met een grijze baard, welke af en toe glimlacht. Rumbold is in zijn element op het open water. Terwijl hij kauwt op de druiven lijkt hij onberoerd voor de sterke brandstofgeur welke zich vermengd met de stank van het aas. Hij roept zijn team bij elkaar voor een briefing. Vandaag gaan we haaien bemonsteren, verklaart Rumbold resoluut aan zijn team, 3 soorten haaien worden getagd met sattelietzenders en er wordt een weefselmonster van de staart genomen. Vanaf het moment dat de haai op het draagdoek wordt getrokken moeten we snel zijn. Haaien zijn zeer stressgevoelige dieren wanneer ze uit het water worden gehaald en ik wil geen haaienleven vandaag verliezen. Zo laten we onze taken zo goed mogelijk naar behoren uitvoeren.

Door de actie van het vangen, taggen en loslaten schiet het adrenaline gehalte van het team omhoog. Rumbold voegt snel toe dat het team niet bestaat uit adrenaline junkies, de volksgezondheid is de trigger van het onderzoek. Het uiteindelijke doel is het beschermen van mensen, zegft hij, ik probeer te leren begrijpen waardoor de kwikvervuiling wordt veroorzaakt. Waar anorganisch organisch kwik wordt, oftewel kwik wordt methylkwik? Methylkwik kan zich in de voedselketen omhoog werken.

De aanwezigheid van kwik in het milieu hoeft het ecosystem niet direct te verontreinigingen en een risico voor de volksgezondheid te betekenen. Echter, indien kwik in het milieu terecht komt kan het opgenomen worden door bacterien, deze zetten kwik om in methylkwik. Methylkwik is niet alleen veel giftiger maar is ook persitenter, het duurt langer voor organismen om het af te breken.

De hoeveelheid van methylkwik in het sediment en water is een kritische parameter in het beoordelen of een ecosystem verontreinigd is. Rumbold hoopt door het volgen van migratiepatronen van de haaien een verband te vinden met de methylkwikgehaltes in de haaien en andere martieme wezens zoals krabben en garnalen. Deze resultaten worden vegeleken met de bekende kwikgehaltes in de leefgebieden. Dit moet de bron van de vervuiling blootleggen.

www.naplesnews.com