1. #farmaceutische-industrie
  2. #gezondheid
  3. #girosa
  4. #hsdd
  5. #list-en-bedrog
  6. #pil
  7. #viagra
  8. Artikelen

<< error >> (our Markdown requires webpage links, not image links, see manual)

Een pilletje voor zin in seks

Een nieuwe sekspil voor vrouwen houdt de gemoederen bezig. Tegenstanders noemen ’geen zin in seks’ een door de farmaceutische industrie bedachte ziekte. Volgens deskundigen kan de pil voor een hele kleine groep vrouwen een uitkomst zijn.

Vrouwen die geen zin hebben in seks lijden aan een seksuele disfunctie, aldus het handboek van psychiaters. Ze zijn ziek. Maar gelukkig is er een pil: Girosa van fabrikant Boehringer Ingelheim, een geflopt antidepressivum. De pil is inmiddels, zeer tot ongenoegen van seksuologen, op internetsites al omgedoopt tot ’vrouwen-Viagra’. De vergelijking gaat mank: Girosa werkt op de hersenen, Viagra rechtstreeks op het geslachtorgaan.

Zo’n 70 vrouwen in Nederland hebben meegedaan aan een groot internationaal onderzoek naar de effectiviteit en de veiligheid van flibanserine, de werkzame stof in Girosa. Het onderzoek is afgesloten, aan de wetenschappelijke publicatie wordt gewerkt. „Het middel doet iets. Niet veel, we moeten geen wonderen verwachten, maar een kleine groep vrouwen kan er wat aan hebben”, zegt Rik van Lunsen, seksuoloog in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. Van Lunsen leidt het Nederlandse deel van het onderzoek dat Boehringer Ingelheim in Noord-Amerika en dertien Europese landen heeft laten uitvoeren.

De fabrikant heeft het middel inmiddels voor registratie in de VS aangeboden aan de toezichthouder FDA. Maar de eerste beoordeling verliep niet gunstig voor het bedrijf. Een adviescommissie bepaalde onlangs dat er nog te veel onduidelijkheden zijn over effectiviteit en veiligheid van het middel. Het betekende dat de FDA vooralsnog een rem zet op de registratie van Girosa. Eerst moet er meer onderzoek worden gedaan.

Medisch directeur Maarten Hendriks van Boehringer Ingelheim in Alkmaar legt het advies aan de FDA positief uit. „Er zijn nu dertien studies gaande of afgerond. De resultaten zijn veelbelovend. Het advies zien wij niet als een kink in de kabel. Logisch dat er kanttekeningen worden gemaakt, dit is immers het eerste middel in zijn soort. Wij gaan door met de ontwikkeling.” Na de FDA zal er vrijwel zeker ook bij de Europese geneesmiddelenautoriteit een registratiedossier worden ingediend.

Flibanserine werd ooit ontwikkeld als antidepressivum, maar bleek bij klinische studies niet werkzaam. Toen de studies werden afgebroken, viel op dat deelnemers niet altijd de overgebleven pillen terug stuurden naar de onderzoekers. Bij een aantal vrouwen had de pil een stimulerend effect op de libido. Sindsdien is Boehringer wereldwijd bezig flibanserine geregistreerd te krijgen als lustopwekkend middel. Verwacht wordt dat Girosa ook werkzaam zal zijn voor mannen met te weinig zin in seks, zegt Hendriks.

In de VS, maar ook in Europa is er kritiek op Boehringer. Girosa is een typisch voorbeeld van selling sickness, een lifestyle-middel dat door de industrie agressief op de markt wordt gezet, zeggen tegenstanders. Een nieuw voorbeeld van de medicalisering van de seksualiteit.

Het heeft er inderdaad alle schijn van dat de farmaceutische industrie nadrukkelijk de hand heeft gehad in de wetenschappelijke ontwikkeling van het psychiatrische label dat aan verminderd seksueel verlangen is gehangen. De British Medical Journal stelde in 2003 dat nog voordat HSDD (Hypoactive Sexual Desire Disorder) werd opgenomen in DSM IV, het handboek van de psychiaters, er conferenties zijn georganiseerd met vooraanstaande medisch opinieleiders op het gebied van de seksualiteit. De congressen werden goeddeels gefinancierd en georganiseerd door farmaceutische bedrijven.

