Paniek

Het verdobbelen van Afrika in de herkansing

Oorspronkelijke titel van het eerste deel:
The New Scramble for Africa
10 February 2011

Sommigen noemen het wel 'the second scramble for Africa’, de groeiende landhonger van buitenlandse instanties, die kleinschalige boeren, de ruggegraat voor voedselvoorziening van het continent wegdrukt.

Dit was een van de hoofdpunten in het ’World Social Forum’ (WSF) 2011 in Dakar. Deze ‘scramble’bedreigt het levensonderhoud en voedselzekerheid van de Afrikaanse bevolking.

De westerse landen pikken massaal land in en exploiteren het Afrikaanse continent om zichzelf van voedsel te voorzien ten koste van Afrikanen, dat wil zeggen de kwetsbaren en armen . Agribusiness giganten en investeringsbanken kopen in een razend tempo grond ten zuiden van de Saharaop (Sudan, Tanzania, Namibië, Senegal... ).

Volgens het International Food Policy Research Institute (2009) vloeide het opkopen van landbouwgrond in ontwikkelingslanden voort uit de voedselprijs crisis in 2007/8. Toen wilden vooral regeringen in de olierijke maar onvruchtbare Persische Golf landen en ook Zuid Korea en Libië gegarandeerd en betaalbaar voedsel in de toekomst veilig stellen. Er moesten uitgestrekte plantages komen om voedsel en landbouwgewassen zoals suikerbieten, palmen voor palmolie en jatropha te verbouwen.

Volgens de Wereldbank* zijn in Afrika tussen augustus 2008 en oktober 2009, alles bijelkaar zo’n 42 miljoen hectare opgekocht. Lungisile Ntsebeza (University of Cape Town) gebruikt de uitdrukking ‘a new scramble for Africa’, daarmee verwijzend naar Europa dat in de 19de eeuw van het continet een grote koloniale lappendeken maakte. Betrokken banken en agribusiness giganten zijn volgens de boerenbelangen groep GRAIN onder andere

• Saudi Star Agricultural Development dat de komende 15 jaar, ten minste 5 miljard dollar wil besteden aan de koop van een half miljoen hectare in heel Ethiopië.
• Altima One World Agriculture Fund, gelieerd aan de International Finance Corporation (een afdeling voor private investeringen van de World Bank).
• Jarch Capital dat geld van Amerikaanse investeerders pompt in een controversiële holding van 400.000 ha in zuid Sudan.

• Singapore’s Nauru Investments met uitgebreide holdings in olie, rubber en suikerriet plantages in de Ivoor Kust.

  De landgraaierij krijgt een extra schokkende dimensie als je weet dat het massale verjagen van Afrikanen van hun eigen grondgebied door multinationals en grote handelsondernemingen, plaats vindt met toestemming van Afrikaanse regeringen en elite.
  Boeren zijn bang dat het kopen of leasen van landbouwgrond het aanpassen aan climate change onnodig bemoeilijkt, grond opgekocht voor investeringsdoeleinden wordt niet onderhouden en verbeterd.

  Volgens het Oakland instituut (The Great Land Grab: Rush for World’s Farmland Threatens Food Security for the Poor, 2009) was de Wereldbank gedurende de voedselprijzen crisis voorstander van verhoogde leningen aan de agribusiness om de landbouwproductie op te voeren. De belangstelling van de Wereldbank voor landbouw is recent pijlsnel gestegen. Hoge voedselprijzen zouden volgens de Wereldbank de ontwikkelingslanden in staat stellen hun landbouwmethoden te moderniseren, optimaliseren en meer land te bebouwen.
  Volgens het rapport heeft Pakistan in 2008 meer dan een miljoen hectaren te koop aangeboden, waarmee is bewezen dat het landgraaien niet beperkt is gebleven tot Afrika.

  In 2008 zouden er alles bij elkaar zo’n 1.3 miljard dollars geïnvesteerd zijn, en de Wereldbank heeft samen met hedge fund Altima Partners een fonds van 625 miljoen dollar opgezet om te investeren in landbouw en landbouwgebieden in, ‘emerging market countries’ (landen met opkomende afzetgebieden).

  *
  De Wereldbank (IFC) adviseert landen hoe vreemd kapitaal aan te trekken voor hun landbouw sectoren. Pakistan is een goed voorbeeld, het biedt bedrijven zeer gunstige secundaire voorwaarden voor het aankopen en leasen van grond.

  Auteur: Thandi Winston

  Biobrandstof

  Maar het verhaal gaat verder, of eigenlijk, begon al eerder bij biobrandstof.

  De westerse landen ontdekten Afrika als wingebied voor biobrandstof. Onder andere Amerika, Brittannië, Zwitserland België, Canada Spanje, Frankrijk leven zich daar uit, maar ook opkomende economieën zoals die van China Brazilië, India doen stevig mee.

  Hier een kaartje van (deel)wingebieden.

  Klik hier

  Helaas lukt het de wingebieden niet echt om zelf ook leuk mee te doen. ‘Biodiesel One’ en 'Anuanom Industrial Bio Products’ (beiden Ghanees) beten zo rond 2007 in het stof en vonden dat hun regering hen schadeloos moest stellen. Britten, Israëliërs, Canadezen wilden na deze mislukte pogingen daar graag hun eigen toko opzetten.

  Biobrandstof productie is pas echt rendabel bij grootschaligheid, bij dicht bij de grote transportroutes en op zeer vruchtbare grond. Miljoenen kleine boeren moeten opkrassen.
  In Ethiopië moesten koffieplantages plaats maken voor biobrandstof. Om daar aan voedselproblemen tegemoet te komen kwamen er ‘speciale’ varianten van sorgo
  maïs en zonnebloemen.