Flibanserine is bedoeld voor vrouwen die volgens het psychiatershandboek voldoen aan de criteria van HSDD. Maar de conclusie dat HSDD een geconstrueerde aandoening is, ingefluisterd door marketingmensen van de industrie, gaat seksuoloog Van Lunsen veel te ver. Dat geen zin in seks een probleem kan zijn, staat voor hem vast.

Met enkele Nederlandse collega’s is hij verre van gelukkig met de definitie die psychiaters hebben gegeven aan HSDD. Van Lunsen mijdt de term het liefst. Bij voorkeur hanteert hij de term ’verminderd seksueel verlangen’ of ’verminderde zin in seks’. „Zin in seks is een ingewikkelde zaak, waarbij vele lichamelijke, psychische en omgevingsfactoren een rol spelen. Bovendien zijn ’zin’ en opwinding niet goed van elkaar te onderscheiden. Bij HSDD wordt er van uitgegaan dat je eerst zin hebt en dan pas opwinding. Wij zeggen op grond van wetenschappelijke argumenten dat zin per definitie het gevolg is van opwinding en dat er dus zonder stimulerende factoren binnen de juiste context nooit ’zin’ kan ontstaan.”

De pil Girosa zal maar voor weinig vrouwen een oplossing bieden, zegt Van Lunsen. „Onze verwachtingen als seksuologen zijn dus wat minder hoog gespannen dat die van de producent, maar wij vinden het onderwerp wetenschappelijke gezien erg interessant. Wij hebben weinig zin om mee te zingen in het koor van de tegenstanders. Kijk, voor ons staat voorop dat geen zin in seks in het algemeen geen medisch probleem is. Zin in seks komt niet uit de lucht vallen. Het heeft te maken met de aard van een relatie, met tijd hebben voor elkaar, met wat voor seks personen met elkaar hebben. Maar er is een hele kleine groep vrouwen, bij wie er geen lichamelijke of psychische oorzaak kan worden aangewezen voor een verminderd seksueel verlangen, die met flibanserine geholpen kunnen worden.”

Volgens Van Lunsen heeft tien tot vijftien procent van de vrouwen, voor de overgang, geen zin in seks. Van die kleine groep is er bij tien tot twintig procent geen goede verklaring te vinden voor het verminderde seksuele verlangen. En van die groep zou volgens Van Lunsen weer een beperkt deel baat kunnen hebben bij flibanserine. „Dat zijn dus andere aantallen dan die worden gesuggereerd door de industrie.”

De producent is inderdaad wat optimistischer. In een marketingdocument van Boehringer Ingelheim in Alkmaar, van 28 september 2007 en in het bezit van Trouw, schermt de fabrikant met hogere cijfers.

Citaat: ’Het lijden aan HSDD is bekend als de meest voorkomende vorm van vrouwelijke seksuele disfunctie. Studies suggereren dat 1 op de 5 vrouwen problemen ervaren met verminderd seksueel verlangen.’

Het gaat hier om een vraag- en antwoorddocument dat Boehringer destijds opstelde, voorafgaand aan het onderzoek naar de werking en veiligheid van Girosa in Nederland. Het document was bestemd voor de pr-afdeling van de firma als handreiking voor antwoorden op vragen van journalisten en het publiek.

Medisch directeur Maarten Hendriks van Boehringer bestrijdt dat zijn bedrijf probeert een nieuwe ziekte tot ontwikkeling te brengen. In het uitgelekte bedrijfsdocument wordt HSDD weliswaar beschreven als ’een medische storing’ en worden de vrouwen die aan deze stoornis lijden ’patiënten’ genoemd. Maar inmiddels wordt dit genuanceerd. Hendriks: „Wij noemen HSDD geen ziekte, laten we het een aandoening noemen. HSDD is ook niet door ons bedacht. De aandoening is omschreven in het handboek voor psychiaters. Dat het middel in de media inmiddels ’Viagra voor vrouwen’ wordt genoemd, doet het product geen goed. Zo wordt een verkeerd beeld gecreëerd.”