Boeren worden gedwongen als goedkope werkkrachten (slaven) op hun eigen lapje grond, dat is opgenomen in grote plantages te werken,
genetisch gemodificeerde gewassen worden via de achterdeur naar binnen gesluisd,
biodiversiteit wordt systematisch de nek omgedraaid,
Afrika wordt een willoze slaaf van de globale markt en
heeft geen zeggenschap over de benutting van hun eigen landbouwgrond.

Biobrandstof is opgenomen in de wereldhandel en wordt beheerst door de nationale elite en de multinationals. Voor de Afrikanen zelf is het kommer en kwel.
Zo is Nigeria is een van de belangrijkste olie exporteurs ter wereld. Toch is brandhout nog steeds de hoofdbrandstof van zo’n 91 % van de huishoudens daar. Nigeria is en blijft een ontzettend arm land. Zo ook de niet olie producerende landen.
De prijs van hun bio olie is gewoon gekoppeld aan de prijs van de bio olie elders. De lokale bevolking verstookt mest en brandhout. Hout, houtskool en voedsel worden steeds onbetaalbaarder, de grond wordt nog verder uitgeput en de bevolking heeft het nakijken.
In 2007 investeerde de Ethiopische regering 99,9% in ‘gewone’ energiebronnen tegen nog maar 0.1% in alternatieve energiebronnen.

Toch begint het tij te keren.
Boeren in Noord Ghana weigerden jatropha als biobrandstof te gebruiken. Ze waren bang hun nek in een financiële strop te steken, bovendien is de olie giftig, hetgeen het gebruik ervan beperkt.
De bevolking van Zuid Afrika (Eastern Cape) protesteerde heftig tegen het gebruik van land dat bezit was van de gemeenschap en de stammen daar, voor productie van biobrandstof.
In Uganda, ontstonden onlusten toen de regering toestemde dat buitenlanders het Mabira woud zouden kappen, voor het verbouwen van suikerriet. De regering nam gas terug.

La Niña

Amerika produceerde in 2005 zoveel maïs dat de oogst niet meer in de silo’s paste (40% van de wereldproductie en 60% van de wereld export).

En dat terwijl Amerika heus haar uiterste best doet om zoveel mogelijk maïs door de strot van de burgers heen te persen.
Zoals boven al aangestipt kwam er in 2007, 2008 een eind aan de euforie en begonnen de westerse landen zich in te dekken. De problemen werden destijds onder andere veroorzaakt door natuurrampen in Australia, Californie, Kerala (India), Burma, Uganda, Yemen, Iran.

In 2010, 2011, surprise (la Niña), mislukten er oogsten fors.

In Australië door overstromingen (onder andere suikerriet en graan) en sprinkhanenplagen, in Brazilië, Ruslan, Pakistan mislukten ook suikerriet oogsten.
China gaat/ging gebukt onder extreme droogte.
Botswana, Lesotho, Mozambique, Namibië, Zambia, Zimbabwe, Zuid Afrika en Madagaskar worden bedreigd met de ergste overstromingen sinds 20-30 jaar, er is de noodtoestand voor sommige delen van Zuid Afrika afgeroepen.
Brazilie heeft (door eigen toedoen en overvloedige regens) last van hevige aardverschuivingen.
In Florida bevriest in mei 2010 zo goed als de complete tomatenoogst.
en in december 2010 gaan nog veel meer groenten en fruit verloren door het koude weer.

In Noord Mexico bevriezen oogsten. Maïs is bijna helemaal verloren en andere groente zo’n 70%.
In Augustus and September 2010 mislukken de graanoogsten in Canada en Rusland door, kou hitte en droogte. In India plegen boeren zelfmoord naar aanleiding van het bevriezen van hun oogsten.

Amerika zou nog een voorraad maïs over moeten hebben uit de vorige overvloedige oogst maar dat is helaas omgezet in ethanol.

Al deze kommer en kwel moet de voedselprijzen wel over de hele wereld opdrijven (zoals ontwikkelingslanden en Amerika).
Uiteraard zullen er ook weer mensen stinkend rijk van worden en uiteraard zal het ook de nodige sociale onrust met zich meebrengen, wat misschien soms nog zacht uitgedrukt is.
Het is allemaal nog een graadje erger dan in 2007-2008 toen de westerse wereld besloot zich in te dekken tegen deze catastrofes.
De eens zo populaire president Morales, ook aanwezig op het WSF heeft het moeilijk.

De top tien van landen die in aanmerking komen voor sociale onrust luidt volgens Businessinsider als volgt:

1. Bangladesh
2. Marokko
3. Algeria
4. Nigeria
5. Libanon
6. Egypte
7. Sri Lanka
8. Sudan
9. Hong Kong

10. Azerbeidjaan

    Op internet wordt druk gespeculeerd dat de eindtijd nu echt is aangebroken en het zwarte paard uit het boek Openbaringen in de Bijbel vrij is. Ook het vaalgele paard uit het boek der openbaringen is gesignaleerd, alleen klopt de volgorde van signaleren van beide paarden niet helemaal.

    Verder is het overal gretig overgenomen bericht dat 80 tot 100% van de Mexicaanse oogst verloren is gegaan voorbarig.
    Mexicaanse graanhandelaren wachten nog even af, bij het bepalen van de uiteindelijke schade.
    Australiërs denken dat dankzij de overstromingen de komende oogsten overvloedig zullen zijn.

    La Niña en de paarden zijn niet het probleem, dat weten de handelaren ook.