Seksuoloog Van Lunsen deelt Hendriks’ zorgen over de beeldvorming. „Natuurlijk is er een spanningsveld tussen de marketing van dit middel en wat wij klinisch relevant vinden. Maar om op grond daarvan een veelbelovend stofje op de vuilnisbelt te gooien, dat gaat ons veel te ver. Voor ons is interessant dat flibanserine in lijkt te werken op de emotie rond seks. Door wetenschappers wordt seks bijna nooit gezien als een emotie. Wij verkeren in het ingewikkelde spanningsveld tussen voor- en tegenstanders, maar we zien het vooral als onze taak om mensen met een serieus probleem op het gebied van de seksualiteit te helpen.”

Congres over ’Selling Sickness’

Selling sickness, de rol die de farmaceutische industrie speelt in het ontwikkelen van aandoeningen en ziekten met als enige doel het verkopen van dure levensstijl-medicijnen aan grote groepen ’gebruikers’, is het onderwerp van een internationaal congres dat in oktober in Amsterdam wordt gehouden. Initiatiefnemer is Gezonde Scepsis, onderdeel van het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik in Utrecht. Het congres wordt gesponsord door VWS en de Inspectie voor de Gezondheidszorg.

Over het onderwerp spreken onder meer de Australische journalist Ray Moynihan, die enkele jaren geleden in de British Medical Journal publiceerde over de rol van de industrie bij het ontwikkelen van de aandoening HSDD. Moynihan is co-auteur van het boek ’Allemaal aan de medicijnen’ (2005), waarin voorbeelden van het ontwikkelen van ziekten worden beschreven. Op het congres spreekt ook de Groninger hoogleraar Trudy Dehue over de commercialisering van de wetenschap. Dehue publiceerde in 2009 een bekroond boek, ’De Depressie-epidemie’. Meer over het congres: www.gezondescepsis.nl

www.trouw.nl

No Rights Apply
7
  1. young-flower-4892@young-flower-4892
    #66008
    Ik heb de licentie aangepast.

    © Trouw 2010, op dit artikel rust copyright.
  2. divine-hill-3982@divine-hill-3982
    #66015
    Alle twee een drukke ful time baan, vroeg op en laat naar bed, inmiddels twee kindertjes, de opa's en oma's zijn niet zo goed ter been meer en alle neefjes en nichtjes willen wel graag een leuk verjaardagskadootje... Oeps, oude studie vrienden en vriendinnen zijn er ook nog.

    Ai, en 's avonds knallende koppijn, niet meer kunnen nadenken en zere poten, van al het gejakker en moeten, moeten, moeten.
    Heeft manlief bovendien al een paar nachten oorverdovend liggen ronken, beetje kou gevat of een verborgen allergie ofzo.

    Yeh, het sexy leven van een yuppen stel.
    Jammer dat ik dat artikel niet heb bewaard heb over dat er in jonge gezinnen voornamelijk een slaap tekort heerst en niet een sex tekort.

    Tja, en of de verplichtingen in de loop van de tijd minder worden?
  3. divine-hill-3982@divine-hill-3982
    #66016
    Oh, en of dat voor 'normale' gezinnen anders is?
    Verder heeft de pil nu eenmaal als bijweking na een à twee jaar een aanzienlijke libido verlaging. Goh....
  4. Zooo, al 53 kliks :)
    Zaken over sex worden altijd goed gelezen.

    Trouwens maakt mijn lichaam zelf een pil aan, puur natuur.
  5. late-bar-8308@late-bar-8308
    #66038
    Leuke mannen, dat is goed voor zin in seks!
  6. ik ben altijd leuk
  7. late-bar-8308@late-bar-8308
    #66157
    knap hoor :)